To był weekend demonstracji przeciwników i zwolenników Jarosława Kaczyńskiego. Przeciwnicy rządów PiS zebrali się w sobotę pod siedzibą Trybunału Konstytucyjnego, z którym Kaczyński toczy otwartą wojnę.
Formalnie organizatorem marszu był Komitet Obrony Demokracji, internetowa inicjatywa przeciwników PiS. Ale na marszu pojawili się liderzy partii opozycyjnych.
W ten sposób Jarosław Kaczyński zjednoczył przeciw sobie PO, Nowoczesną, PSL i lewicę. Do tej pory łatwość, z jaką PiS wprowadzało swoje porządki w państwie, wynikała także z rozbicia opozycji. PO była zajęta rozliczeniami powyborczymi i wyborem nowych władz. Do tego jej pozycję osłabiała Nowoczesna, która w sondażach urosła do rangi największej partii opozycji.
Ludowcy osiągnęli najgorszy wynik wyborczy w swej historii i zostali całkowicie przez PiS zmarginalizowani we władzach Sejmu. Nawet gorsza była sytuacja SLD – lewica po raz pierwszy w swej historii znalazła się poza parlamentem.
Przedstawiciele wszystkich tych ugrupowań zyskali jednak argument do wzięcia się za ręce – a ów argument dał im Kaczyński serią kontrowersyjnych działań w pierwszym miesiącu rządów PiS. Na sobotniej demonstracji mówili jednym głosem. Władysław Kosiniak-Kamysz (PSL): – Jesteśmy dzisiaj razem pomimo różnic, bo Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli – nie jednej partii.
Barbara Nowacka (Zjednoczona Lewica): – Jarosławie Kaczyński, tu jest Polska, tu są Polki i Polacy. Nie będzie nam pan mówił, panie prezesie, co możemy, a czego nie możemy. Demokracji nie oddamy żadnej partii i żadnym prezesom.
Sławomir Neumann (PO): ?– Dla Jarosława Kaczyńskiego trójpodział władzy to dawanie dyrektywy prezydentowi Andrzejowi Dudzie, premier Beacie Szydło i marszałkowi Sejmu Markowi Kuchcińskiemu. Na to nie ma naszej zgody.
Ryszard Petru (Nowoczesna): – Dzisiaj parę razy wyszło słońce zza chmur. Czekają nas zimowe miesiące, ale potem przyjdzie wiosna i lato. I słońce będzie dla całej Polski. My tu wszyscy jesteśmy razem, ponad podziałami. PiS zrobiło to w jeden miesiąc. Gratulujemy Jarosławowi Kaczyńskiemu!
W opozycyjnym marszu według stołecznego ratusza wzięło udział ok. 50 tys. osób. Przedstawiciele rządu kwestionują te liczbę, powołując się na dane policji, która mówi o ok. 20 tys. osób. Tak czy inaczej, demonstracja była znacznie liczniejsza, niż spodziewali się jej organizatorzy.
Jarosław Kaczyński zdawał sobie zresztą sprawę z tego, że sobotni marsz może być liczny. Dlatego postanowił zorganizować kontrmarsz – oficjalnie z poparciem dla władz, ale po prawdzie przeciw krytykom rządów PiS. Partia ta przez cztery ostatnie lata organizowała marsze 13 grudnia. Stanowiły one dość karkołomną próbę jednoczesnego czczenia rocznic stanu wojennego i krytykowania rządów Platformy. W tym roku marszu nie planowano – wszak PO została efektownie pozbawiona wszelkiej władzy. ?V Marsz Wolności i Solidarności został skrzyknięty w ostatniej chwili, dlatego właśnie, iż Kaczyński uznał, że nie może pozostawić bez reakcji demonstracji opozycji.
– W sporze wokół Trybunału nie chodzi o demokrację, ale o zablokowanie szykowanej przez nas wielkiej przebudowy Polski – mówił Kaczyński. Lider PiS przekonywał, że partie opozycyjne i sędziowie TK nie chcą dopuścić, by Polacy otrzymali 500-zł dodatek na dzieci, podwyżkę płac, niższy wiek emerytalny oraz darmowe leki dla seniorów.
W piątkowym wywiadzie dla telewizji Republika szef PiS wymienił na tej liście projektów, które miałby zablokować Trybunał, także wyższą kwotę wolną od podatku – i to mimo że właśnie TK w orzeczeniu z końca października zażądał jej podniesienia (sprawozdawcą podczas rozprawy był sędzia Mirosław Granat, wskazany do TK przez PiS wiosną 2007 r.).
Zdaniem Kaczyńskiego działania opozycji mają na celu również to, by „nie wyszła na wierzch gigantyczna fala nadużyć" z czasu rządów PO: – Nie dać zwykłym Polakom [pomocy finansowej] i pozwolić Polskę dalej rabować. To jest sens tego sporu. Ten Trybunał ma być redutą broniącą układu, tego wszystkiego, co w ciągu ostatnich 26 lat było złe i haniebne. A my to chcemy zmienić.
Kaczyński też odniósł sukces, bo na marszu stawiły się tysiące ludzi (w tym wypadku ratusz i policja mają dokładnie odwrotne wyliczenia, co w przypadku marszu KOD – władze miasta doliczyły się 15 tys. osób, a policjanci – 40–45 tys.).
Pojedynek na demonstracje zwieńczył pierwszy miesiąc rządów PiS. Sondaż IBRiS dla „Rzeczpospolitej" (przeprowadzony w ostatni piątek i sobotę) pokazuje, że poparcie dla partii władzy spadło do 30 proc. – było o 5 pkt. proc. niższe niż dwa tygodnie temu i o 6 pkt. niż przed miesiącem. Traci także ugrupowanie Pawła Kukiza, który w konflikcie o Trybunał wsparł PiS.
Znów zyskała Nowoczesna – dziś zagłosowałoby na nią 25 proc. wyborców. Miesiąc temu – 14 proc. W miejscu stanęły notowania PO, PSL oraz KORWiN-a.
