Sąd UE: Tylko z ważnych powodów można odmówić dostępu do dokumentów UE

Odmowa tylko w braku zaufania

W ogłoszonym dzisiaj wyroku Sąd stwierdził nieważność w części decyzji Rady (sygnatura sprawy T-331/11).

Sąd stwierdził po pierwsze, że Rada dopuściła się oczywistego błędu w ocenie odmawiając dostępu do wytycznych negocjacyjnych nr 5 dotyczących przystąpienia do protokołów dodatkowych EKPC. Zostały one bowiem doręczone partnerom w negocjacjach i w związku z tym nie do utrzymania jest argumentacja, wedle której ich ujawnienie osłabiałoby pozycję Unii w negocjacjach. Ponadto wytyczne te zawierają jedynie stanowisko Unii dotyczące kwestii jej przystąpienia do owych protokołów, natomiast nie zawierają np. stanowiska partnerów Unii w negocjacjach, ani stanowiska Unii w przedmiocie stanowiska owych partnerów. W związku z tym ujawnienie tej części dokumentu nie mogło zagrozić atmosferze zaufania pomiędzy podmiotami bezpośrednio lub pośrednio uczestniczącymi w tych negocjacjach.

Po drugie, w zakresie dotyczącym innych wytycznych negocjacyjnych Sąd stwierdził, że Rada mogła zgodnie z prawem uznać, że ujawnienie ich dokładnej treści mogło naruszyć interes publiczny w odniesieniu do stosunków międzynarodowych. W związku z tym, nawet jeśli chodzi o dokument przygotowawczy w kontekście negocjacji międzynarodowych, stanowisko Unii może się zmieniać w zależności od rozwoju negocjacji, ustępstw i kompromisów zawieranych w tych ramach przez różne zainteresowane strony. W tym kontekście nie można wykluczyć, że publiczne ujawnienie przez Unię własnego stanowiska w negocjacjach, gdy stanowiska innych stron pozostają utajnione, może w praktyce negatywnie wpłynąć na możliwości negocjacyjne Unii.

W związku z tym, że ujawnienie żądanego dokumentu mogło naruszyć interes publiczny w odniesieniu do stosunków międzynarodowych – za wyjątkiem wytycznych negocjacyjnych nr 5 – Rada była zobowiązana do zbadania w dalszej kolejności, czy w świetle zasady proporcjonalności należało udzielić częściowego dostępu do dokumentu ograniczając ewentualną odmowę jedynie do danych objętych wskazanym wyjątkiem. W niniejszej sprawie Rada udzieliła częściowego dostępu w bardzo zawężonym zakresie, ograniczonego zasadniczo do części wprowadzającej dokumentu i do części projektu decyzji Rady. W tym względzie Sąd stwierdził, że z badania spornego dokumentu wynika, że niektóre części wytycznych negocjacyjnych mogły zostać ujawnione bez naruszenia interesu publicznego Unii w odniesieniu do stosunków międzynarodowych. Ma to miejsce w zakresie dotyczącym części projektu decyzji oraz wytycznych negocjacyjnych, w których Rada ograniczyła się do przypomnienia zasad, które powinny obowiązywać w zakresie dotyczącym negocjacji mających na celu przystąpienie Unii do EKPC. To samo dotyczy również wytycznych negocjacyjnych, w których Rada sporządza co najwyżej listę kwestii, które powinny zostać poruszone w toku negocjacji, jednak bez wskazywania szczegółowych odpowiedzi. Sąd stwierdził, iż prowadzi to do wniosku, że analiza dokonana przez Radę w zakresie dotyczącym zakresu częściowego dostępu była niezgodna z prawem. W związku z tym Sąd uznał, że w zakresie dotyczącym części dokumentu, którego ujawnienie mogło naruszyć interes publiczny w odniesieniu do stosunków międzynarodowych Rada nie dochowała obowiązku ograniczenia odmowy wyłącznie do informacji objętych powołanym wyjątkiem.

Z powyższych względów Sąd stwierdził nieważność decyzji Rady w zakresie, w którym udzielono odmowy dostępu do wytycznych negocjacyjnych nr 5 oraz do nieujawnionych części dokumentu, w których przypomniano zasady ustanowione w traktacie UE, jakie powinny obowiązywać w zakresie dotyczącym negocjacji lub w których wskazano jedynie kwestie podlegające omówieniu w toku negocjacji. W pozostałym zakresie skarga L. Besselinka została oddalona.