Sąd: członkostwo nie tworzy interesu prawnego w sprawie majątku po spółdzielni mieszkaniowej

Członkostwo w spółdzielni mieszkaniowej nie tworzy interesu prawnego do udziału w sprawie.

Publikacja: 17.04.2020 08:04

Sąd: członkostwo nie tworzy interesu prawnego w sprawie majątku po spółdzielni mieszkaniowej

Foto: Fotorzepa, Adam Burakowski

W decyzji z listopada 2018 r. starosta stwierdził, że 1 stycznia 2016 r. Skarb Państwa nabył mienie po spółdzielni mieszkaniowej. W jego skład wchodzi budynek mieszkalny z 18 lokalami oraz budynek garaży. Przejęcie nastąpiło z mocy prawa, a konkretnie przepisów prawa spółdzielczego oraz ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym. Przewidują one m.in., że spółdzielnie podlegają obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego.

Obecny KRS, funkcjonujący od 1 stycznia 2001 r., zastąpił istniejący poprzednio rejestr handlowy.

Od 1 stycznia 2016 r. podmioty nieprzerejestrowane do tej daty do KRS przestały istnieć z mocy samego prawa, a ich majątek przejmował Skarb Państwa. Miało to m.in. przerwać i uniemożliwić proceder wysuwania roszczeń majątkowych w imieniu tzw. martwych spółek.

Starosta stwierdził, że ponieważ spółdzielnia mieszkaniowa nie została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego, należało ją uznać za wykreśloną z niego z dniem 1 stycznia 2016 r. Jej nieruchomość została nieodpłatnie nabyta z mocy prawa przez Skarb Państwa.

Czytaj także:

Spółdzielnie mieszkaniowe: Właściciel lokalu może unieważnić wywłaszczenie

Byli członkowie spółdzielni mieszkaniowej odwołali się od decyzji starosty do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, a ono uznało odwołania za niedopuszczalne. Wyjaśniło, że w świetle ustawy – Przepisy wprowadzające KRS byłym członkom spółdzielni mieszkaniowej nie przysługuje status stron w postępowaniu o nieodpłatne nabycie przez Skarb Państwa mienia tej spółdzielni.

Decyzję starosty oraz postanowienie SKO byli członkowie spółdzielni zaskarżyli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku. Ich zdaniem jako byli członkowie spółdzielni mają interes prawny w tej sprawie. To oni, a nie spółdzielnia, zostali pozbawieni istotnej części majątku. Z chwilą nabycia przez Skarb Państwa mienia spółdzielni mieszkaniowej spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu przekształca się bowiem w prawo najmu, a spółdzielcze prawo własnościowe w prawo odrębnej własności lokalu.

– Członkostwo w spółdzielni mieszkaniowej nie może uzasadniać interesu prawnego. Niedopuszczalne było więc odwołanie wniesione przez byłych członków spółdzielni mieszkaniowej, która wskutek nieprzerejestrowania do KRS utraciła swój byt prawny – orzekł sąd. W myśl ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym podmioty wpisane poprzednio do rejestru handlowego, które do 31 grudnia 2015 r. nie złożyły wniosku o obowiązkowy wpis do KRS, uznaje się za wykreślone z tego rejestru z dniem 1 stycznia 2016 r. Z chwilą wykreślenia wygasają prawa wspólników i członków spółdzielni, a nabycie mienia spółdzielni, która wskutek nieprzerejestrowania do KRS utraciła swój byt prawny, następuje z mocy samego prawa – podkreślił WSA, oddalając skargę.

Zgodnie natomiast z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z 11 grudnia 2019 r. z uwagi na to, że skutki majątkowe nastąpiły z mocy prawa, ewentualnych roszczeń w tego rodzaju sprawach można dochodzić na drodze postępowania cywilnego.

Sygnatura akt: II SA/Gd 354/19