Gminy górnicze muszą oddać kopalniom 580 mln zł podatku od budowli

Chyba nie ma w Polsce gminy, która nie miałaby problemów ze szczególnym rodzajem podatku od nieruchomości, jakim jest danina pobierana od budowli.

– Wszystko przez to, że ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie zawiera legalnej definicji budowli (do celów podatkowych), odsyłając w tym zakresie do przepisów prawa budowlanego – podkreśla Andrzej Porawski, dyrektor Biura Związku Miast Polskich. – A to powoduje wiele komplikacji interpretacyjnych, o czym przekonały się gminy pobierające podatek od farm wiatrowych czy infrastruktury telekomunikacyjnej – dodaje.

300 mln zł to wartość podatku od budowli podziemnych, który gminy muszą oddać spółkom wydobywczym

Jednak o tym, jak poważnym problemem jest brak precyzyjnych definicji budowli dla celów podatkowych, najboleśniej przekonały się gminy górnicze, które muszą oddać kopalniom 580 mln zł (z odsetkami) pobranych w majestacie prawa podatków.

Bo zmieniła się interpretacja

– Obecnie gminy górnicze znalazły się w bardzo trudnej sytuacji – przyznaje Paweł Mocek, dyrektor Biura Stowarzyszenia Gmin Górniczych w Polsce. – A wszystko za sprawą tego, że ustawodawca nie wykonał wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13 września 2011 r. (sygn. P39/09), w którym zobowiązany został do uściślenia definicji budowli do celów opodatkowania infrastruktury podziemnej służącej do wydobycia np. węgla – tłumaczy.

223 mln zł podatku umorzyły gminy kopalniom po utworzeniu w 2004 r. Kompanii Węglowej

W wyroku tym TK orzekł, że choć wyrobisko, będąc pustą przestrzenią w nieruchomości, a nie budowlą, opodatkowane być nie może, to dopuścił możliwość opodatkowania budowli i urządzeń budowlanych w tym wyrobisku się znajdujących.

Zaczęły się spory

Spółki wydobywcze zaczęły więc wykazywać np., że to, co jest pod ziemią, jest częścią wyrobiska, a więc nie podlega opodatkowaniu.

– Zaczęły przed sądami administracyjnymi skutecznie kwestionować wysokość obciążeń podatkowych i odzyskiwać część podatku od nieruchomości, który gminy egzekwowały w majestacie prawa i w zgodzie z linią orzeczniczą sądów. Decyzje w tym zakresie nie były kwestionowane przez regionalne izby obrachunkowe i inne organy kontrolne – mówi Tadeusz Chószcz, wójt Marklowic, przewodniczący Zarządu SGGP. – Okazuje się zatem, że obowiązek zwrotu podatku, i to wraz z odsetkami, obciąża gminy wyłącznie dlatego, że interpretacja przepisów się zmieniła. Tak przepisy podatkowe z pewnością nie powinny być konstruowane – ocenia. I dodaje, że na skutek zmiany interpretacji przepisów niektóre gminy zmuszone są zwrócić kwoty sięgające 150 proc. ich rocznego budżetu. – I to nie wliczając odsetek – wskazuje Tadeusz Chószcz. – Dlatego apelujemy do ustawodawcy, aby wreszcie uporządkował bałagan spowodowany brakiem precyzyjnej decyzji budowli do celów podatkowych – mówi „Rzeczpospolitej".

2 proc. wartości budowli, tyle wynosi roczna stawka podatku od tego typu nieruchomości

A co z Janosikiem?

O niezwłoczne wszczęcie przez ministra finansów prac legislacyjnych oraz naprawczych w zakresie pomocy zagrożonym niewypłacalnością gminom górniczym apeluje także Związek Gmin Wiejskich RP.