Twarda obrona Warszawy

Trwa weryfikacja podpisów pod wnioskiem o referendum nad odwołaniem prezydent stolicy Hanny Gronkiewicz-Waltz, która jest jednocześnie wiceszefową Platformy.

Pod koniec lipca do komisarza wyborczego złożono ponad 232 tys. podpisów pod wnioskiem. Jeśli co najmniej 133,5 tysiąca z nich została złożona poprawnie, referendum się odbędzie. Jeśli zweryfikowanych podpisów będzie mniej – Gronkiewicz będzie rządzić stolicą do końca kadencji.

Powody do niepokoju

Formalnie referendum jest inicjatywą samorządową. Jego twarzą jest burmistrz stołecznej dzielnicy Ursynów Piotr Guział.

W rzeczywistości przeciwko pani prezydent – i Platformie – zjednoczyła się niemal cała opozycja: od PiS po Ruch Palikota.

Platforma boi się stołecznego głosowania. Upadek takiego bastionu PO, jak stolica, mógłby wywołać efekt domina. W kilku innych miastach rządzonych przez samorządowców związanych z PO już przygotowywane są podobne referenda. Przegrana w Warszawie mogłaby także wpłynąć na wynik najbliższych wyborów – do Parlamentu Europejskiego, a także na przyszłoroczne wybory samorządowe.

Powodów do niepokoju jest sporo, tym bardziej że partii rządzącej nie udało się zatrzymać spadków w sondażach. W najnowszym badaniu Homo Homini dla Wirtualnej Polski partia Jarosława Kaczyńskiego zdystansowała Platformę aż o 11 punktów procentowych. Na PiS chciałoby obecnie oddać głos 35 proc. respondentów, na PO – 24 proc.

Dlatego też PO postanowiła zrobić wszystko, aby zakwestionować część podpisów pod wnioskiem referendalnym, tak aby nie doszło do głosowania.

PO zablokuje referendum w Warszawie?

Legalność podpisów

Do ataku przystąpił poseł PO Andrzej Halicki. Zwrócił się on do Państwowej Komisji Wyborczej z pismem, w którym kwestionuje sposób zbierania podpisów. Dowodzi, że część podpisów powinna zostać unieważniona, bo rozmaite ugrupowania zbierały je na własnych formularzach.

Halicki twierdzi też, że podpisy pod wnioskiem o referendum były zbierane m.in. przy okazji wydarzeń kulturalnych lub sportowych. „Należy podać w wątpliwość możliwość swobodnego i świadomego podjęcia decyzji przez mieszkańców podpisujących wniosek w takich okolicznościach" – napisał do PKW.

Broniąc Gronkiewicz, Halicki broni też swojej skóry. Jest szefem mazowieckiej Platformy i w razie referendalnej porażki trudno mu będzie utrzymać partyjne stanowisko.

To już drugie jego wystąpienie do PKW. W piśmie wysłanym w lipcu dowodził, że PiS, zbierając podpisy, mogło złamać prawo. Lider PiS Mariusz Kamiński dostarczył Guziałowi ok. 50 tys. podpisów. – To nie PiS organizuje referendum – przekonuje w rozmowie z „Rz" Guział. – To inicjatywa osób prywatnych, także takich, które są członkami PiS. Bycie w partii nie ogranicza wolności obywatelskich.

Zbierali za pieniądze

Zastrzeżenia polityków PO budzi też to, że tajemniczy sponsorzy płacili za zbieranie podpisów. Tyle że Guział ma glejt z Państwowej Komisji Wyborczej potwierdzający, że płacenie zbierającym podpisy jest zgodne z prawem.

A co, jeśli jednak komisarz wyborczy potwierdzi co najmniej 133,5 tysiąca podpisów?

Platforma ma na tę ewentualność inny plan: będzie zniechęcać wyborców do udziału w głosowaniu.

Obniżyć frekwencję

Referendum jest ważne, gdy udział w nim bierze co najmniej 3/5 liczby osób, które głosowały w wygranych przez prezydenta wyborach.

Oznacza to, że w referendum stołecznym musi zagłosować co najmniej 389 430 osób.

Uzyskanie takiej frekwencji wcale nie będzie łatwe. I na to liczy PO. Premier oświadczył w połowie lipca: – Liczę na to, że warszawiacy wyrażą wotum zaufania dla prezydent Warszawy Hanny Gronkiewicz-Waltz, odmawiając udziału w referendum.

Wzbudziło to kontrowersje, bo od momentu swego powstania Platforma stawiała na mobilizowanie obywateli do głosowania, jako fundamentu demokracji.

Teraz jednak do premiera dołączył prezydent. W wywiadzie dla TVP Bronisław Komorowski zapowiedział, że przygotuje projekt ustawy utrudniającej odwoływanie w referendach prezydentów, burmistrzów i wójtów. Komorowski chce wprowadzić zasadę, że do odwołania wymagana będzie przynajmniej taka sama frekwencja, jak w czasie ich wyboru. Zasugerował też, że na referendum w Warszawie się nie wybiera.

Głosowanie jest dobre

Od jego wypowiedzi zdystansowała się rzecznik praw obywatelskich Irena Lipowicz. – W moim przekonaniu korzystanie z praw i wolności obywatelskich jest czymś dobrym – oświadczyła w radiowej Trójce.