Czy ratowanie Getin Noble Banku się zwróci? Potężne koszty

Najpóźniej w połowie tego roku sfinalizować ma się przejęcie VeloBanku przez spółkę zależną od amerykańskiego funduszu Cerberus Capital Management. Cerberus łącznie ma wydać na ten cel 1075 mln zł, przy czym 700 mln zł ma być przeznaczone na dokapitalizowanie VeloBanku, a 375 mln zł to faktyczna cena nabycia 100 proc. akcji banku.

Ratowanie Getin Noble Banku. Do kogo trafi 375 mln zł

VeloBank to instytucja pomostowa powstała po przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku. W 51 proc. jego właścicielem jest Bankowy Funduszu Gwarancyjny, czyli publiczny podmiot (na który składki łożą wszystkie banki). Pozostałe 49 proc. akcji jest obecnie w rękach podmiotu zarządzającego aktywami, który przejął ten pakiet w listopadzie 2023 r. od systemu ochrony banków komercyjnych. SOBK powstał w 2022 r., tworzy go osiem największych banków komercyjnych w Polsce (tj. PKO BP, Pekao, Santander BP, ING BSK, mBank, Millennium, Alior i BNP Paribas BP).

Czytaj więcej

Banki

Prezes BFG dumny ze sprzedaży VeloBanku. „Europa się od nas uczy”

Po podpisaniu przedwstępnej umowy sprzedaży VeloBanku dostaliśmy z KE list gratulacyjny, w którym znalazło się określenie, że Polska wyznacza standardy resolution dla UE. To powód do dumy – zaznaczył prezes BFG Piotr Tomaszewski w rozmowie z Business Insider Polska.

SOBK za zakup swojego udziału w VeloBanku zapłacił swego czasu 343 mln zł, można więc szacować, że cały pakiet 100 proc. akcji może mieć wartość ok. 700 mln zł. Jak to się ma do inwestycji Cerberusa? Wygląda na to, że po pierwsze, owe 375 mln zł za przejęcie 100 proc. udziałów nie pokrywa w całości ich wartości. Po drugie zaś, jak oceniają analitycy, pieniądze te w całości trafią do BFG, uzupełniając jego fundusze. Z kolei SOBK, a pośrednio banki w nim uczestniczące, nie zobaczą tu ani złotówki.

Sprzedaż VeloBanku. Banki poniosły 10,3 mld zł kosztów

– Gdyby cena sprzedaży akcji VeloBanku wynosiła nie 375 mln zł, ale przykładowo 1–2 mld zł, które zasiliłby BFG, sektor, w tym te osiem banków tworzących SOBK, miałby przynajmniej taką korzyść, że składki na BFG mogłyby być niższe – komentuje jeden z analityków rynku. – Ale już wiemy, że to się nie wydarzy, a banki komercyjne w żaden sposób nie odzyskają pieniędzy wyłożonych na ratowanie Getin Noble Banku – zaznacza.

Przy czym wspominana wyżej kwota 343 mln zł na zakup akcji instytucji pomostowej to tylko kropla w morzu kosztów, jakie pochłonęła przymusowa restrukturyzacja GNB. Przypomnijmy, że SOBK wyłożył tu w formie dotacji 3,13 mld zł, a BFG – 6,87 mld zł. Łącznie koszty całego procesu to ok. 10,34 mld zł, które poniosły pośrednio i bezpośrednio banki działające w Polsce (przez składki na BFG i swój wkład do SOBK), a więc w zasadzie ich klienci. Dla jasności trzeba podkreślić, że od początku było wiadomo, że udzielane dotacje na uzupełnienie kapitałów GNB mają być co do zasady bezzwrotne. Ale skoro operacja ratowania Getin Banku zakończyła się sukcesem, pacjenta udało się uzdrowić i sprzedać jako VeloBank zagranicznym inwestorom, to może warto się zastanowić, czy jednak jakoś te koszty można jednak odzyskać?

Czytaj więcej

Biznes

Ile zostało z imperium Leszka Czarneckiego

Amerykański fundusz Cerberus przejmuje VeloBank za nieco ponad 1 mld zł. Były właściciel banku podtrzymuje, że został ze swojego biznesu bezprawnie wywłaszczony. Żąda od państwa 1,5 mld zł odszkodowania.

Bez złudzeń

Czysto teoretycznie można by sobie wyobrazić sytuację, gdy VeloBank spłaca zobowiązania wobec systemu z osiąganych zysków. Za okres 15 miesięcy, od września 2022 r. do końca 2023 r., bank pokazał dodatni wynik netto – ok. 372 mln zł. Pewnym punktem odniesienia może tu być historia niektórych banków amerykańskich, które w czasie kryzysu finansowego w 2008 r. otrzymały publiczną pomoc, a później, gdy wyszły na prostą, ją zwróciły.

– Nie ma się co łudzić – komentuje jeden z analityków. – Nie ma żadnej możliwości odzyskania tych 10,3 mld zł. Przykłady z USA są nieadekwatne, bo tam banki miały przejściowe problemy. W przypadku GNB chodziło o przymusową restrukturyzację, by chronić klientów przed upadłością banku. Takie procesy są po prostu bardzo kosztowne, i trzeba się z tym pogodzić.

Upadek Getin Noble byłby groźny dla systemu bankowego

– Banki zgodziły się wyłożyć na ratowanie GNB swoje pieniądze, z góry wiedząc, że nie jest to inwestycja, tylko nieodwracalny koszt – zaznacza inny analityk. – W ten sposób zaoszczędziły sobie innych problemów w postaci najgorszego scenariusza, czyli niekontrolowanego upadku Getinu. Wówczas perturbacje dla całego sektora finansowego byłyby o wiele większe. BFG musiałby ponieść prawdopodobnie znacznie wyższe koszty ochrony depozytów, groziłby też kryzys zaufania do całego sektora.