Jan Maciejewski: Lekcja latania

Nie wiadomo, kim był, ani nawet jak się nazywał. Poza tym, że pewnego sierpniowego popołudnia cudem uniknął najpierw linczu, a potem aresztowania, nie wydarzyło się w jego życiu pewnie nic z naszego punktu widzenia godnego uwagi. Gdyby nie dziennik prowadzony przez jednego z zachodnich ambasadorów, w ogóle nie dowiedzielibyśmy się o istnieniu człowieka, który śmiał wątpić. W sierpniu 1939 roku miał głośno podzielić się w autobusie czy na ulicy przekonaniem, że istnieje wysokie prawdopodobieństwo otrzymania od Niemców solidnego łupnia. Prawdopodobnie użył takich właśnie albo bardzo podobnych słów. Przecież eksperci, dziennikarze, ci wszyscy, którzy wiedzą, jak należy „o tych sprawach" mówić, byli dokładnie przeciwnego zdania. Tamtego lata trzeba było nie przeczytać wielu artykułów, nie wysłuchać mnóstwa przemów i nie wziąć udziału w niejednej dyskusji, żeby zachować trzeźwość myślenia.

Publikacja: 09.07.2021 18:00

Foto: Fotorzepa/ Robert Gardziński

Jan Maciejewski

Ale od tej wysepki zdrowego sceptycyzmu ważniejszy jest otaczający ją wzburzony patriotyzmem ocean. Bo to on wówczas decydował. Wbrew dość mylącemu i niezbyt mądremu zwyczajowi historyków, z uporem maniaka dopasowujących do każdej wielkiej, historycznej decyzji nazwisko jakiegoś polityka. Józef Beck miał tamtego decydującego lata dużo mniej do powiedzenia niż chłopcy biegający po ulicach ze specjalnymi wydaniami gazet, najnowszym sprawozdaniem z kolejnych posunięć ministra spraw zagranicznych. Był ostatnim kamykiem u podnóża góry, lawina pędziła już od dawna, bez jego woli i udziału. Czekał cierpliwie na jej wyrok, mógł się co najwyżej zastanawiać, w którą stronę zostanie przez nią porwany.

Czytaj więcej, wiedz więcej!
Rok dostępu za 99 zł.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję?
- możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

„Cannes. Religia kina”, Tadeusz Sobolewski, wyd. Agora

Plus Minus

„Cannes. Religia kina”: Kino jak miłość życia

„Cannes. Religia kina” Tadeusza Sobolewskiego to książka o festiwalu, filmach, artystach, świecie.

Materiał Promocyjny

Citi Handlowy: Konto oszczędnościowe do 200 tys. zł. Oferta ważna do 12.05.2025

„5 grudniów”, James Kestrel, tłum. Maciej Szymański, DW Rebis

Plus Minus

„5 grudniów”: Długie pożegnanie

„5 grudniów” to powieść wybitna. James Kestrel po prostu zna się na tym, o czym pisze; Hawaje z okresu II wojny,...

„BrainBox Pocket: Kosmos”, wyd. Rebel.pl

Plus Minus

„BrainBox Pocket: Kosmos”: Pamięć szpiega pod presją czasu

„BrainBox Pocket: Kosmos” pomoże poznać zagadki wszechświata i wyćwiczyć pamięć wzrokową.

„Moralna AI”, Walter Sinnott-Armstrong, Vincent Conitzer, Jana Schaich Borg, przeł. Ewa Łokas, Bogum

Plus Minus

„Moralna AI”: Sztuczna odpowiedzialność

Naukowcy zastanawiają się, jak rozwijać AI, by zminimalizować szkody moralne.

Materiał Promocyjny

Tech trendy to zmiana rynku pracy

Warunków przyspieszenia transformacji technologicznej nad Wisłą jest wiele. Potrzebne są inwestycje w pracowników, w tym ich szkolenia, ale też dbałość o zdrowie. Nieodzowne są też ułatwienia natury prawnej i jak zawsze – finansowanie.