Jak sobie radzić w elektronicznym procesie

Nieco inna wiedza jest potrzebna składającemu e-pozew, a inna pozwanemu.

Powodami są wprawdzie głównie dostawcy masowych usług, np. operatorzy komórkowi i ich prawnicy czy wynajęte firmy windykacyjne, zapewne znający już procedurę, ale z elektronicznej drogi może skorzystać także przeciętny Kowalski.

Dla niego jeszcze ważniejsze są informacje, jak zareagować na nakaz sądowy z Lublina. Brak właściwego odzewu ściągnie na niego niechybnie komornika.

[srodtytul]E-proces[/srodtytul]

By Kowalski skorzystał z e-sądu i mógł skutecznie wnieść e-pozew, musi postarać się o status użytkownika w e-sądzie, czyli XVI Wydziale Cywilnym Sądu Rejonowego w Lublinie.

W tym celu powinien dokonać odpowiedniego zalogowania. Nie musi przy tym dysponować bezpiecznym podpisem elektronicznym (choć można z niego korzystać). Samo logowanie przypomina podobną czynność na innych forach. Mając konto, staje się użytkownikiem.

Wniesienie pozwu wymaga uwierzytelnienia, wypełnienia elektronicznego formularza. Jest on tak skonstruowany, że w zasadzie nie pozwala na błędy, a dokładniej nie pozwala przejść do następnej rubryki, jeśli poprzednia została źle wypełniona. Chodzi oczywiście o formalne błędy, czyli np. przeoczenie adresu, a nie o wpisanie adresu z błędem, czy podanie 1 tys. zł żądania zamiast 100 tys. zł. Takich merytorycznych błędów program nie wychwyci.

Powód musi wskazać dowody na poparcie swoich twierdzeń, ale ich samych – w praktyce są to dokumenty – nie dołącza, tylko zwięźle opisuje (szerzej: „Konieczne elementy uzasadnienia pozwu”).

Pozew powinien zawierać też PESEL powoda – osoby fizycznej, NIP – innej osoby (firmy), oraz numer w KRS, a jeśli go nie ma – numer w innym rejestrze lub ewidencji (np. działalności gospodarczej).

Wszystko to w formie elektronicznej. [b]Pisma powoda w papierowej formie w e-sądzie nie wywołują żadnych skutków[/b] (tak jakby ich nie było).

[srodtytul]Opłata[/srodtytul]

W e-postępowaniu opłata od pozwu wynosi 1,25 proc. wartości sporu (jeśli więc żądamy 10 tys. zł, jest to 125 zł).

Uiszczenie opłaty musi nastąpić przekazem internetowym z rachunku konkretnej osoby (za pomocą mechanizmu zapewniającego identyfikację wnoszącego).

[srodtytul]Przeciwwskazania[/srodtytul]

Jeśli pozew nie zawiera ewidentnych przeciwwskazań, sąd wydaje nakaz zapłaty. Przeciwwskazaniem są sytuacje, w których: roszczenie jest oczywiście bezzasadne; przytoczone okoliczności budzą wątpliwość; miejsce pobytu pozwanego nie jest znane albo doręczenie nakazu nie może nastąpić w kraju.

Pierwsze dwa miesiące działalności e-sądu pokazują, że nakaz zapłaty wydano w 88 proc. spraw.

Na mocy nakazu pozwany ma w ciągu dwóch tygodni od doręczenia tego nakazu spłacić dług w całości wraz z kosztami procesu albo w tym terminie wnieść sprzeciw do sądu. Nakaz dostaje się zwykłą pocztą.

[srodtytul]Odwołanie, czyli sprzeciw[/srodtytul]

W postępowaniu upominawczym, także elektronicznym, środkiem odwoławczym jest sprzeciw. Pozwany ma na niego dwa tygodnie. Może go złożyć także na piśmie (inaczej niż e-pozew). Napisanie sprzeciwu ma ułatwione, bo dostaje sądowy nakaz z pouczeniem o sposobie wnoszenia sprzeciwu i o skutkach niezaskarżenia nakazu (wtedy nakaz się uprawomocnia i ma moc wyroku).

Składając sprzeciw, można skorzystać także z formy elektronicznej, w tym celu jednak trzeba założyć e-konto (na takich zasadach jak powód). Sprzeciw nie wymaga uzasadnienia ani przedstawienia dowodów, ale pozwany powinien je wskazać. Prawidłowe wniesienie sprzeciwu skutkuje tym, że nakaz zapłaty traci moc w całości, a e-sąd przekazuje sprawę do zwykłego sądu.

[srodtytul]Bez opłaty[/srodtytul]

Sprzeciw w postępowaniu upominawczym, w tym także w e-sądzie, nie wymaga opłaty.

Podstawa prawna:

Kodeks postępowania cywilnego, rozdział „Elektroniczne postępowanie upominawcze”, art. 505[sup]28[/sup] – 505[sup]37[/sup].

Szczegóły w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=336545]rozporządzeniu ministra sprawiedliwości z 28 grudnia 2009 r. w sprawie sposobu wnoszenia pism procesowych drogą elektroniczną w postępowaniu upominawczym (DzU nr 226, poz. 1832)[/link].

[ramka][b]Kiedy się odwoływać[/b]

Jedną z najważniejszych decyzji pozwanego w postępowaniu upominawczym jest odpowiedź na pytanie, czy warto się odwoływać. Wprawdzie sprzeciw od nakazu nie wymaga opłaty sądowej, ale wydając na skutek odwołania wyrok, sąd obciąża przegrywającego kosztami sądowymi. Gdyby więc pozwany przegrał, dostanie po kieszeni.

[b]Jeżeli więc nie mamy argumentów na obronę, nie warto się odwoływać dla samego odwołania.[/b] Nic dziwnego, że w ponad 90 proc. spraw pozwani tego nie robią. W każdym razie przed podjęciem decyzji warto dokładnie przeczytać pouczenie, także po to, by mieć czas na ewentualny sprzeciw.[/ramka]

[i]masz pytanie, wyślij e-mail do autor

[mail=m.domagalski@rp.pl]m.domagalski@rp.pl[/mail][/i]

[b]Czytaj również:[/b]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/444043,443919_Konieczne_elementy_uzasadnienia_pozwu.html]Konieczne elementy uzasadnienia pozwu[/link]