Kandydaci PiS nie zdołali zdobyć największych polskich miast. Szczególnie bolesny dla PiS jest wynik w Krakowie i Gdańsku, gdzie młodzi kandydaci prawicy zmierzyli się z prezydentami sprawującymi swoją władzę od kilkunastu lat. Niechęć do PiS w dużych miastach okazała się znacznie silniejsza niż zmęczenie obywateli dotychczasowymi rządami.
Ale ponad 60 procentowy wynik dla Jacka Majchrowskiego, Pawła Adamowicza czy Bogdana Wenty, przy dość wysokiej frekwencji pokazuje skalę podziału politycznego w Polsce. Na regiony południowo-wschodnie, w których z dużą przewagą wygrywa PiS, oraz duże miasta, w których kandydaci popierani przez Koalicję Obywatelską mogą liczyć na dwukrotnie wyższy wynik, niż kontrkandydaci.
Ale jest jeszcze inny aspekt, na który zwracał uwagę dr hab. Jarosław Flis. Z punktu widzenia idei samorządów te wybory utrwaliły wszystkie wady i patologie w polskich samorządach, na które wskazywano od lat. Z wyliczeń Flisa wynika bowiem, że w tym roku mieliśmy do czynienia z rekordowym odsetkiem ponownych elekcji kandydatów od wielu lat rządzących miastami, miasteczkami czy gminami wiejskimi.
Wybory te zmieniły się w miastach nie dyskusją nad tym, jak powinien wyglądać miejski samorząd (vide fatalny wynik ruchów miejskich w Warszawie), ale jednym wielkim plebiscytem sympatii do Prawa i Sprawiedliwości. W miastach ten plebiscyt dla PiS okazał się – z tego co wiemy z próbki trzech miast, w których przeprowadzono ten exit-poll, więc końcowy wynik w innych miastach może się jeszcze zmienić – bardzo bolesny. Okazało się, że nie tylko w Warszawie, ale również Łodzi, Wrocławiu, Poznaniu, Krakowie czy Gdańsku na każdego zmobilizowanego sympatyka, przypadało zmobilizowanych dwóch wrogów dobrej zmiany. To pokazuje, że dotychczasowa strategia polityczna PiS powinna zostać przemyślana.
A najważniejsze pytanie przed przyszłorocznymi wyborami europejskimi i parlamentarnymi brzmi: czy PiS jest w stanie odzyskać zaufanie umiarkowanego centrum, bez którego zdobycie samodzielnej większość będzie niemożliwe. Pierwsze wyniki z drugiej tury pokazują, że będzie to bardzo trudne, jeśli nie niewykonalne.
