Leczenie niepłodności bez zabiegów in vitro

Już za parę miesięcy w Łodzi ruszy narodowy program prokreacyjny. Pierwszym ośrodkiem, który będzie go realizował, ma zostać łódzki Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki.

– Oficjalne uruchomienie programu leczenia niepłodności w naszej placówce jest zaplanowane na 6 grudnia – informuje prof. Maciej Banach, dyrektor Centrum Zdrowia Matki Polki.

Łódzki Instytut jest na etapie tworzenia kliniki diagnostyki i leczenia niepłodności. Pary borykające się z niemożnością posiadania dzieci mają w niej dostać kompleksową opiekę, poczynając od konsultacji ze specjalistami, a kończąc na leczeniu zabiegowym. Oznacza to, że w ofercie łódzkiej placówki znajdą się wizyty u ginekologa, androloga, endokrynologa, genetyka, chirurga.

– Chcemy stworzyć klinikę, w której kompleksowe podejście pozwoli diagnozować problemy endokrynologiczne, ginekologiczne, chirurgiczne, immunologiczne czy genetyczne, które są przyczyną niepłodności zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet – mówi prof. Maciej Banach. – Niepłodnym parom specjaliści będą w jednym ośrodku proponować zarówno leczenie farmakologiczne, jak i zabiegowe, np. laparoskopię. Zasady leczenia par nie będą jednak zbieżne z naprotechnologią, wykorzystującą model Creightona opierający się w dużej mierze na obserwacji cyklu miesiączkowego kobiety.

Obecnie osoby borykające się z problemem niepłodności muszą same poszukiwać ośrodków, w których poddadzą się kolejnym etapom leczenia. W Łodzi wszystko ma być w jednym miejscu, w tym nawet pomoc psychologiczna dla kobiet i mężczyzn. Oznacza to, że przyjmując osoby z całego kraju, łódzki ośrodek powinien być odpowiednio zabezpieczony kadrowo.

- Zatrudniamy w całym ośrodku 300 lekarzy specjalistów. We współpracy ze specjalistami z Łódzkiego Uniwersytetu Medycznego chcemy objąć kompleksowym leczeniem mężczyzn mających kłopoty z płodnością — mówi prof. Banach.

Organizacje pacjenckie widzą wady i zalety nowego rozwiązania.

– Pomysł stworzenia ośrodka referencyjnego, oferującego kompleksowe diagnozowanie przyczyn i leczenie niepłodności, jest bardzo dobry. Z tym że refundacja wizyt u specjalistów czy zabiegów chirurgicznych nie jest nowością, bo już teraz finansuje to NFZ. Tyle że na konsultacje czy operacje trzeba jeździć w różne miejsca – mówi Marta Górna, prezes Stowarzyszenia Nasz Bocian. – Organizacja pomagająca niepłodnym parom obawia się zaś, że wiele kobiet i mężczyzn może nie znaleźć rozwiązania w łódzkim ośrodku.

– Po pierwsze, mogą się tam ustawiać długie kolejki pacjentów z racji tego, że będzie to jedyny ośrodek na cały kraj. Po drugie, jest grupa osób, którym w leczeniu nie pomogą ani leki, ani zabiegi. Szacuje się, że na 10–12 proc. niepłodnych par dla 2 proc. pozostaje tylko in vitro. Bo kobieta ma np. niedrożne jajowody, a mężczyzna bardzo małą ilość plemników – dodaje Marta Górna.

Narodowy program prokreacyjny ma zastąpić rządowy program leczenia niepłodności metodą in vitro. Ten ostatni funkcjonuje jeszcze tylko do czerwca. W Instytucie Centrum Zdrowia Matki Polki niepłodne pary nie będą zatem mogły poddać się zabiegowi in vitro.

Jak jednak zaznacza prof. Banach, specjaliści w Łodzi będą w miarę możliwości proponować leczenie umożliwiające fizjologiczne zapłodnienie lub stwierdzenie, że jedyną metodą zajścia w ciążę jest rzeczywiście in vitro. Według danych Stowarzyszenia Nasz Bocian in vitro refundowane jeszcze przez państwo jest skuteczne w 31 proc. liczonych na trzy podejścia par do procedury zapłodnienia pozaustrojowego.