Takie zamiary resortu finansów potwierdził wiceminister Paweł Gruza w odpowiedzi na interpelację posła Ryszarda Petru (nr 24057). Ministerstwo Finansów nie opublikowało jednak konkretnego projektu ustawy, nie podało też, od kiedy nowy podatek miałby obowiązywać.
Czytaj także: Exit tax - podatek płatny po opuszczeniu kraju
Plany te dotyczą podatku od niezrealizowanych zysków kapitałowych (ang. Exit Tax). Miałby on być pobierany za przeniesienie aktywów przedsiębiorstwa, stałego zakładu lub rezydencji podatkowej. MF przyznaje, że unijna dyrektywa (2016/1164) obliguje kraje członkowskie do wprowadzenia takich rozwiązań do końca 2019 r. „Nie oznacza to jednak, że państwa członkowskie nie mogą wdrożyć tego typu instytucji przed wskazanym terminem" – czytamy w ministerialnym piśmie.
Resort sugeruje, że nowy podatek mógłby objąć także np. udziały czy akcje spółek kapitałowych należące do osób fizycznych. W przypadku wyprowadzki za granicę właściciel takich aktywów musiałby uiścić podatek. Resort zastrzega przy tym, że wprowadzi „wysoki próg kwotowy", co oznaczałoby, że podatek będzie pobierany tylko od najbogatszych. Nie podano jednak konkretnej kwoty.
Eksperci zwracają uwagę, że wdrożenie dyrektywy 2016/1164 jest konieczne.
– Ma ona zwalczać sztuczne zmiany rezydencji podatnika dla korzyści podatkowych. Jeśli polskie przepisy będą tak ukierunkowane, to cel zostanie osiągnięty – zastrzega Marek Jarocki, doradca podatkowy i partner w EY. W jego ocenie jednak błędem byłoby utrudnianie zwykłej działalności gospodarczej albo przenosin do innych krajów zwykłym obywatelom, którzy chcą pozostać właścicielami udziałów w polskich spółkach. – Exit Tax może się okazać rewolucyjną koncepcją, przynoszącą niezamierzone efekty. Dlatego powinna być szeroko skonsultowana z wszystkimi zainteresowanymi – postuluje Jarocki.
Czytaj także: Podatkowy polexit
Z kolei Monika Marta Dziedzic, doradca podatkowy i partner w MDDP, zauważa, że obecnie nie da się zaobserwować zjawiska masowej ucieczki przedsiębiorców za granicę, a zaostrzone w ostatnich latach regulacje podatkowe skutecznie tamują wyprowadzanie kapitału i ucieczkę od polskich podatków.
– Nie ma zatem palącej potrzeby wprowadzania nowych przepisów o opodatkowaniu biznesu wynoszącego się za granicę – mówi ekspertka. Jej zdaniem także w przypadku osób fizycznych nie ma powodu do pośpiechu. – Jesteśmy wciąż społeczeństwem na dorobku. U nas akumulacja kapitałów osobistych jest na znacznie niższym poziomie niż w rozwiniętych krajach Europy Zachodniej – przypomina Dziedzic. Sugeruje ona, że należy raczej przyjrzeć się, jakie przepisy wprowadzą w przyszłości inne kraje, a dopiero potem uchwalać je w Polsce, i to w ten sposób, by nie uszczuplać tworzącego się dopiero bogactwa naszych rodaków.
Eksperci przypominają także, że logika systemu podatków dochodowych zakłada wprowadzanie zmian do nich z początkiem roku kalendarzowego. W PIT obowiązuje reguła ogłaszania ich co najmniej miesiąc wcześniej. Gdyby zatem MF chciało wprowadzić podatek od wyjścia przed terminem wskazanym w dyrektywie, nastąpiłoby to od początku 2019 r. To z kolei oznaczałoby dość krótki czas na konsultacje projektu i prace legislacyjne, żeby do końca listopada zdążyć z ogłoszeniem uchwalonej już nowelizacji. ©?
Opinia dla „Rzeczpospolitej"
Patrycja Goździowska - doradca podatkowy, partner w SSW Pragmatic Solutions
Niepewność wokół wprowadzania tzw. exit tax pogłębia poczucie niestabilności podatkowej w Polsce. Zapowiedź wejścia w życie tych zmian od stycznia 2019 r. oznacza kolejny pośpieszny proces legislacyjny, co w świetle doświadczeń z błędami w niedawnych nowelizacjach ustaw podatkowych, budzi obawy o jakość wprowadzanych przepisów. Być może przepisy lepszej jakości, ale wprowadzone rok później – bo na to pozwala unijna dyrektywa – byłyby lepsze, niż stworzone naprędce. Innym obszarem niepewności jest próg kwotowy dla osób fizycznych, powyżej którego byłby naliczany podatek w razie zmiany rezydencji. Ministerstwo Finansów zapowiada, że będzie on wysoki, ale nie podaje, na jakim poziomie.