Grodno do remontu

Jeszcze niedawno buldożery równały z ziemią stare kamienice w centrum Grodna. Teraz władze chcą rekonstruować przedwojenne zabytki

Aktualizacja: 11.10.2007 05:29 Publikacja: 11.10.2007 02:05

Grodno do remontu

Foto: SPINKA

Gdy na polecenie władz zniszczono 20 budynków, w tym m.in. pozostałości pałacu Radziwiłłów i kamienice z XVIII wieku, w Grodnie zawrzało. Jak w sierpniu pisaliśmy na łamach „Rz”, na Białorusi powstał nawet 150-osobowy komitet obrony Starego Miasta, a obrońcy zabytków organizowali pikiety i rozdawali ulotki wzywające do protestów.

Protestowali też polscy politycy oraz eurodeputowani. List w tej sprawie skierowali do UNESCO. Władze Grodna były jednak nieugięte – zdecydowały, że przez plac Sowiecki ma przechodzić droga tranzytowa, i konsekwentnie dążyły do celu. Centrum Grodna – jednego z nielicznych miast na Białorusi, gdzie zachowała się historyczna architektura, w tym Stare Miasto – zaczęło przypominać sowieckie metropolie.

Teraz władze nieoczekiwanie uznały, że zabytki na Starym Mieście trzeba rekonstruować. Chodzi jednak o te budowle, które za czasów ZSRR zniszczyli komuniści.

„Prace przy rekonstrukcji placu Sowieckiego nie nosiły charakteru radykalnego, co pozwala przy korzystnych warunkach ekonomicznych odbudować utracone obiekty architektury na jego obszarze (ratusz, pałac Radziwiłłów, Farę Witoldową)” – napisał w oficjalnym liście przewodniczący Grodzieńskiego Komitetu Wykonawczego Aleksander Antonienko.

Historyczne budowle zostały zniszczone za czasów ZSRR. Symboliczne są losy Fary Witoldowej. Ten kościół z XIV wieku został w 1949 roku przebudowany na magazyn. W marcu 1961 roku Grodzieński Komitet Wykonawczy – na wniosek dyrektora muzeum krajoznawczego – wydał rozporządzenie „O zburzeniu znajdującego się w katastrofalnym stanie budynku byłego kościoła wojskowego przy placu Sowieckim”.

Kilka miesięcy później, 29 listopada, specjalistyczna jednostka pirotechniczna z Leningradu wysadziła świątynię w powietrze. Dziś w tym miejscu jest mały placyk. Za czasów radzieckich stała tu tablica upamiętniająca socjalistycznych przodowników pracy.

Co o nowym pomyśle władz myślą grodnianie? – To byłoby wspaniałe! Co prawda nie powstaną pełnowartościowe obiekty historyczne, ale to są pomniki ducha. Ich odbudowa jest bardzo ważna – powiedział „Rz” Aleksander Milinkiewicz, były wicemer Grodna, obecnie lider opozycyjnego ruchu Za Wolność.

Nieuznawana przez władze w Mińsku szefowa Związku Polaków na Białorusi Andżelika Borys jest nastawiona sceptycznie. – Oczywiście, bardzo bym się cieszyła, gdyby decyzja o odbudowie zapadła. Ale ja w to nie wierzę – oznajmiła.

– Przebudowali plac na wzór sowiecki, a teraz odbudują tam ratusz? Przecież to śmieszne – uważa pierwszy prezes ZPB Tadeusz Gawin.

Aleg Trusau, szef Towarzystwa Białoruskiej Mowy im. Franciszka Skaryny, który otrzymał list od władz Grodna, już wzywa do zorganizowania społecznej zbiórki pieniędzy na odbudowę.

Gdy na polecenie władz zniszczono 20 budynków, w tym m.in. pozostałości pałacu Radziwiłłów i kamienice z XVIII wieku, w Grodnie zawrzało. Jak w sierpniu pisaliśmy na łamach „Rz”, na Białorusi powstał nawet 150-osobowy komitet obrony Starego Miasta, a obrońcy zabytków organizowali pikiety i rozdawali ulotki wzywające do protestów.

Protestowali też polscy politycy oraz eurodeputowani. List w tej sprawie skierowali do UNESCO. Władze Grodna były jednak nieugięte – zdecydowały, że przez plac Sowiecki ma przechodzić droga tranzytowa, i konsekwentnie dążyły do celu. Centrum Grodna – jednego z nielicznych miast na Białorusi, gdzie zachowała się historyczna architektura, w tym Stare Miasto – zaczęło przypominać sowieckie metropolie.

Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1024
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Szwajcaria odnowi schrony nuklearne. Już teraz kraj jest wzorem dla innych
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1023
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1021