Kołyska Newtona pod chmurką

Między Krakowem i Nową Hutą działa Ogród Doświadczeń. To pierwszy w Polsce park sensoryczny pełen interaktywnych instalacji

Publikacja: 13.08.2008 02:48

Kołyska Newtona pod chmurką

Foto: Rzeczpospolita

Zaraz za bramą i we mnie budzi się duch odkrywcy. Zaglądam w potężny peryskop. Wchodzę do wnętrza kalejdoskopu. Przeglądam się w lustrze, w którym każdy wygląda niczym rzeźba Giacomettiego.

Duży pryzmat odwracam w kierunku parkowych drzew i w rozszczepionej wiązce światła oglądam kolorowy pejzaż.

Próbuję akustycznych sztuczek. Przysłuchuję się różnicy dźwięku metalowych trójkątów, zależnego od ich wielkości. Uderzam w gong tam-tam, uważając, by nie celować w sam środek, bo może go to nieodwracalnie uszkodzić. Przez akustyczny rurowy telegraf podobny do trąbek wetkniętych w ziemię rozmawiam z parą dzieciaków.

Staram się pojąć, o co chodzi w Nurku Kartezjusza i Kołysce Newtona, w której huśtają się ciężkie metalowe kule.

Niejasności rozpraszają opisy lub instruktorzy. Przy jednej z alejek zatrzymują mnie modele cząsteczek wodoru, 500 miliardów większe od rzeczywistych, więc widać wszystko jak na dłoni. Dwie godziny w pełnym niespodzianek ogrodzie mijają nie wiadomo kiedy.

Na powierzchni 6 ha instalacji jest ponad 50. Niektóre są jak duże zabawki. Ale nic tu nie jest przypadkowe. Nawet batut, po którym skaczą najmłodsi. Naukowe instalacje zaprojektował fizyk Uniwersytetu Jagiellońskiego dr Marek Gołąb.

Postawił na fizykę klasyczną: optykę, akustykę, ciecze i mechanikę. Krakowska pracownia architektoniczna Ingarden & Evy zaprojektowała układ przestrzenny ogrodu. Każde z urządzeń ma własne stanowisko. Stoi na „dywaniku” z drewna, bambusa, piasku lub kamyków o różnych fakturach. Krąży się między nimi. W przyszłości będzie nawet 150 instalacji i jeszcze wieża widokowa.

Na pomysł stworzenia ogrodu wpadła Danuta Szymońska, kiedyś dyrektor Nowohuckiego Domu Kultury. W końcu lat 90. odwiedziła w Norymberdze edukacyjny park – Pole Doświadczeń Zmysłowych, ucieleśniający idee niemieckiego filozofa i matematyka Hugona Kukelhausa.

Postanowiła stworzyć w Krakowie podobne miejsce. Udało się rok temu dzięki środkom unijnym. Ogród powstał w ramach projektu „Nowa Huta – nowa szansa” gminy Kraków i stowarzyszenia U Siemachy. Ogród jest laureatem tegorocznego konkursu ?„7 cudów unijnych funduszy”.

– Inspiracji norymberskich nie przenosimy dosłownie – mówi Anna Krochmal, kierownik Ogrodu. – Wzbogacaliśmy je, odwiedzając podobne parki, m.in. w Helsinkach i Kopenhadze. I stworzyliśmy własny ogród doświadczeń oddziałujący na wszystkie zmysły.

W wirtualnej wersji ogrodu są zdjęcia instalacji i galeria grafik przyjaciela Lema – Daniela Mroza, który ilustrował „Cyberiadę”.

Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Kultura
Laury dla laureatek Nobla
Kultura
Nie żyje Stanisław Tym, świat bez niego będzie smutniejszy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Żegnają Stanisława Tyma. "Najlepszy prezes naszego klubu"