Firmy rzadko chwalą się innowacjami

Nowy cykl analiz „Rzeczpospolitej" ma pokazać nowatorskie rozwiązania i produkty w różnych branżach, zachęcając również przedsiębiorstwa do włączenia się w cyfrową transformację.

Publikacja: 30.01.2019 20:00

Firmy rzadko chwalą się innowacjami

Foto: 123RF

W Europejskim Rankingu Innowacyjności na 2018 r. Polska została zaliczona do grona tzw. umiarkowanych innowatorów. To określenie trochę na wyrost, biorąc pod uwagę, że zajmujemy miejsce pod koniec zestawienia, wyprzedzając jedynie Chorwację, Bułgarię i Rumunię. Polskie umiarkowanie w innowacjach pokazuje też opublikowany pod koniec 2018 r. raport GUS, który podsumowuje badania dotyczące działalności przedsiębiorstw w tym obszarze. Jak z niego wynika, w latach 2015–2017 tylko co piąta firma w przemyśle i co ósma (11,9 proc.) w usługach wykazała jakąś aktywność innowacyjną (czyli wprowadziła przynajmniej jedną innowację produktową lub procesową albo realizowała przynajmniej jeden nowatorski projekt). To oznacza, że w ostatnich latach (danych za 2018 r. jeszcze nie ma) polskie przedsiębiorstwa – szczególnie te w usługach – były mniej innowacyjne niż wcześniej, w latach 2014–2016.

Ukryta wiedza

Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek, ekonomistka w Uniwersytetu Warszawskiego, która od lat analizuje inwestycje i nowatorską działalność polskich firm, ocenia, że faktyczna skala innowacyjności jest znacznie większa, niż to pokazują dane GUS. Tę opinię potwierdza też raport DeLab UW i Polskiej Rady Biznesu o ukrytej innowacyjności przedsiębiorstw. Zwraca uwagę, że wiedza o nowych technologiach i rozwiązaniach wdrażanych w polskich firmach jest ukryta, bo nie raportują one swojej aktywności w tym obszarze, choć dwie trzecie dużych przedsiębiorstw wprowadza innowacje.

W odsłonięciu tej ukrytej wiedzy ma pomóc nowy cykl analiz branżowych „Rzeczpospolitej", w którym przedstawimy nowatorskie rozwiązania, produkty i usługi w 13 branżach – począwszy od HR przez handel detaliczny (FMCG), produkcję opakowań, kosmetyków, aut po usługi bankowe, medyczne i e-commerce.

– Transformacja cyfrowa dzieje się praktycznie we wszystkich obszarach biznesu i życia prywatnego. W dwóch dziedzinach doświadczamy jej jednak szczególnie i ten stan będzie się pogłębiał. Chodzi o szeroko pojęte finanse oraz rynek pracy – podkreśla Piotr Ciski, prezes zarządu Sage w Polsce. Firma, będąca producentem oprogramowania dla małych i średnich firm, jest partnerem naszego cyklu analiz.

Jak ocenia Piotr Ciski, w sferze finansowej jednym z motorów napędowych wdrażania nowych rozwiązań technologicznych jest administracja publiczna. Cyfrowe państwo, a w nim cyfrowe podatki, mocno zmieniają podejście przedsiębiorców do form raportowania i rozliczania działalności. Po rewolucji, jaką było wprowadzenie kolejnych struktur JPK, teraz za sprawą e-sprawozdań finansowych dokonuje się kolejna gruntowna zmiana. – Stajemy w sytuacji, gdy bez wsparcia nowych technologii niemożliwe jest spełnienie wszystkich ciążących na przedsiębiorcach obowiązków prawnych. Z kolei prywatnie, prawie wszystkich nas obejmie w tym roku możliwość skorzystania z rozliczenia PIT przez urząd skarbowy. To pokazuje, jakie możliwości daje cyfryzacja i automatyzacja – zaznacza prezes Sage.

Podatkowy impuls

Z kolei innowacje w obszarze HR są odpowiedzią nie tylko na zmiany prawno-technologiczne ( jak np. e-akta pracownicze czy elektroniczne zwolnienia lekarskie). – To także odpowiedź na tzw. rynek pracownika, zmiany pokoleniowe, uelastycznienie czasu pracy, rozbudowę oferty pracodawców i nowe potrzeby pracowników. W każdym z tym przypadków zarządzanie relacjami pracodawca–pracownik–państwo jest łatwiejsze dzięki technologiom określanym jako systemy HRM – twierdzi Piotr Ciski, dodając, że te rozwiązania dopiero wchodzą do sektora MŚP.

Widać to również w danych GUS, według których w latach 2015–2017 – o ile w przemyśle ponad 45 proc. dużych firm wprowadziło innowacje produktowe, a 53 proc. procesowe – to wśród małych jedynie odpowiednio 7 proc. i 9 proc.

Jak ocenia Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek, zachętą do wprowadzania jak i raportowania innowacji powinny być nowe rozwiązania podatkowe – w tym uatrakcyjniona w 2018 r. ulga na badania i rozwój. Dzięki niej przedsiębiorcy inwestujący w B+R mogą odliczyć od podstawy opodatkowania już 100 proc. kosztów kwalifikowanych. Ekonomistka wiąże też duże nadzieje z obowiązującym od początku 2019 r. ułatwieniem – tzw. Innovation Box, które przewiduje zaledwie 5-proc. stawkę CIT od przychodów z komercjalizacji wyników prac badawczo-rozwojowych stworzonych w Polsce. Według planów rządu wydatki na badania i rozwój mają w 2021 r. wzrosnąć do 2,5 proc. PKB. Na razie – jak przypomina prezes Sage Polska, wydajemy na ten cel niewiele ponad 1 proc. PKB, podczas gdy unijna średnia to 2,07 proc. Nic więc dziwnego, że w europejskim rankingu cyfrowej dojrzałości gospodarki The Digital Economy and Society Index (DESI) na 28 badanych krajów Polska zajmuje dopiero 24. pozycję. – Cyfryzacja to na razie nasz niewykorzystany potencjał – twierdzi Piotr Ciski.

Innowacje w branży HR – już 13 lutego na naszych łamach

W Europejskim Rankingu Innowacyjności na 2018 r. Polska została zaliczona do grona tzw. umiarkowanych innowatorów. To określenie trochę na wyrost, biorąc pod uwagę, że zajmujemy miejsce pod koniec zestawienia, wyprzedzając jedynie Chorwację, Bułgarię i Rumunię. Polskie umiarkowanie w innowacjach pokazuje też opublikowany pod koniec 2018 r. raport GUS, który podsumowuje badania dotyczące działalności przedsiębiorstw w tym obszarze. Jak z niego wynika, w latach 2015–2017 tylko co piąta firma w przemyśle i co ósma (11,9 proc.) w usługach wykazała jakąś aktywność innowacyjną (czyli wprowadziła przynajmniej jedną innowację produktową lub procesową albo realizowała przynajmniej jeden nowatorski projekt). To oznacza, że w ostatnich latach (danych za 2018 r. jeszcze nie ma) polskie przedsiębiorstwa – szczególnie te w usługach – były mniej innowacyjne niż wcześniej, w latach 2014–2016.

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Materiał partnera
Może nie trzeba będzie zapłacić?
Materiał partnera
Siła kompleksowego wsparcia pracowników
Analizy Rzeczpospolitej
Cyfrowa rewolucja w procesach kadrowych
Analizy Rzeczpospolitej
Coraz więcej technologii i strategii
Materiał partnera
Kompleksowe podejście kluczem do sukcesu