Dla nas tym ważniejsza, że przypada na okres polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Dlatego też Narodowy Instytut Dziedzictwa (d. Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków), który od lat pełni funkcję ogólnopolskiego koordynatora EDD, zaproponował temat przewodni, pozwalający przypomnieć ludzi i wydarzenia, które wywarły wpływ na historię Europy i świata.
Tegoroczny temat EDD w Polsce, które odbywać się będą w drugi i trzeci weekend września (10 – 11 i 17 – 18 września), brzmi „Kamienie milowe", a ogólnopolska inauguracja obchodów odbędzie się na Ostrowie Lednickim – jednym z pomników historii. Wyspę wybrano nieprzypadkowo – tam zbudowano jeden z najważniejszych grodów piastowskiego państwa i tam powstało jedno z pierwszych chrześcijańskich centrów monarchii.
W tym roku w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa NID oraz organizatorzy poszczególnych wydarzeń przypomną najważniejsze kamienie milowe naszej historii, takie jak zjazd gnieźnieński, odsiecz wiedeńska czy Konstytucja 3 maja. W ten sposób chcą przedstawić nasz wkład w budowę współczesnej Europy. To jednak nie wszystko. Jak mówi dyrektor NID Paulina Florjanowicz, każda, nawet najmniejsza, miejscowość może wyeksponować zabytek, tradycję lub wydarzenie lokalne, które zmieniło bieg historii w dużo szerszej perspektywie.
Zwiedzający w całej Polsce – a organizatorzy programu kierują go przede wszystkim do tych, którzy chcą poznać historię i tradycję własnej okolicy – będą mogli wybierać wśród ogromu imprez. Są wśród nich wydarzenia tak wyjątkowe jak podziwianie przywileju lokacyjnego Torunia z 1233 r. Tymczasem Lublin przypomni pierwszą w Polsce fabrykę samolotów, Kraków postanowił odkryć na nowo Nową Hutę, Warszawa udostępni wojskową część cytadeli, na Dolnym Śląsku, Złotoryja świętować będzie 800-lecie nadania praw miejskich, a na Pomorzu, nad Zatoką Pucką będzie można poznać osadę łowców fok w Rzucewie sprzed wielu tysięcy lat. Kamienie milowe to też wiekopomne dokonania pojedynczych osób: Podkarpacie przywoła postać Ignacego Łukasiewicza – wynalazcy lampy naftowej, Olsztyn będzie można zwiedzić śladami wielkiego architekta Ericha Mendelsohna, a Śląsk przypomni m.in. Marię Goepert-Mayer, drugą kobietę na świecie, po Marii Skłodowskiej-Curie, wyróżnioną Nagrodą Nobla z fizyki.
– EDD są dobrą okazją do uwypuklenia roli zabytków, które kryją wiele wieków państwa polskiego. Dla nas są możliwością przypomnienia naszego skomplikowanego dziedzictwa – mówi Piotr Żuchowski, sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, generalny konserwator zabytków.
