Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (sygn. akt C-184/14) rozwiał wątpliwości związane z właściwością sądów w przypadku transgranicznych spraw o rozwód i separację, uregulowanie władzy rodzicielskiej oraz o alimenty. Kwestia ta ma niebagatelne znaczenie, gdy np. rozwodzący się małżonkowie są obywatelami innego państwa członkowskiego niż to, w którym mieszkają z dziećmi.
Włosi w Londynie
Sądowi we Włoszech przyszło rozpatrywać pozew o separację dwojga obywateli Włoch, którzy na miejsce swojego stałego zamieszkania wybrali Wielką Brytanię. Tam też urodziły się ich dzieci, które również mają obywatelstwo włoskie. Cała czwórka zwykle mieszka jednak w Londynie.
Mąż zażądał, by włoski sąd rozstrzygnął także kwestie sprawowania pieczy nad dziećmi oraz świadczeń alimentacyjnych należnych małżonce i dzieciom. Żona sprzeciwiła się, by o kwestiach związanych z dziećmi rozstrzygał sąd państwa, w którym dzieci nie mieszkają. Sąd stwierdził, że zgodnie z unijnymi przepisami może rozpatrzyć wyłącznie powództwo o separację i alimenty dla żony. Natomiast o władzy rodzicielskiej i alimentach dla dzieci musi rozstrzygać sąd brytyjski. Mąż odwołał się od tego orzeczenia.
Rozwód w ojczyźnie
Tu kilka słów wyjaśnienia. Prawo Unii rozróżnia postępowania sądowe w zależności od tego, czy dotyczą one praw i obowiązków w relacjach między małżonkami czy też praw i obowiązków w relacjach między rodzicami a dziećmi. Sądem właściwym do rozpatrywania spraw związanych z władzą rodzicielską jest co do zasady sąd państwa, w którym dziecko zwykle zamieszkuje. Natomiast sądem właściwym w sprawach o rozwód, separację małżonków lub unieważnienie małżeństwa, może być sąd innego państwa członkowskiego, np. tego, którego obywatelami są rozstający się rodzice.