Zasady nagrywania czynności komorniczych, maksymalne stawki za stronę udzielonej informacji o dłużniku i wzór formularza skargi na czynności komornika to obszary, których dotyczą najnowsze projekty rozporządzeń ministra sprawiedliwości. To akty wykonawcze do ustawy z 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych. Kompleksowy pakiet rewolucyjnych przepisów zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2019 r. Według resortu głównym zadaniem nowelizacji przepisów o działalności komorniczej ma być przywrócenie zaufania do zawodu komornika jako funkcjonariusza publicznego.
Powszechne dotychczas przypadki zamykania drzwi, stosowania groźby czy szantażu przez dłużników, którzy podczas eksmisji komorniczych grozili wyskoczeniem przez okno, mają być od przyszłego roku jedynie wspomnieniem. Ich zachowania skontroluje oko kamery. Biurka pracowników sądów rejonowych uginały się od skarg dłużników, których zdaniem komornik podczas czynności przekraczał uprawnienia, poniżał ich, a nawet zastraszał.
Nagrywanie czynności egzekucyjnych w terenie ma chronić obie strony. Urządzenia mają zostać zakupione przez komorników we własnym zakresie. Obowiązek nagrywania będzie dotyczył 1717 komorników sądowych. Orientacyjny zakup kamery to koszt ok. 1500–2500 zł, zatem przewidując zakup około 1800 kamer, wprowadzenie wymogu w życie będzie kosztowało komorników ok. 2,7–4,5 mln zł. Jednocześnie nagrywanie czynności nie będzie zwalniało z konieczności sporządzenia protokołu w formie pisemnej. W praktyce pracownik kancelarii lub komornik po rozpoczęciu nagrywania ustnie będzie musiał podać dane identyfikujące sprawę i uczestników. Zapis nagrany na nośniku będzie przechowywany razem z aktami. Nagranie będzie dostępne, ale wyłącznie w kancelarii komornika na urządzeniach do niego należących.
Komornik w toku postępowania może żądać od organów administracji publicznej, urzędów skarbowych czy banków udzielenia informacji o dłużniku. Nie istniały żadne przepisy regulujące wysokość wynagrodzenia za te czynności, dlatego MŚ zdecydowało o ustanowieniu maksymalnych stawek za stronę. I tak wynagrodzenie wynosić będzie maksymalnie 5 zł za stronę tekstu informacji nieprzetworzonej w postaci innej niż pisemna albo wygenerowanej automatycznie. Do 20 zł wynagrodzenia za stronę uzyska podmiot, który prześle komornikowi informację przetworzoną na piśmie. Najwięcej kosztować będzie informacja zawierająca tabele, zdjęcia czy mapy sporządzone przez udzielającego informacji – maksymalnie 40 zł za stronę.
Dla tych, którzy nadal nie będą zadowoleni z pracy funkcjonariusza publicznego, stworzony został wzór urzędowego formularza skargi na czynności komornika. Tylko w 2017 roku do sądów rejonowych wpłynęły 63 053 takie skargi. Zdaniem Ministerstwa Sprawiedliwości 80 proc. skarg nie było uwzględnianych przez sądy z powodu uchybień formalnych. Formularz ma to zmienić. Będzie udostępniany nieodpłatnie w kancelariach komorniczych i budynkach wszystkich sądów, a formę elektroniczną będzie można pobrać ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości. Skarżący będzie mógł się domagać uchylenia lub zmiany zaskarżonej czynności albo nakazanie dokonania określonej czynności. Sędzia Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie dr Marcin Uliasz, który jest opiekunem merytorycznym projektu dotyczącego urzędowego formularza skargi na czynności komornika, wskazuje, że skarga powinna być przez sąd rozpatrzona w ustawowym terminie siedmiu dni, choć jest to jedynie termin instrukcyjny. Można zatem się spodziewać, że wpływ skarg do sądów od przyszłego roku będzie większy – dotychczas nie każdy dłużnik miał świadomość przysługującego mu prawa. Od stycznia komornik podczas wykonywanych czynności będzie musiał wręczyć dłużnikowi urzędowy formularz wraz z pouczeniem o możliwości złożenia skargi.
Etap: konsultacje publiczne
