Jest to możliwe dzięki wspólnemu przedsięwzięciu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) i PKP Polskie Linie Kolejowe pod nazwą BRIK - Badania i Rozwój w Infrastrukturze Kolejowej. Zarówno NBCR, jak i PKP PLK przeznaczyły po 25 mln zł na ten projekt. Pieniądze z Centrum to środki z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (PO IR) z poddziałania 4.1.1 „Strategiczne programy badawcze dla gospodarki".

Są przeznaczone na projekty obejmujące badania przemysłowe i eksperymentalne prace rozwojowe albo eksperymentalne prace rozwojowe związane z infrastrukturą kolejową. Każdy projekt musi wpisywać się w przynajmniej jedną Krajową Inteligentną Specjalizację. Jak tłumaczy Jakub Murawski, koordynator przedsięwzięcia BRIK w NBCR, chodzi np. o badania dotyczące urządzenia zapobiegającego oblodzeniu sieci trakcyjnej czy też zmierzające do znalezienia rozwiązania na zbyt wysoką temperaturę szyn w okresie letnim. Dofinansowane zostaną też prace nad ograniczeniem drgań i hałasów powodowanych przez pociągi.

Tylko w konsorcjum

Po te dotacje mogą sięgnąć wyłącznie konsorcja. W ich skład musi wchodzić co najmniej jedna jednostka naukowa oraz co najmniej jedno przedsiębiorstwo albo co najmniej dwie jednostki naukowe. Oznacza to, że firmy zawsze muszą mieć za partnera jednostkę naukową i wyłącznie ona może być liderem konsorcjum. W skład konsorcjum może wejść maksymalnie pięć podmiotów. Lider i pozostali jego członkowie mogą rozpocząć realizację projektu nawet przed rozstrzygnięciem konkursu z zastrzeżeniem, że koszty kwalifikowane projektu mogą być poniesione najwcześniej w dniu następującym po dniu złożenia wniosku o dofinansowanie. Minimalna wartość kosztów kwalifikowalnych to 1 mln zł.

Poziom wsparcia

Dopuszczalny poziom dofinansowania wynosi:

- dla mikro- i małego przedsiębiorcy:

> 70 proc. – 80 proc. kosztów kwalifikowalnych w zakresie badań przemysłowych oraz

> 45 proc. – 60 proc. kosztów kwalifikowalnych w zakresie prac rozwojowych;

- dla średniego przedsiębiorcy:

> 60 proc. – 75 proc. kosztów kwalifikowalnych w zakresie badań przemysłowych oraz

> 35 proc. – 50 proc. kosztów kwalifikowalnych w zakresie prac rozwojowych.

- dla dużego przedsiębiorcy:

> 50 proc. – 65 proc. kosztów kwalifikowalnych w zakresie badań przemysłowych oraz

> 25 proc. – 40 proc. kosztów kwalifikowalnych w zakresie prac rozwojowych.

- dla jednostek naukowych – do 100 proc. dofinansowania (w przypadku, gdy projekt jest realizowany w ramach działalności niegospodarczej jednostki).

Okres realizacji projektów nie może przekroczyć pięciu lat i jednocześnie wykraczać poza końcową datę realizacji PO IR, czyli 31 grudnia 2023 r. Dopuszczalne jest powierzenie realizacji części prac badawczo-rozwojowych podwykonawcom, ale ich wartość nie może przekroczyć 50 proc. całkowitych kosztów kwalifikowalnych badań przemysłowych i eksperymentalnych prac rozwojowych ponoszonych przez przedsiębiorcę oraz 10 proc. takich kosztów ponoszonych przez jednostkę naukową.

Jak tłumaczy Jakub Murawski finansowanie projektu może być udzielone pod warunkiem zobowiązania się wnioskodawcy do wdrożenia wyników badań przemysłowych i/lub eksperymentalnych prac rozwojowych w terminie trzech lat od zakończenia projektu, rozumianego jako udzielenie PKP PLK bezterminowej, darmowej (nieodpłatnej) i otwartej licencji na korzystanie z wyników badań. Jednocześnie całość praw do tych wyników należy do ich wykonawców i mogą oni nimi swobodnie dysponować. Wykonawca może więc swe rozwiązanie sprzedać też do innych zarządców sieci kolejowej w Europie.

Na dofinansowanie nie mogą liczyć projekty, których przedmiotem są rozwiązania wykluczone z możliwości uzyskania pomocy na podstawie regulacji w zakresie pomocy publicznej na B+R, w szczególności inwestycje na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych, wsparcie przedsiębiorstw w trudnej sytuacji w rozumieniu unijnych przepisów dotyczących pomocy państwa, inwestycje w infrastrukturę portów lotniczych, chyba że są one związane z ochroną środowiska, działania bezpośrednio związane z ilością wywożonych produktów, tworzeniem i prowadzeniem sieci dystrybucyjnej oraz projekty dotyczące przedsięwzięć, które mogą mieć znacząco negatywny wpływ na środowisko lub klimat. Wnioskodawca może złożyć w konkursie wyłącznie wniosek o dofinansowanie, który nie jest przedmiotem oceny toczącej się w ramach innego naboru wniosków finansowanego ze środków publicznych albo procedury odwoławczej, albo postępowania sądowo-administracyjnego.

NCBR i PKP PLK od razu na pierwszy konkurs postanowiły przeznaczyć cały budżet przedsięwzięcia BRIK. Centrum będzie prowadziło nabór wniosków w wersji elektronicznej od 30 października do 29 grudnia br. i zakłada, że oceni je do 90 dni i pod koniec marca 2018 r. ogłosi wyniki konkursu.