Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 12 października 2016 r., sygn. ITPP1/4512-561/16-1/MN, rozstrzygnął kwestię prawa odliczenia podatku naliczonego od zakupu środków transportu publicznego w postaci autobusów i tramwajów. Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które będzie miało miejsce po centralizacji rozliczeń VAT gminy i jej jednostek budżetowych, w związku z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości UE z 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14.
We wniosku o interpretację gmina wskazała, że planuje zakup taboru tramwajowego i autobusowego w celu realizacji usług transportu publicznego. Obecnie usługi transportu zbiorowego wykonuje wydzielona jednostka budżetowa gminy, która zajmuje się sprzedażą biletów na rzecz mieszkańców. Usługi tego typu podlegają opodatkowaniu VAT według stawki 8 proc. Natomiast obsługę techniczną polegającą na wykonywaniu przewozów tramwajowych i autobusowych realizują na zlecenie gminy dwie spółki transportowe, które będą wystawiać na gminę miesięczne faktury. W związku z zamiarem zakupu nowych środków transportu publicznego gmina zawrze z ww. spółkami umowę powierzenia, w ramach której gmina będzie zlecać zleceniobiorcy wykonanie usług transportu miejskiego przy wykorzystaniu sprzętu (autobusów, tramwajów) należącego do gminy, a spółki będą realizować usługi transportowe na powierzonym majątku. W trakcie obowiązywania umowy powierzenia, przekazane autobusy i tramwaje będą znajdować się w ewidencji majątkowej gminy. Spółki transportowe ponosić będą jedynie koszty bieżące związane z eksploatacją udostępnionych im środków trwałych, na przykład koszty paliwa, części zamiennych. Korzystanie ze środków trwałych będzie odzwierciedlone w ostatecznej kalkulacji ceny za świadczone usługi przewozu.
Jednocześnie gmina podkreśliła, że zakup autobusów i tramwajów ma nastąpić po dniu 31 grudnia 2016 r., czyli po scentralizowaniu rozliczeń VAT gminy i jej jednostek budżetowych. W konsekwencji, począwszy od 1 stycznia 2017 r. gmina będzie wykazywała w swoich rejestrach i deklaracjach VAT przychody ze sprzedaży biletów komunikacji miejskiej.
Gmina zwróciła się z zapytaniem, czy będzie jej przysługiwało prawo odliczenia VAT od zakupu autobusów i tramwajów, które będą służyły realizacji usług transportu miejskiego na podstawie umów powierzenia zawartych ze spółkami transportowanymi, a z tytułu których gmina będzie pobierała należności poprzez sprzedaż biletów komunikacji miejskiej. Dodatkowo gmina zapytała również, czy będzie mogła odliczyć podatek naliczony wynikający z faktur wystawianych przez spółki transportowe z tytułu wykonywania usługi obsługi transportu miejskiego powierzonymi przez gminę środkami transportu.
Zgodnie ze stanowiskiem gminy, będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia VAT z obydwu rodzajów nabyć, czyli od zakupu środków transportowych oraz z faktur dokumentujących zakup obsługi transportu realizowanej przez spółki transportowe. Gmina uzasadniła swoje stanowisko opierając się na zasadzie neutralności w podatku VAT. Podkreśliła, że ponosi ciężar ekonomiczny wydatków (w tym podatku naliczonego) na realizację zakupu środków transportu miejskiego, które - w ramach realizacji spoczywających na niej zadań komunalnych - generują jednocześnie podatek należny. Tym samym nie ma podstaw do pozbawienia jej prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesienia tych wydatków. Zdaniem gminy, powyższej kwalifikacji wydatków nie zmienia okoliczność przekazania, ze względów organizacyjnych, wymienionych składników majątku do spółek świadczących usługi transportu miejskiego na rzecz gminy.
Organ podatkowy uznał stanowisko gminy za prawidłowe i odstąpił od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.
Komentarz
Janina Fornalik, doradca podatkowy, starszy menedżer w MDDP
Stanowisko dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy zaprezentowane w omawianej interpretacji jest moim zdaniem słuszne. Spełniony został bowiem podstawowy warunek odliczenia podatku naliczonego – związek zakupu tramwajów i autobusów z czynnościami opodatkowanymi gminy (sprzedażą biletów komunikacji miejskiej). Z tego punktu widzenia bez znaczenia pozostaje fakt, że gmina udostępnia nieodpłatnie środki transportu spółkom, które wykonują na jej rzecz usługi transportowe. Jest to przykład udostępnienia usługobiorcy „narzędzi" do wykonania usług na rzecz usługodawcy. Takiej czynności nie traktuje się dla potrzeb VAT jako nieodpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT. Istotnym jest jednak, aby owe narzędzia były wykorzystywane wyłącznie w związku ze świadczeniem usług na rzecz ich właściciela, tj. gminy.
