Brakuje lekarzy sądowych

Ministerstwo Sprawiedliwości wie, że brakuje biegłych medyków sądowych. Ma też świadomość, że źle wpływa to na sprawność procesów i to zarówno karnych, jak i cywilnych. O rzeczywistej skali zjawiska dowiedziało się niedawno z badań. Szuka więc ratunku. Zapowiada kompleksowe rozwiązania. Na razie jednak prezesi mają sobie radzić sami.

Czytaj także: Biegli sądowi: fachowcy za grosze, czyli gorsze wypiera lepsze

Jak duży to problem? Deficyt biegłych z zakresu medycyny dotyczy wszystkich specjalności – wynika z informacji z sądów jakie co rok spływają do MS. Resort zbadał więc jaki jest problem?

– Na listach biegłych sądowych brakuje ponad 6 tys. osób. Braki są najbardziej dotkliwe w zakresie ortopedii i traumatologii. Tylko takich ekspertów brakuje ponad tysiąc – twierdzą prezesi sądów.

Są niedobory, trzeba sztukować

Instytut Wymiaru Sprawiedliwości na polecenie MS zbadał, jak długo trzeba czekać na opinie ekspertów medyków. Badaniem objęto 161 spraw karnych z 36 sądów okręgowych, zakończonych prawomocnymi wyrokami w związku z przestępstwami zabójstwa, usiłowania zabójstwa oraz bójki i pobicia ze skutkiem śmiertelnym. I tak w przypadku opinii wydanych przez jednego biegłego – 17,8 dnia (maksymalny czas oczekiwania – 144 dni). W przypadku opinii wydanych przez zespół biegłych – 29 dni (maksymalny czas oczekiwania – 143 dni). I trzeci rodzaj opinii – wydawane przez instytucje naukowe lub specjalistyczne – 48,2 dnia (maksymalny czas oczekiwania – 206 dni).

Na listach biegłych sądowych figuruje obecnie ok. 2160 lekarzy. Liczba tzw. stałych biegłych z zakresu medycyny w rzeczywistości może jednak faktycznie być nieco mniejsza. Powód? Możliwe jest wpisanie tego samego lekarza na listy prowadzone przy więcej niż w jednym sądzie okręgowym lub też – w przypadku lekarzy posiadających kilka specjalizacji – więcej niż raz na tę samą listę. Z kolei – zgodnie z danymi Centralnego Rejestru Lekarzy – zawód wykonuje ok. 165 tysięcy lekarzy i lekarzy dentystów.

Co mają zrobić prezesi kiedy sobie nie radzą?

Mogą wystąpić do właściwych stowarzyszeń lub organizacji zawodowych, instytucji, szkół wyższych oraz urzędów państwowych o wskazanie osób posiadających teoretyczne i praktyczne wiadomości specjalne w danej gałęzi nauki, techniki, sztuki, rzemiosła, a także innych umiejętności.

Podwyżka nie zadziała

Kiedy brakuje biegłych medyków mogą też zwracać się do zakładów opieki zdrowotnej, uczelni medycznych czy też bezpośrednio do osób wykonujących zawód lekarza z propozycjami objęcia funkcji biegłego.

Pomóc mogłyby większe pieniądze za opinie – twierdzą specjaliści.

Dowód?

– Wysokiej klasy specjalista ortopeda za wizytę w przychodni lekarskiej inkasuje od 100 do 200 zł. Nie mówiąc o zabiegach czy poważnych operacjach. Kto będzie zainteresowany pracą za jedną dziesiątą stawki, stawianiem się w sądzie itd. – pyta Marek Kuśnierz, biegły medyk, ale już dziś na emeryturze.

MS nie jest pewne, że podwyżka stawek pomoże.

– Nie wiadomo czy ewentualne zwiększenie wynagrodzeń biegłych sądowych stanowić będzie dostateczną zachętę dla osób wykonujących zawód lekarza, zwłaszcza specjalistów o najwyższych kwalifikacjach, do współpracy z sądami i prokuraturą– odpowiada Marcin Warchoł, wiceminister sprawiedliwości w interpelacji.

Sugeruje także, że im więcej będzie lekarzy na rynku usług, tym więcej powinno być medyków w sądach.

Obowiązek nie zadziała

Ministerstwo Sprawiedliwości bierze pod uwagę także zobowiązanie lekarzy udzielających świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych do pełnienia funkcji biegłego.

– Oprócz niewątpliwych zalet, takie rozwiązanie ma również pewne mankamenty – zauważa Warchoł.