Żaglowce nie znikają. Wyjątkowa wystawa w Gdańsku

Nasi żeglarze przemogli ten trójpodział – najpierw na żaglowcu „Lwów”. Był to statek wyjątkowy w dziejach polskiej historii morskiej. Zwodowany w 1869 r. w Anglii, latem 1920 r. został kupiony za 247 tys. dol. dla powstającej Szkoły Morskiej w Tczewie. „Lwów” jako pierwsza jednostka pod polską banderą odwiedził liczne porty Bałtyku, mórz: Północnego, Śródziemnego, Czarnego, oraz Atlantyku, wszędzie robiąc furorę wyglądem swoim i załogi. 13 sierpnia 1923 r. jako pierwszy polski statek przekroczył równik. Żaglowiec pływał do 1929 r., 13 lipca 1930 r. nastąpiło przekazanie bandery na „Dar Pomorza”.

Mamert Stankiewicz, Krzysztof Baranowski, Kazimierz Jaworski...

„Wszystko, czego doświadczą uczniowie i nauczyciele podczas rejsu, ma wymiar poszerzania horyzontów, zarówno w myśleniu, jak i działaniu. Rozbudzanie pasji to dopiero pierwszy krok. O wiele większym wyzwaniem jest realizacja. A do tego wiedza jest niezbędna” – uważa Krzysztof Baranowski, kapitan żaglowców, twórca Szkoły pod Żaglami. Gdy po regatach transatlantyckich, zamiast wracać do kraju, jachtem „Polonez” samowolnie popłynął w rejs dookoła świata, władze PRL uznały go za banitę. Gdy szczęśliwie okrążył glob, uznały go za bohatera. Także o tym jest ta wystawa. I o kapitanie Kazimierzu Jaworskim, który na fenomenalnie zaprojektowanym w Polsce jachcie „Spaniel” osiągnął transatlantycki sukces. I o tym, że władze PRL musiały sprzedać (czytaj: oddać) jacht sowieckim żeglarzom. Plejada gwiazd światowego żeglarstwa z polskim paszportem jest imponująca – samotnicy, mistrzowie olimpijscy, jest wśród nich regatowy geniusz Karol Jabłoński. A wszystko to w ciągu jednego stulecia.

Dar Pomorza

Foto: Fotokon - stock.adobe.com

„Znikają żaglowce. Nastaje era parowców i motorowców. Z marynarza, potomka korsarzy i odkrywców, armatorzy chcą zrobić urzędnika, rzemieślnika czy nawet po prostu konduktora tramwajowego. Wydaje im się, że statek dopłynie za sprawą nadeszłych instrukcji – jak na sygnał chorągiewki dróżnika. I tylko wtedy, gdy morze spłata jedną ze swych niespodziewanych sztuczek, gdy w grę wchodzi bezpieczeństwo statku, towaru, a nawet życia ludzkiego, wtedy gdy czyn musi nastąpić natychmiast, radiotelegraf nic nie pomoże i dramat na morzu zostanie rozegrany bez reżyserów lądowych” – tak pisał tuż przed wybuchem II wojny światowej kapitan Mamert Stankiewicz – słynny „Znaczy Kapitan” („Z floty carskiej do polskiej”).

Czytaj więcej

Historia świata

Bałtyk pełen wraków. Historia odkryć w monografiach

Prace archeologiczne z reguły kończą się odkryciem zabytkowego obiektu, wydobyciem go w całości b...

Diagnoza – z wyjątkiem „znikania żaglowców” – nie straciła na aktualności, wręcz przeciwnie. A najlepszą szkołą opanowania marynarskiego rzemiosła i poznania żywiołów wiatru i fal jest żeglarstwo. We wszystkich liczących się marynarkach świata kapitanowie prowadzący monstrualne kontenerowce długości niemal pół kilometra wstępne szkolenie przechodzą na żaglowcach – w Kanadzie, Hiszpanii, Portugalii, Niemczech, Danii, Holandii, Meksyku, w Polsce też. Oficerowie Polskiej Marynarki Wojennej podstawowe szkolenie przechodzą na żaglowcu „Iskra”. Dlatego warto zobaczyć tę wyjątkową wystawę o polskim żeglarstwie w Narodowym Muzeum Morskim w Gdańsku.