Białoruś: Łukaszenko między Rosją a Zachodem

Część moskiewskich analityków uważa, że Łukaszenko celowo nawiązał do tematu ukraińskiego. – W ten sposób zasugerował, że Białoruś może się odwrócić od Rosji tak samo jak Ukraina. Władze w Mińsku powtarzają drogę Kijowa. Tam również chcieli się zbliżać z Zachodem naszym kosztem. Łukaszenko w 2014 roku poparł Kijów, a później odmówił rozmieszczenia na terenie Białorusi rosyjskiej bazy lotniczej. W Moskwie mu już nikt nie wierzy – mówi „Rzeczpospolitej" prof. Andriej Suzdalcew z prestiżowej moskiewskiej Wyższej Szkoły Ekonomii. – W latach 1996–2016 Białoruś otrzymała od Rosji ponad 100 mld dolarów wsparcia w postaci taniej ropy, gazu, dotacji i kredytów. W ostatnich latach wsparcie Moskwy zmalało, a białoruska gospodarka znajduje się w bardzo trudnej sytuacji. Tegoroczne koszty długu zewnętrznego Białorusi wynoszą ponad 2 mld dolarów i Mińsk nie ma z czego płacić. Liczy, że po raz kolejny dostanie pieniądze z Rosji – twierdzi.

W ciągu ostatnich kilku lat Łukaszenko wielokrotnie podkreślał, że ocieplenie relacji z Unią Europejską jest jednym z najważniejszych kierunków polityki zagranicznej Mińska. W 2016 roku Bruksela zdjęła sankcje z ponad 100 białoruskich urzędników i sam Łukaszenko przestał być personą non grata. Wtedy polecił białoruskim dyplomatom, by wykorzystali sytuację i ściągali do kraju nowe technologie i inwestycje.

– Czas leci i wiele się zmienia. Nasze relacje również się zmieniają. Jestem przekonany, że otwieramy nową kartkę w naszych stosunkach, w lepszą stronę – mówił w listopadzie podczas spotkania z szefem niemieckiej dyplomacji Sigmarem Gabrielem. Ten z kolej, opuszczając Mińsk, przypomniał o demokracji i konieczności przestrzegania praw człowieka.

Opozycjoniści już nie dostają wieloletnich wyroków więzienia, ale regularnie trafiają do aresztów. W środę zatrzymano trzech, w tym byłego kandydata na prezydenta w wyborach 2010 roku Uładzimira Niaklajeua. Dostał dziesięć dni aresztu za ubiegłoroczne protesty, które „nielegalnie organizował". 25 marca miał stanąć na czele marszu z okazji 100. rocznicy ogłoszenia niepodległości przez Białoruską Republikę Ludową (istniała w latach 1918–1919). Po raz pierwszy władze zezwoliły na przeprowadzenie tego dnia manifestacji i koncertu w centrum Mińska, ale zakazały przeprowadzenia marszu. Część opozycji propozycję władz przyjęła, reszta trafiła do aresztu.