Czy można aktywnie prowadzić działalność partyjną?
- Pracownik służby cywilnej od kilku lat jest członkiem partii politycznej, do której zapisał się jeszcze prze zatrudnieniem w służbie cywilnej. Ustawa pragmatyczna nie zabrania tworzenia partii politycznej i uczestnictwa w niej pracownikom tej służby. Czy to oznacza, że może on działać w partii bez żadnych ograniczeń? A co działalnością związkową?
Nie. Choć faktycznie zakaz tworzenia partii politycznych i uczestnictwa w nich dotyczy wprost tylko urzędników służby cywilnej i osób zajmujących wyższe stanowiska w tej służbie co mogłoby oznaczać, że pozostali członkowie korpus sc a więc pracownicy mogą działać w tego typu strukturach bez żadnych ograniczeń, tak jednak nie jest. Trudno, bowiem pogodzić możliwość bycia wśród założycieli partii polityczne czy przystąpienie do niej (aktywne w niej działanie) z obowiązkiem powstrzymania się od publicznego manifestowania swoich poglądów politycznych czy też z zakazem kierowania się członka korpus sc interesem jednostkowym lub grupowym. W tym zakresie ustawa o sc jest, zatem niekonsekwentna. I choć formalnie przyznaje pracownikom większe w porównaniu z innymi członkami korpusu sc prawa polityczne, faktycznie nie pozwala z nich w pełni korzystać.
W przypadku przynależności do związków zawodowych ustawa o służbie cywilnej ograniczenia wprowadza wyłącznie wobec osób zajmujących wyższe stanowiska w tej służbie (nie dotyczą one, zatem pracowników sc), które nie mogą pełnić funkcji w związkach zawodowych. Ustawa nie precyzuje, o jakie funkcje chodzi. Przyjmuje się, zatem, że o wszystkie a nie tylko przewodniczącego, jego zastępców oraz sekretarza związku. Tym samym osoby zajmujące wyższe stanowiska w sc nie mogą być także członkami ciał kolegialnych (np. zarządu, komisji rewizyjnej) czy pełnić funkcje z ramienia związku poza urzędem. Przy czym o strukturze związkowej a tym samym o rodzajach jej wewnętrznych organów i innych ciał przesądza statut związku.
Oczywiście zakaz pełnienia funkcji związkowych obowiązuje tak długo jak długo członek korpusu sc powołany jest na wyższe stanowisko w sc. Oznacza to, że z chwilą odwołania i powrotu do poprzedniego statusu (urzędnika lub pracownika tej służby) może rozwinąć działalność związkową w pełnym zakresie. Natomiast w sytuacji odwrotnej, a więc wówczas, gdy członek korpusu sc (np. pracownik sc) pełniący funkcje w związku zawodowym awansuje na wyższe stanowisko w służbie cywilnej przyjąć trzeba, że z chwilą objęcia nowego stanowiska traci on tytuł do dalszego pełnienia funkcji związkowej.
podstawa prawna: Art.78 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1889)
