Wpadki i zasługi lokalnych władz

To najtrudniejsza kadencja od lat – oceniają eksperci. Dziś mijają dwa lata od wyborów samorządowych.

– Generalnie jest to czas poszukiwania pieniędzy na niespotykaną dotąd skalę – ocenia Andrzej Porawski ze Związku Miast Polskich. – W ciągu dwóch lat samorządy uczyły się oszczędzać, dużo bardziej niż w poprzednich kadencjach. Na przykład na oświacie, która do tej pory była dziedziną szczególnie chronioną. Ale były to też lata rozwoju i wykorzystania unijnych funduszy.

Po raz pierwszy miasta się zbuntowały i walczą o rekompensatę 8 mld zł, które co roku tracą po decyzjach rządu

Spadek wpływów z podatków, kryzys gospodarczy i dodatkowe zadania nałożone przez rząd na władze lokalne tak się dały we znaki gminom, że trzeba było ciąć wydatki, likwidować szkoły, pod nóż poszły nawet koszty utrzymania administracji.

Ponad 70 dużych samorządów jest dziś zadłużonych ponad dopuszczalny pułap bezpieczeństwa, czyli 60 proc. swoich dochodów.

W tej kadencji po raz pierwszy w historii mamy też do czynienia z faktem, że Krakowem rządzi prezydent bez absolutorium. Jacka Majchrowskiego radni bowiem negatywnie rozliczyli z wydawania publicznych pieniędzy za 2011 rok.

Konieczność zaciskania pasa powodowała, że samorządowcy mieli czasem dość egzotyczne pomysły na pozyskiwanie pieniędzy.

Radni Bytomia na przykład wprowadzili podatek od... deszczówki. Jak tłumaczyli, miasto musi utrzymywać prawie 300 km sieci do odprowadzania wód opadowych i roztopowych i musi sięgnąć do kieszeni podatników. Szybko zapłacili za to wysoką cenę.  Mieszkańcom pomysł się nie spodobał i cztery miesiące po wejściu podatku odwołali i radę, i prezydenta. Za odwołaniem głosowało 28 tys. osób, przeciwko tylko 865.

Z kolei radni powiatu gdańskiego jako pierwsi w kraju uchwalili podatek od przydrożnych krzyży. Stawka za zajęcie pasa drogi przez krzyż – 1 zł za 1 mkw za dzień.

Krakowski radny Łukasz Wantuch (PSL) wpadł na pomysł, by bezpieczeństwa w mieście pilnowały... ogrodowe krasnale i sztuczne sowy z ukrytymi aparatami. Przez 24 godziny kamery obserwowałyby mieszkańców, by łatwiej było karać niepokornych mandatami. – Pomysł nie został zrealizowany – stwierdza krótko rzeczniczka prezydenta Krakowa Monika Chylaszek.

Za to z inicjatywy kolejnego radnego Krakowa Pawła Ścigalskiego (PO) zafunkcjonowały „sponsorskie chodniki". Prywatni przedsiębiorcy mogą je remontować za reklamę.

Z kolei poznański radny Michał Grześ (PiS) chciał zarabiać na nazwach ulic. Nie spodobały mu się Karmelowa, Czekoladowa  i Cytrynowa. „Kto da więcej, będzie mieć swoją ulicę" – zaproponował. Bez poparcia.

Czasem bywało też poetycko i zabawnie.

Radni Krakowa rozmawiali ze sobą... wierszem. Marcin Szymański (PiS) wysłał na konkurs jednej z gazet limeryk o koleżance radnej. „Dzień w dzień pewna Radna z Dzielnicy Podgórze, do stu swoich gachów sto zdeptuje dróżek. Przy jednej z lip cichych brakło jej kondychy. Tak lipy porastają kurzem..." – napisał radny. Wybuchł skandal.  Radna Barbara Nowak (PiS) poczuła się w obowiązku odpisać: „Gdy pada, to radny na osiedlu Złocień Wypływa swym promem, a prom ma na słocie. Rajca to do (j)oty? Nie! zapomnij o tym. On potem, za płotem, poluje na płocie".

Poetycką duszę poczuli w sobie też radni warszawskiej Pragi-Północ, którym nie podobało się, że ich przewodnicząca Małgorzata Kowalska-Kobus (PO) często zarządza przerwy w obradach sesji. I rozpropagowali wierszyk: „Kto ty jesteś? Kowalska-Kobus. Jaki znak twój? Mały łobuz. Jaki cel twój? Przerwać sesję. Po co ci to? Mam obsesję".

Jest też ta ciemna strona samorządu. Mniej kulturalna.

W każdej kadencji zdarzają się lokalnym włodarzom wpadki alkoholowe. Niedawno wiceburmistrz warszawskiej dzielnicy Wola Ryszard Modzelewski (PO) wylądował w wytrzeźwiałce po awanturze urządzonej funkcjonariuszom i powoływaniu się na zajmowanie ważnego stołka. Już nie jest we władzach.