BIK:prawo do informacji o swojej historii kredytowej

Z danych gromadzonych w BIK oprócz banków i SKOK mogą korzystać także inne uprawnione instytucje. Są nimi sądy czy prokuratury, a wyłącznie za zgodą klientów – także firmy pożyczkowe.

Warto zajrzeć ?do rejestru

Każdy obecny i przyszły kredytobiorca może sprawdzić swoją sytuację i historię w Biurze Informacji Kredytowej. Co ważne, zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych raz na sześć miesięcy można otrzymać taką informację bezpłatnie. Można ją otrzymać osobiście, choć tylko w jednym punkcie w Warszawie, wysłać pisemny podpisany wniosek o udostępnienie takich informacji lub zarejestrować się i pobrać raport ze strony internetowej.

W przypadku wysyłania pisemnego wniosku należy pamiętać o podaniu danych identyfikacyjnych (imię/imiona, nazwisko, adres zameldowania, PESEL, seria i numer dowodu osobistego lub paszportu).

Raporty i informacje można pobierać częściej, ale odpłatnie. Możliwe jest założenie konta w BIK z dostępem do alertów informujących o tym, że był składany wniosek o kredyt. W takiej informacji klienci widzą nie tylko swoje aktualne zobowiązania, ale także liczbę zapytań bankowych o ich dane, co umożliwia im stałą kontrolę i ochronę przed wyłudzeniami kredytów tzw. metodą na dowód (skradzioną tożsamość). Korzystanie z profilu kredytowego pozwala także monitorować terminowość spłat zobowiązań poręczonych kredytów.

Również w kilku bankach istnieje możliwość pobrania online raportu zawierającego własną historię kredytową poprzez internetowe konto bankowe. Ostatnio BIK wprowadził rozdaj certyfikatu wiarygodności, który w ramach programu partnerskiego prowadzonego z niektórymi instytucjami zapewnia nieco lepsze warunki finansowe dla tych klientów, którzy wylegitymują się takim dokumentem.

Banki muszą aktualizować dane co najmniej raz w miesiącu, ale BIK przyspiesza ten proces i chce, by odbywało się to w trybie tygodniowym. W wielu bankach te informacje już teraz są aktualizowane częściej. Samo BIK nie ma możliwości wprowadzania zmian w przetwarzanych danych. Jedynie instytucja, z której pochodzą dane, może je korygować lub aktualizować.

Jeśli więc się zdarzy, że jakaś informacja o kredytobiorcy jest nieprawidłowa albo nieaktualna, powinien on skontaktować się z bankiem lub SKOK, który ją wprowadził, i poprosić o korektę.

To jedna z podstawowych zasad działania systemu wymiany informacji, w którym BIK jest jedynie administratorem danych przekazywanych przez banki i SKOK.

Informacje ?nie tylko z banków

Dostęp do informacji na temat historii kredytowej mogą mieć także podmioty finansowe spoza sektora bankowego, ale pod warunkiem że ich klient wyrazi na to zgodę. W praktyce oznacza to, że jeśli będziemy się starać o pożyczkę w innej instytucji niż bank lub SKOK, ta instytucja może – wyłącznie na podstawie jego zgody – zwrócić się do BIK o udostępnienie danych w celu oceny ryzyka klienta.

Obecnie trzy firmy pożyczkowe wymieniają dane z BIK, a kolejne rozpoczynają taką współpracę. Firmy pożyczkowe mogą to robić przy zastosowaniu się do zasady wzajemności, czyli mogą pobierać informacje z BIK, pod warunkiem że same dostarczają dane na temat swoich klientów.

Międzysektorowa wymiana danych kredytowych przynosi wymierne korzyści wszystkim uczestnikom rynku, bo ogranicza ryzyko całego systemu finansowego. Z szacunków BIK wynika, że ponad połowa klientów, którzy chcieli nawiązać współpracę z firmą pożyczkową, złożyła prawie jednocześnie wniosek o kredyt w banku.

– Umacnianie pozycji BIK na rynku pozabankowym poprzez wymianę informacji jest więc nie tyle celem strategicznym Biura, ile niezbędnym działaniem w kierunku zwiększania transparentności rynku pozabankowego i poprawienia bezpieczeństwa całego sektora finansowego – uważa Sławomir Grzelczak, wiceprezes Biura Informacji Kredytowej.

Pozwoli to na ograniczenie liczby kredytobiorców nadaktywnych, czyli takich, którzy posiadają więcej niż dziesięć pożyczek. W IV kwartale 2013 r. zadłużenie klientów nadaktywnych wynosiło 8 mld zł, z czego połowa, czyli 4 mld zł, to kredyty przeterminowane (opóźnienia w ich spłacie przekroczyły 90 dni).

Tylko co piąta osoba ubiegająca się o pożyczkę nie ma historii kredytowej w BIK. Są to przeważnie ludzie młodzi, wchodzący po raz pierwszy na rynek kredytowy. Aż połowa osób ubiegających się o pożyczkę w pozabankowej instytucji ma w bazach BIK informacje o zaleganiu w obsłudze.

Sposób ?na przekredytowanie

Zdaniem Sławomira Grzelczaka szersza współpraca z sektorem pozabankowym przyniesie pozytywne efekty wszystkim graczom rynku kredytowego. – Banki otrzymają dzięki temu informacje wcześniej niedostępne, co umożliwi bardziej kompleksową ocenę potencjalnych kredytobiorców – mówi.

– Zmniejszymy tym samym lukę informacyjną w obrębie systemu finansowego, będącą konsekwencją rosnącej liczby kredytów udzielanych poza sektorem bankowym – dodaje Grzelczak.

Otwarcie Biura na współpracę z podmiotami spoza sektora bankowego udzielającymi kredytu konsumenckiego jest możliwe i odbywa się na podstawie regulacji prawnych zawartych w dyrektywie i ustawie o kredycie konsumenckim, ustawie – Prawo bankowe i ustawie o ochronie danych osobowych.