Bezpłatne przejazdy pociągami Kolei Śląskich z powodu smogu

Bezpłatne przejazdy dla kierowców i ich współpasażerów wprowadzono z powodu alarmu smogowego.

W środę stacje monitorujące jakość powietrza w woj. śląskim odnotowują wysokie stężenia pyłu zawieszonego - jednego z głównych składników smogu. Normy przekroczone były nawet 20-krotnie. Utrzymywaniu się zanieczyszczeń sprzyja niekorzystna pogoda. Prognozy na środę i czwartek są niekorzystne.

Ponieważ do powstawania smogu przyczynia się także ruch samochodowy, już po raz kolejny samorząd woj. śląskiego zachęca mieszkańców regionu do korzystania z kolei zamiast podróży własnym samochodem. Jak podały w środę rano Koleje Śląskie, bezpłatne przejazdy są możliwe od godziny 10.00 w środę do 23.59 w czwartek.

Z darmowych przejazdów można skorzystać we wszystkich pociągach i na wszystkich liniach, za wyjątkiem przygranicznego odcinka między Chałupkami a czeskim Bohuminem. Podczas kontroli biletów należy okazać ważny dowód rejestracyjny wydany na swoje imię i nazwisko oraz dokument ze zdjęciem potwierdzający tożsamość, np. prawo jazdy czy dowód osobisty. Na podstawie tych dokumentów, poza właścicielem dowodu rejestracyjnego, mogą podróżować dodatkowo dwie osoby towarzyszące.

Zdaniem ekspertów na zły stan powietrza wpływają przede wszystkim nieekologiczne piece i spalanie materiałów opałowych złej jakości, jednak emisja spalin samochodowych również ma niemałe znaczenie. Udział transportu samochodowego w tworzeniu smogu w miastach oceniany jest - w zależności od warunków - od kilkunastu do nawet kilkudziesięciu procent.

W nocy z wtorku na środę i w środę rano stacje pomiarowe w woj. śląskim notowały znaczne przekroczenia stężeń pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu. Najwyższe wskazania pokazała stacja w Rybniku na ul. Borki, gdzie od wieczora wartość stężenia pyłu szybko rosła, by ok. północy osiągnąć chwilowe wskazania powyżej 1000 mikrogramów na metr sześc. Oznacza to 20-krotne przekroczenie normy. W poprzedniej fali smogu nad regionem najwyższe przekroczenia sięgały tam 1500 proc. Przez noc stężenie pyłu PM10 mierzone przez rybnicką stację nieznacznie spadało, by od godz. szóstej rano znów rosnąć i około ósmej przekraczać 930 mikrogramów.

W Zabrzu zakres stężeń pyłu PM10 w ostatnich godzinach wynosił 650-850 mikrogramów na metr sześc., w Sosnowcu 420-640 mikrogramów na metr sześc., w Gliwicach 400-540 mikrogramów na metr sześc., a w Katowicach 300-460.

Dopuszczalny poziom pyłu PM10 w powietrzu to 50 mikrogramów na metr sześc. - w ujęciu dobowym. Indeks jakości powietrza, którym posługują się m.in. służby środowiskowe, wyszczególnia sześć stopni: przy stężeniu poniżej 20 mikrogramów jakość jest bardzo dobra, między 21 a 60 mikrogramów - dobra, 61-100 mikrogramów - umiarkowana, 101-140 mikrogramów - dostateczna, 141-200 mikrogramów - zła, a powyżej 200 - bardzo zła. Przekroczenie 300 mikrogramów pyłu na m sześc. w ujęciu dobowym oznacza alarm smogowy.

We wtorek Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach wydał ostrzeżenie o przekroczeniu tego dnia wartości progowej 200 mikrogramów na metr sześc. dla pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu oraz ryzyku przekroczenia poziomu alarmowego 300 mikrogramów. Ostrzeżenie dotyczyło aglomeracji rybnicko-jastrzębskiej, miasta Bielsko-Biała oraz powiatów: bieruńsko-lędzińskiego, pszczyńskiego, gliwickiego, mikołowskiego, raciborskiego, rybnickiego, wodzisławskiego, bielskiego, cieszyńskiego i żywieckiego.

Na środę WIOŚ prognozuje bardzo złą jakość powietrza: w części środkowej województwa wraz z aglomeracją rybnicko-jastrzębską, w Bielsku-Białej, w Kotlinie Żywieckiej oraz miejscami w aglomeracji górnośląskiej. Z kolei złej jakości powietrza służby spodziewają się w północnej części województwa wraz z Częstochową, lokalnie w aglomeracji górnośląskiej oraz na pozostałym obszarze południowej części województwa.

W ostatnich dniach w woj. śląskim utrzymywały się niskie i średnie stężenia zanieczyszczeń w powietrzu. Od wtorku jednak w regionie warunki zmieniły się na określane przez służby jako „utrudniające rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w sytuacji wzmożonej emisji z sektora bytowo-komunalnego". To wysokie ciśnienie atmosferyczne i brak wiatru, które „dociskają" zanieczyszczenia do powierzchni terenu i utrudniają ich rozrzedzanie się. Taka pogoda będzie utrzymywała się w woj. śląskim jeszcze przez całą środę i kolejną noc. Od czwartku ciśnienie powinno spadać, a wiatr - wzmagać się. W piątek spodziewane są opady deszczu lub deszczu ze śniegiem.