Reklama
Rozwiń

Fantomowa Polska Sowy

Czy Rzeczpospolita Obojga Narodów istniała zaledwie trzy lata?

Publikacja: 09.02.2013 00:01

„Złota wolność – Elekcja 1573 roku”. Niebo pogodne, Matejko i historycy Szkoły Krakowskiej – chmurni

„Złota wolność – Elekcja 1573 roku”. Niebo pogodne, Matejko i historycy Szkoły Krakowskiej – chmurni

Foto: Muzeum Narodowe w Warszawie, Piotr Ligier Piotr Ligier

Red

Niedawno tygodnik „W Sieci" przedstawił metaforę geopolitycznej i historycznej pozycji Polski zaczerpniętą wprost z zasobu kultury popularnej. W prawicowej wizji historyczni Sarmaci byliby poczciwymi Hobbitami – zacnymi pacyfistami i ostatecznie, choć Niziołkami, wielkimi duchem herosami. Jeśli dla prawicy historię Rzeczpospolitej szlacheckiej oddawałby „Hobbit" Jacksona, to dla lewicy byłby to zapewne „Django" Quentina Tarantino.

W tej metaforze Sarmaci odpowiadaliby plantatorom z południa USA, takim jak Calvin Candie (Di Caprio) – pseudoerudytom, o wytwornych manierach skrywających bestialstwo i brak elementarnej ludzkiej przyzwoitości. Tytułowy Django (J. Foxx) uosabiałby Jakuba Szelę – okrutnie (rewolucyjnie) mszczącego się za wieki niesprawiedliwości i upadlającej niedoli. Wszyscy zaś potomkowie chłopów pańszczyźnianych (a stanowili oni wszak zdecydowaną większość), którzy decydują się wychwalać mity złotego, sarmackiego wieku, byliby jak murzyński nadzorca majątku Stephen (S.L. Jackson), który bierze stronę oprawców i broni ich interesów przeciw swoim pobratymcom. Nawet szlacheckie zajazdy – będące dobitnym świadectwem degrengolady wymiaru sprawiedliwości w I RP – znajdą odbicie w przeprowadzanych w stylu Ku-Klux-Klanu rajdach zamaskowanych jeźdźców pod wodzą „Big Daddy" Bennetta (Don Johnson) – także w swej mickiewiczowskiej niesforności. W telegraficznym skrócie taką właśnie wizję Polski – wtedy i dziś – znaleźć można w książce Jana Sowy „Fantomowe ciało króla".

Pozostało jeszcze 91% artykułu

Dostęp na ROK tylko za 79zł z Płatnościami powtarzalnymi BLIK

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.
Subskrybuj i bądź na bieżąco!
Plus Minus
Chaos we Francji rozleje się na Europę
Plus Minus
Podcast „Posłuchaj Plus Minus”: Przereklamowany internet
Plus Minus
Gość „Plusa Minusa” poleca. Joanna Opiat-Bojarska: Od razu wiedziałam, kto jest zabójcą
Plus Minus
„28 lat później”: Memento mori nakręcone telefonem
Plus Minus
„Sama w Tokio”: Znaleźć samą siebie