Rz: Od 1 stycznia 2017 roku wchodzą w życie nowe wymagania dotyczące minimalnej izolacyjności przegród budowlanych. Na czym polegają zmiany?

Adam Buszko, ekspert MIWO

: Rozporządzenie w sprawie Warunków Technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, wprowadziło obowiązujące od 1 stycznia 2014 roku wymagania dotyczące zasad projektowania i wykonywania budynków, odnoszące się do minimalnej izolacyjności cieplnej przegród budynku. Przegrody te, w zależności od ich typu usytuowania, muszą spełniać minimalne parametry termiczne.

Warunki Techniczne określają maksymalną wartość U, czyli współczynnika przenikania ciepła dla każdej przegrody budynku. Rozporządzenie ustanowiło wymagania w perspektywie lat 2014-2017, 2017-2021 oraz po 2021 roku.

Przepisy w polskim prawie budowlanym już od stycznia 2017 roku wejdą w kolejną fazę zmian, której celem jest budowa coraz cieplejszych domów - docelowo o niemal zerowym zużyciu energii. Takie regulacje, których celem jest systematyczna poprawa efektywności energetycznej budynków, wpływają jednocześnie na poprawę stanu środowiska naturalnego, w tym powietrza atmosferycznego, choćby ze względu na zmniejszenie emisji towarzyszących ogrzewaniu domów węglem.

Co zmienią w praktyce te przepisy dla indywidualnych inwestorów planujących budowę czy remont domu?

W praktyce zmiany oznaczają konieczność zwiększenia oporu cieplnego izolacji (większa grubość i/lub mniejsza lambda) oraz wbudowania okien i drzwi o podwyższonych parametrach izolacyjnych.
Wszystko po to, aby ograniczyć straty energii. A jeśli chodzi o charakterystykę energetyczną budynków, to w Polsce mamy co poprawiać. W przypadku domów jednorodzinnych, które stanowią zdecydowaną większość wszystkich obiektów budowlanych w Polsce, jest ona tak kiepska, że ogrzewanie nierzadko pochłania aż 80 procent łącznych kosztów eksploatacyjnych.

W przełożeniu na faktyczne zmiany w projektach, już za kilka miesięcy wymagana minimalna grubość izolacji dla nowo powstających domów jednorodzinnych wzrośnie średnio o 2 centymetry, zarówno w przypadku elewacji, jak i dachów.

Skoro wiemy, jakie powinny być maksymalne wartości współczynnika U przegród w roku 2017, 2018 oraz po 2021, to już dziś izolujmy tak, żeby spełniając wymagania, przede wszystkim racjonalnie i możliwie tanio, zapewnić sobie wieloletni komfort i bezpieczeństwo. 

Docelowo minimalne grubości izolacji wynosić będą: 15-17 cm dla ścian zewnętrznych oraz 25 cm dla dachów (w przypadku podłóg grubość ocieplenia pozostanie na podobnym poziomie).

Te zmiany należy postrzegać jako przyjazne dla prywatnego inwestora. Grubsza izolacja to koszt, który na rachunkach za energię zwróci się szybko. Porównując poprzednie minimalne wytyczne i przewidywane na rok 2021, zachowamy w portfelu około 1000 zł w skali roku. Oszczędności mogą być jednak jeszcze większe, jeśli nie ograniczymy się do minimum i zastosujemy optymalną grubość ocieplenia.

Jeśli projekt budynku powstaje teraz, ale będzie realizowany w przyszłym roku, to czy powinien już uwzględniać nowe warunki techniczne?

Projekty architektoniczno-budowlane złożone w urzędach do końca 2016 roku będą budowane zgodnie ze starymi zasadami. Nowe przepisy dotyczą inwestorów, którzy złożą zawiadomienie o rozpoczęciu budowy po 1 stycznia 2017 roku.

Ci, którzy kupili projekt przed styczniem 2017 roku powinni uzyskać jego aktualizację, a jeśli tego nie zrobią, to dokumentacja może zostać odrzucona przez urząd, a czas budowy niepotrzebnie się wydłuży.

Ile można zaoszczędzić na ogrzewaniu domu, gdy przegrody będą spełniały nowe warunki, w porównaniu z tymi, które obowiązują dziś?

Podwyższenie wymagań dotyczących izolacji budynków należy traktować jako szansę na długofalowe korzyści - indywidualne oraz w skali całego kraju. I chodzi tu zarówno o nakłady ponoszone na pozyskanie energii, jak i na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Konieczność zastosowania grubszej izolacji, choć będzie się wiązać z pewnymi dodatkowymi nakładami finansowymi na etapie budowy, realnie wpłynie na obniżenie kosztów ogrzewania w całym okresie istnienia i eksploatacji budynku.

W przypadku nowych budynków mieszkalnych, czyli takich, dla których pozwolenie na budowę otrzymamy po 1 stycznia 2017 r., nakłady związane z koniecznością dodatkowej izolacji będą się plasować na poziomie 1-2 tysięcy złotych. To równowartość ok. 0,3 mkw. powierzchni mieszkania i ułamek procenta kosztu całej inwestycji, a wielokrotnie zwróci się to podczas eksploatacji budynku.

Jeżeli porównamy minimalne wymagania dla izolacji sprzed 2014 r. oraz te, które będą obowiązywać docelowo w 2021 r., okaże się, że za ogrzanie przeciętnego domu jednorodzinnego zapłacimy co roku o minimum 1000 zł mniej.

Zmiany w Warunkach Technicznych powinny zwrócić uwagę na kwestię efektywności energetycznej, nie tylko w kontekście powstających budynków, ale też tych istniejących. Wedle danych GUS, około 70 procent budynków mieszkalnych w Polsce ma ponad 30 lat, a blisko 1 powstała w latach 1945-1970. Wiele domów, zwłaszcza na obszarach wiejskich, posiada jedynie kilka centymetrów ocieplenia lub nie ma go w ogóle.

Termomodernizacja, czyli inwestycja w ograniczenie energochłonności istniejących obiektów, to zdaniem ekspertów pierwszy i najważniejszy krok w stronę zmniejszenia zużycia energii, a co za tym idzie niższych rachunków za ogrzewanie. Poprawnie i kompleksowo wykonana termomodernizacja może obniżyć koszty ogrzewania nawet o połowę, a czas zwrotu takiej inwestycji za sprawą niższych rachunków wynosi zazwyczaj kilka do maksymalnie kilkunastu lat.

Kto bierze odpowiedzialność za to, że dom będzie spełniał wymogi nowych przepisów - inwestor, projektant, wykonawca?

Izolacja i jej wpływ na skuteczność przegrody budowlanej oraz na poziom zużycia energii niezbędnej do funkcjonowania budynku jest traktowana przez prawo budowlane na równi z bezpieczeństwem użytkowania instalacji energetycznej czy zapewnieniem bezpieczeństwa i stabilności konstrukcji budynku. Prawo jednak nie definiuje konkretnych grubości izolacji czy ich typów.

Spełnienie wymagań w kontekście poszczególnych rodzajów izolacji jest zadaniem dla projektanta budynku i podlega weryfikacji, tak jak każdy inny aspekt sztuki budowlanej, na równi z wymogami dotyczącymi bezpieczeństwa konstrukcji czy różnego typu instalacji.

Trzeba też pamiętać, że istota dobrej izolacji to zaprojektowanie oraz dobór właściwego wyrobu do konkretnej przegrody, a także fachowe wykonawstwo i odpowiedzialność projektanta i wykonawcy na każdym etapie powstawania budynku.

W przypadku mieszkania kupowanego od dewelopera - skąd mieć pewność, że użyte materiały spełniają wymagania techniczne?

Po prostu trzeba się interesować tym, co się kupuje. Sprawdzić z czego wybudowane jest nasze mieszkanie, żądać dokumentów, zasięgnąć opinii eksperta, zajrzeć na strony GUNB, który ma listę wyrobów nie spełniających deklarowanych właściwości i takich unikać.