Polska może odmawiać pomocy prawnej

Przyczynami odmowy mogą być: zagrożenie suwerenności, bezpieczeństwa państwa albo sprzeczność z podstawowymi zasadami naszego prawa

Publikacja: 12.08.2011 20:52

Trwa wyjaśnianie, jak doszło do przekazania Białorusi informacji dotyczących opozycjonisty Alesia Bialackiego. Prokurator generalny zapowiada, że wyciągnie konsekwencje. Zapowiedział to też premier.  Strona białoruska dostała informacje, których otrzymać nie powinna. Sprawa udzielania pomocy prawnej takim państwom jak Białoruś wymaga szczególnej staranności.

Białoruś, zwracając się do Polski, skorzystała z umowy o pomocy prawnej ratyfikowanej w 1994 r. Jej przepisy obowiązują od sierpnia 1995 r. i dotyczą spraw karnych, cywilnych, rodzinnych i pracowniczych. Umowa liczy 107 artykułów, ale tylko w jednym (19) zastrzeżono, kiedy pomocy można  odmówić: gdy uzyskane od Polski informacje mogą zagrozić suwerenności lub bezpieczeństwu państwa albo pozostawałoby to w sprzeczności z podstawowymi zasadami prawa strony wezwanej (w tym wypadku naszym). Zdaniem prof. Piotra Kruszyńskiego właśnie na tę ostatnią przesłankę mogła powołać się strona polska, by odmówić udostępnienia informacji, o które prosiła Białoruś.

Kierująca do nas taki wniosek strona białoruska jest zobligowana do tego, by przedstawić kwalifikację prawną oraz opis czynu, którego wniosek dotyczy. Tak też się stało i w tym wypadku.

Umowa o pomocy nie przewiduje jednak możliwości weryfikacji przez stronę polską danych przedstawionych w białoruskich wnioskach. Polska nie może też żądać żadnych dodatkowych materiałów. Nie mamy również prawa wglądu do materiałów strony białoruskiej.

Prokuratura Generalna wniosek dostała i przesłała dalej do realizacji. Taka procedura obowiązuje w sprawach wniosków kierowanych także z innych państw, z którymi Polska podpisała umowy o pomocy prawnej. Wniosek trafia do Prokuratury Generalnej, tu dostaje swojego "opiekuna", który wysyła go do właściwej jednostki. Tam jest badany i sprawdzany.

Polskie prokuratury nie skorzystały z możliwości odmowy. W całej sprawie pozytywne jest to, że padły obietnice, iż na przyszłość wnioski z Białorusi znajdą się pod specjalnym nadzorem, a decyzję o udzieleniu pomocy (lub odmowie) Prokuratura Generalna będzie podejmować wraz z Ministerstwem Spraw Zagranicznych.

Sprawę Alesia Bialackiego zaostrza fakt, iż ujawnione informacje dotyczące jego wyciągów z konta (wpłat i wypłat) stanowią tajemnicę bankową. Na mocy polskich przepisów (a przecież mają zastosowanie w tej sprawie) nie jest to jednak żadna przeszkoda dla prokuratorów w uzyskiwaniu tego rodzaju informacji. Tak jest w sprawach karnych toczących się u nas, a także tych, w których prokuratura realizuje wniosek o pomoc prawną. Tak też było w tym przypadku.

Trwa wyjaśnianie, jak doszło do przekazania Białorusi informacji dotyczących opozycjonisty Alesia Bialackiego. Prokurator generalny zapowiada, że wyciągnie konsekwencje. Zapowiedział to też premier.  Strona białoruska dostała informacje, których otrzymać nie powinna. Sprawa udzielania pomocy prawnej takim państwom jak Białoruś wymaga szczególnej staranności.

Białoruś, zwracając się do Polski, skorzystała z umowy o pomocy prawnej ratyfikowanej w 1994 r. Jej przepisy obowiązują od sierpnia 1995 r. i dotyczą spraw karnych, cywilnych, rodzinnych i pracowniczych. Umowa liczy 107 artykułów, ale tylko w jednym (19) zastrzeżono, kiedy pomocy można  odmówić: gdy uzyskane od Polski informacje mogą zagrozić suwerenności lub bezpieczeństwu państwa albo pozostawałoby to w sprzeczności z podstawowymi zasadami prawa strony wezwanej (w tym wypadku naszym). Zdaniem prof. Piotra Kruszyńskiego właśnie na tę ostatnią przesłankę mogła powołać się strona polska, by odmówić udostępnienia informacji, o które prosiła Białoruś.

Publicystyka
Władysław Kosiniak-Kamysz: Przywróćmy pamięć o zbrodniach w Palmirach
Publicystyka
Marek Cichocki: Donald Trump robi dobrą minę do złej gry
Publicystyka
Jacek Nizinkiewicz: Minister może zostać rzecznikiem rządu. Tusk wybiera spośród 6-7 osób
Publicystyka
Tomasz Krzyżak: Biskupi muszą pokazać, że nie są gołosłowni
Materiał Promocyjny
Firmy, które zmieniły polską branżę budowlaną. 35 lat VELUX Polska
Publicystyka
Jędrzej Bielecki: Niemcy przestraszyły się Polski, zmieniają podejście do migracji