PSBE to jeden z czternastu już programów sektorowych realizowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, będących częścią Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (działanie 1.2 Sektorowe programy B+R).
– Uruchamiane we współpracy z przedsiębiorcami programy sektorowe stanowią odpowiedź na konkretne zapotrzebowanie rynku. Branże mające odpowiedni potencjał rozwojowy mogą się stać bardziej konkurencyjne dzięki wdrożeniu technologii i produktów stworzonych przez polskich naukowców i inżynierów. Dotyczy to przede wszystkim sektorów strategicznych, szczególnie ważnych dla całej gospodarki – mówi prof. Aleksander Nawrat, wicedyrektor NCBR.
Głównym celem programu PSBE jest wzrost innowacyjności krajowego sektora elektroenergetycznego w perspektywie do 2023 r.
– W programie sektorowym PBSE wspieramy nowatorskie projekty przedsiębiorstw różnej wielkości w obszarach takich, jak energetyka konwencjonalna, energetyka odnawialna, sieci elektroenergetyczne oraz nowe produkty i usługi. Ich realizacja przyniesie szereg korzyści: wzrośnie poziom bezpieczeństwa energetycznego kraju, zwiększy się udział energii pozyskiwanej z odnawialnych źródeł energii i proekologicznych rozwiązań stosowanych w sektorze elektroenergetycznym, a poszczególne firmy będą mogły skuteczniej rywalizować na rynku międzynarodowym – wylicza prof. Nawrat.
1 sierpnia Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) ogłosi pierwszy i jedyny w br. konkurs w tym programie, będący jednocześnie drugim w historii (pierwszy odbył się w 2016 r.). Będą w nim mogły startować zarówno firmy z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, jak i te duże. O granty mogą się też ubiegać konsorcja przedsiębiorstw. NCBR wnioski od firm i ich konsorcjów będzie przyjmowało od 2 października do 1 grudnia. Budżet konkursu to 120 mln zł.
Jak podkreśla Anna Ostapczuk, dyrektor Działu Zarządzania Programami w NCBR, przedsiębiorcy zyskają teraz możliwość finansowania prac wdrożeniowych. Zmiana ta ma umożliwić doprowadzenie rezultatów prac badawczo-rozwojowych projektu do etapu, w którym będzie można je skomercjalizować. Wynika to z decyzji tzw. komitetu monitorującego Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (PO IR), który 22 czerwca br. zatwierdził zmiany kryteriów wyboru projektów dla działań I oraz IV osi priorytetowej PO IR. Zmianą o charakterze horyzontalnym jest właśnie wprowadzenie możliwości finansowania prac przedwdrożeniowych dla przedsiębiorców. To czynności w ramach projektu, poprzedzające wdrożenie rezultatów prac badawczo-rozwojowych w działalności gospodarczej, ściśle związane z realizowanymi w ramach inwestycji badaniami przemysłowymi i pracami rozwojowymi. Przy czym, jak podkreśla Ostapczuk, koszty tych prac powinny stanowić nie więcej niż 20 proc. kosztów kwalifikowanych projektu.
Inną zmianą zachęcającą przedsiębiorców do składania wniosków może być znacznie niższa liczba dokumentów wymagana przez NCBR podczas oceny formalnej.
Doświadczenia już są
NCBR i sami przedsiębiorcy dysponują już wiedzą z ubiegłorocznego naboru w programie PSBE. Przedsiębiorcy złożyli w nim 51 wniosków o dofinansowanie na łączną kwotę ponad 192 mln zł. Do pierwszego etapu oceny merytorycznej przeszło 49, a do drugiego - w formie oceny panelowej – 35 wniosków. Do dofinansowania w łącznej wysokości prawie 93 mln zł rekomendowano 24 projekty. Prawie połowa z nich dotyczy zwiększenia efektywności energetycznej, a 1/3 to projekty związane z odnawialnymi źródłami energii. - Wnioski z pierwszego konkursu są m.in. takie, że składane są bardzo różnorodne projekty i nie są one przygotowane jedynie przez duże spółki. Również firmy z sektora MŚP skutecznie ubiegały się o dofinansowanie – tłumaczy Anna Ostapczuk. Przykładowe przedsięwzięcia, które pozyskały dofinansowanie w pierwszym konkursie, to:
@ projekt „Hybrydowe układy adsorbcyjne do redukcji emisji rtęci z zastosowaniem wysokoefektywnych komponentów polimerowych" autorstwa konsorcjum firm SBB Energy i Elektrowni Pątnów II;
- projekt „Elastyczność istniejących bloków energetycznych przy ograniczonych nakładach inwestycyjnych", dofinansowanie też otrzymało konsorcjum, firm Rafako, spółki „Energoprojekt Katowice" i Tauron Wytwarzanie;
- projekt „Innowacyjna technologia efektywnej ekonomicznie obróbki mikrobiologicznej biomasy lignocelulozowej na potrzeby zasilania procesu produkcji biogazu w beztlenowej fermentacji metanowej", w tym przypadku dofinansowanie otrzymała spółka Better Energy.
Kolejne konkursy
Kilka dni po ogłoszeniu konkursu dla firm z sektora elektroenergetyki NCBR ogłosi kolejne dwa w dwóch innych programach sektorowych.
Chodzi o program INNOSTAL kierowany do sektora hutniczego i stalowego oraz program INNOSBZ dla sektora systemów bezzałogowych (to m.in. drony, ale też bezzałogowe systemy naziemne i podwodne). Ogłoszenie konkursu w INNOSTALU zaplanowano na 7 sierpnia, a w INNOSBZ na 16 sierpnia. Budżety tych naborów to odpowiednio: 95 i 50 mln zł. Będą to, analogicznie jak w przypadku programu PSBE, drugie konkursy w tych programach.
Programy sektorowy dla polskiej energetyki
