Dodatek mieszkaniowy: jak otrzymać dopłatę do czynszu

Dodatek to dopłata do kosztów utrzymania mieszkania lub domu. Prawo do niego ma rodzina lub samotna osoba, której przysługuje tytuł prawny (z małymi wyjątkami) do lokalu (domu) oraz  spełnia inne warunki, o których mówi  ustawa o dodatkach mieszkaniowych.

Po pierwsze:  Tytuł i dochód

Szansę na dodatek mają : najemcy mieszkań; posiadacze mieszkań lokatorskich lub własnościowe; właściciele mieszkań lub domów jednorodzinnych oraz  osoby, które płacą odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego. Tym ostatnim musi przysługiwać prawo do lokalu zamiennego lub socjalnego.

To czy dodatek się dostatnie czy nie zależy od wysokości dochodów rodziny, powierzchni mieszkania (domu) oraz wydatków mieszkaniowych. Dochód przypadający na jedną osobę w gospodarstwie domowym nie może przekroczyć 125 proc. najniższej emerytury co najmniej  dwuosobowym gospodarstwie (obecnie 999 zł), a  gdy chodzi o osobę samotną — 175 proc. (obecnie 1398 zł).

Przez gospodarstwo domowe  należy rozumieć  osoby stale mieszkające pod jednym dachem i to nie tylko rodzina, ale i osoby niespokrewnione ze sobą tj. konkubenci.

Przykład

Rodzina Kowalskich składa się z 4 osób: dwójki dorosłych i dwojga dzieci. Powierzchnia ich mieszkania wynosi 70 mkw. Jest to lokal komunalny, którego są najemcami. Dochód tej rodziny za 3 miesiące wynosi 15 tys brutto. Czynsz za mieszkanie płacą w wysokości 600 zł.

Rodzina Kowalskich nie ma szansy na otrzymanie dodatku. Ich dochód na jedną osobę jest za wysoki i wynosi miesięcznie 1250 zł. Oznacza to, że przekroczyli oni dopuszczalną normę dochodową.

Uwaga!!!

Dochód to wszystkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe. Do dochodu nie wlicza różnego typu dodatków i zasiłków jak np. dodatku dla sierot zupełnych, zasiłków pielęgnacyjnych, zasiłków okresowych z pomocy społecznej etc.

Uwaga! Dodatek można otrzymać nawet, jeżeli ma się zaległości czynszowe.

Osoba, która przekroczyła  normę dochodową ma  jeszcze szansę  dodatek mieszkaniowy. Będzie on jednak niższy. Np.  samotna osoba ma dochód 1400 zł, przekroczyła więc normę o dwa zł, przysługujący jej ewentualnie dodatek zostanie też pomniejszony o te 2 zł.

220 zł

wynosi średnio dodatek mieszkaniowy, wypłacany przez Urząd Dzielnicy Ochota w Warszawie

Po drugie: Powierzchnia

Duże znaczeniem ma także powierzchnia mieszkania. Ustawa  posługuje się pojęciem „ powierzchni normatywnej". Oznacza to, że tak jak w wypadku dochodu tak i tu dodatek przysługuje tylko na ściśle określoną liczbę metrów mieszkania. Dla jednej osoby wynosi 35 mkw., dla dwóch – 40 mkw., trzech – 45 mkw., czterech – 55 mkw., pięciu – 65 mkw., sześciu – 70 mkw.

Limit zwiększa się o dalsze 5 mkw. dla każdej kolejnej osoby, jeżeli mieszkanie zajmuje więcej niż sześć osób, a jeśli przebywa w nim niepełnosprawny poruszający się na wózku lub któremu ze względu na stan zdrowia potrzebny jest osobny pokój – o 15 mkw.

Dodatek dostanie także rodzina, której mieszkanie (dom) przekroczyć normę powierzchni maksymalnie o 30 proc. W wypadku samotnej osoby jest to — 45,50 mkw, dla dwóch – 52 mkw, dla trzech – 58,50 mkw, dla czterech – 71, 50 mkw, dla pięciu – 84,50, dla sześciu – 91 mkw.

W niektórych wypadkach przekroczenie powierzchni może wynieść nawet 50 proc. Dotyczy to tylko tych mieszkań, gdzie powierzchnia kuchni i pokoi w powierzchni użytkowej  tego lokalu nie przekraczają 60 proc.

Po trzecie: Wydatki

Ustawa nie pozwala uwzględniać wszystkich wydatków ponoszonych na lokal (mieszkanie) Zawsze bierze się pod uwagę: opłaty za ciepło, wodę i odbiór nieczystości. Poza tym, gdy chodzi o:

- najemców – czynsz,

- członków spółdzielni oraz najemców mieszkań spółdzielczych – koszty eksploatacji i remonty,

- właścicieli mieszkań – zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną,

- zajmujących lokal bez tytułu prawnego, czekających na mieszkanie socjalne lub zamienne – odszkodowanie za zajmowanie mieszkania.

Przepisy nie zezwalają na uwzględnienie wydatków: na ubezpieczenie, podatku od nieruchomości i opłat za: wieczyste użytkowanie gruntów, opłat za gaz bezprzewodowy, energię elektryczną, dostarczane do mieszkania (domu jednorodzinnego) na cele bytowe.

Poza tym, jeżeli ubiegający się o dodatek zajmuje lokal nie będący własnością gminy jego wydatki (będące odpowiednikiem czynszu) zrównuje się z czynszem, jaki płaciłby za mieszkanie, gdyby należało od gminy, w której stara się o dodatek.  Przy ustalaniu dodatku uwzględnia się brak w mieszkaniu centralnego ogrzewania, ciepłej wody lub gazu. Wtedy dostaje się dodatkowo ryczałt na zakup opału (jest on częścią dodatku mieszkaniowego).

Uwaga ! Dodatek nie pokryje wszystkich wydatków za mieszkanie (dom), a tylko ich część. Najniższy nie może jednak przekroczyć 2 proc. najniższej emerytury a  najwyższy 70 proc. wydatków za mieszkanie. Rada gminy ma prawo obniżyć ten wskaźnik do 50 proc, albo też podnieść do 90 proc. Przykładowo w Warszawie obecnie wskaźnik wynosi 70 proc.

Przykład

Rodzina Wiśniewskich jest trzyosobowa: dwoje dorosłych i jedno dziecko. Ich mieszkanie ma 50 mkw., dochody wynoszą za 3 miesiące — 6 tys zł brutto (miesięczny na jedną osobę —  667 zł), natomiast opłata za mieszkanie - 400 zł brutto.

Kwotę 400 zł dzieli  następnie przez ilość metrów mieszkania czyli 50 i mnoży przez dopuszczalną wielkość  powierzchni normatywnej, o której mówią przepisy. W wypadku 3 osób wynosi ona 45 mkw. Po przeliczeniu wychodzi 360 zł. Przepisy wymagają, by 12 proc, rodzina  pokryła samodzielnie, ich dochód zaś miesięczny to 2 tys zł.  Ustala się więc ile wynosi 12 proc. z 2 tys. zł,  jest to kwota  240 zł.  Tyle muszą zapłacić sami, reszta to dodatek. Wyniesie on więc 120 zł.

Jak liczyć

Nie jest rzeczą prostą wyliczyć dodatek, ale nie niemożliwą. Najpierw bierze się pod uwagę wydatki (o których mówią przepisy), tym osobom, które nie mają c. o. lub gazu bierze się pod uwagę zwiększone wydatki ponoszone za prąd. Wydatki się sumuje i od tego odejmuje się określony procent dochodów gospodarstwa.  W wypadku  osoby samotnej będzie to:

- 15 proc. dochodów gospodarstwa domowego - w gospodarstwie jednoosobowym,

- 12 proc. dochodów gospodarstwa domowego - w gospodarstwie 2-4-osobowym,