Rząd zmieni wizerunek polskiego orła

Nad Pałacem Prezydenckim powiewa obecnie biało-czerwona flaga. Ministerstwo Kultury chce zastąpić ją Chorągwią Rzeczypospolitej. To prostokątny czerwony płat z wizerunkiem orła w obramowaniu wężyka generalskiego.

W „Rzeczpospolitej" już w 2016 roku pisaliśmy, że nad przywróceniem chorągwi pracują senatorowie. Później wstrzymali prace z powodu kompleksowych zmian w symbolice narodowej, powstających w resorcie kultury.

Już wiadomo, czego będą dotyczyć. W wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się opis powstającego w ministerstwie projektu ustawy o symbolach państwowych RP. Ma zastąpić obecną ustawę, rodem z PRL.

Wraca dawny symbol

Jednym z jej elementów ma być właśnie przywrócenie Chorągwi Rzeczypospolitej.

– Ten symbol przynależny głowie państwa ma 700-letnią historię. Po raz pierwszy użyto go na pieczęci Przemysła II, księcia wielkopolskiego – mówi Krzysztof J. Guzek, członek elitarnego Szkockiego Towarzystwa Heraldycznego.

Dodaje, że przed rozbiorami wzór chorągwi zmieniał się w zależności od króla elekcyjnego. Powrócono do niej w II RP. Prawo do używania symbolu zyskał naczelnik państwa, a potem prezydent. Flaga wskazywała miejsce jego pobytu.

– Zazwyczaj wnoszono ją więc nad Zamkiem Królewskim. Jednak gdy Ignacy Mościcki np. wyjeżdżał do Jastarni, chorągiew wnoszono przy jego domu letniskowym. Albo eksponowano na balkonie, gdy pojawiał się w operze – wylicza ekspert. Zauważa, że chorągiew nieformalnie była używana też po wojnie w formie proporczyka samochodowego przez Bolesława Bieruta i Józefa Cyrankiewicza.

Obecnie prezydent dysponuje co prawda własnym proporcem, który ma wzór identyczny z chorągwią z 1927 roku, jednak jego stosowanie jest ograniczone do uroczystości wojskowych. – Jesteśmy jedynym krajem europejskim, w którym głowa państwa nie posiada własnego weksylium – mówi Krzysztof J. Guzek.

Barwy do korekty

Również inne zmiany, które chce wprowadzić ministerstwo, są odpowiedzią na postulaty zgłaszane od lat przez ekspertów. Apelują na przykład o zmianę liczbowych współrzędnych barw narodowych. Załącznik do obecnej ustawy podaje je w tzw. przestrzeni barw CIELUV, a większość grafików ma problem, jak przełożyć je na współczesne systemy. W efekcie producenci flag przedstawiają czerwień w różnych odcieniach.

– Kolor obecnie wskazany w załączniku ustalano pod kątem nadruku na banderze wełnianej. Zabrakło współrzędnych dla innych materiałów – mówi projektant Andrzej Ludwik Włoszczyński, specjalizujący się w symbolach narodowych.

Z informacji w wykazie prac legislacyjnych wynika, że nowy załącznik ma zawierać „wzorzec barw w obowiązujących standardach graficznych". Można tam przeczytać, że zmiany dotkną też herbu państwowego.