Bez mokrych śladów

Postrzegany jako przejaw nerwowości, nadpobudliwości, a nawet dowód kłamstwa... Pot - szczególnie taki, który trudno zamaskować - bywa źródłem frustracji i wycofania. Czy i jak możemy przejąć nad nim kontrolę?

Publikacja: 23.02.2010 16:11

Mężczyźni mają nieco bardziej aktywne gruczoły potowe (autor: tom.arthur)

Mężczyźni mają nieco bardziej aktywne gruczoły potowe (autor: tom.arthur)

Foto: Flickr

Red

Potliwość jest tematem ogromnie wstydliwym. Mokre ślady na koszuli, wilgotna dłoń czy intensywny zapach skóry – zupełnie nie mieszczą się w przyjętych normach społecznych. I choć w zdecydowanej większości regularna higiena i dobre kosmetyki wystarczą, by całkowicie zatrzeć naturalny zapach skóry, zdarza się, że praca gruczołów jest na tyle intensywna, że nie daje się jej zamaskować zwykłymi środkami.

Na nadmierną potliwość często uskarżają się młodzi, aktywni zawodowo ludzie. Wśród białych i błękitnych kołnierzyków pojawienie się niekontrolowanych śladów jest właściwie niedopuszczalne. Tymczasem z punktu widzenia medycyny, aktywna praca gruczołów potowych jest zjawiskiem naturalnym i ma charakter bardzo indywidualny.

[srodtytul]Kto, jak i dlaczego[/srodtytul]

Na to jak i ile się pocimy składa się ilość i aktywność gruczołów potowych, praca układu nerwowego, stan zdrowia, a także styl życia. - Ilość gruczołów potowych ekrynowych, odpowiadających za termoregulację i problem nadpotliwości, u każdego człowieka jest inna i wynosi od 2 do 3 milionów. Różnice między ludźmi, i to bez względu na płeć, sięgają zatem nawet 30 proc. – wyjaśnia dr Aleksandra Zaremba, dermatolog Centrum Medycznego Damiana. Jak mówi, fizjologicznie bardziej pocą się osoby adoptujące do cieplejszego i wilgotniejszego klimatu, ciężko pracujące fizycznie, poza tym osoby otyłe czy kobiety w trakcie menopauzy. Pocenie nasila się pod wpływem silnych emocji. Nadmierne, najbardziej dyskomfortowe pocenie dotyczy dłoni, stóp, pach – a dzieje się tak dlatego, że w tych miejscach zlokalizowanych jest najwięcej gruczołów.

[wyimek][b][link=http://www.facebook.com/pages/edit/?id=173859385974#!/pages/Zdrowie-na-rppl/173859385974]Dołącz do nas! Zostań fanem serwisu Zdrowie na Facebooku :)[/link][/b][/wyimek]

Często problem nadmiernej pracy gruczołów pojawia się bez wyraźnej przyczyny w okresie dojrzewania lub wcześniej. Z upływem lat zazwyczaj łagodnieje.

Zdaniem lekarzy, problem potliwości wcale nie jest przypisany płci brzydkiej. Co prawda, mężczyźni mają nieco bardziej aktywne i inaczej rozmieszczone gruczoły potowe – np. na plecach mają ich ok.1.5 raza więcej na centymetr kwadratowy skóry niż kobiety, co widać przy wysiłku. Ilość gruczołów potowych u mężczyzn wcale nie jest większa niż u kobiet i ma raczej charakter indywidualny.

[srodtytul]Ważne zadanie[/srodtytul]

Choć zgodnie z przyjętymi normami społecznymi - ani kropli, ani śladu potu na ubraniu być nie powinno - organizm rządzi się swoimi prawami. Podstawową funkcją gruczołów potowych ekrynowych jest regulacja ciepłoty ciała. Dzięki nim nie dochodzi do przegrzania organizmu.

Jak wyjaśnia dr Zaremba, osoby z wrodzonym brakiem gruczołów potowych źle znoszą wysokie temperatury otoczenia i wysiłek fizyczny. W ich przypadku może nawet dojść do udaru. Gdy gruczoły potowe są nieczynne, brakuje chłodzącego działania parującego potu. Tymczasem przy wysokiej temperaturze możemy wydzielić w ciągu godziny nawet trzy litry potu – podkreśla lekarz.

[srodtytul]Czerwone światło[/srodtytul]

Ilość wydzielanego potu jest także sygnałem na temat pracy całego organizmu. Dermatolog zwraca uwagę, że jeśli nadmierna potliwość - szczególnie całego ciała - pojawia się u kogoś kto na nią wcześniej nie cierpiał, należy wykluczyć istnienie różnego rodzaju chorób.

- Przyczyną bywają choroby zakaźne jak gruźlica czy malaria, endokrynologiczne – nadczynność tarczycy, choroby przysadki, cukrzyca, schorzenia neurologiczne, nowotwory, zatrucia lekami czy uzależnienie od narkotyków. Jest to wówczas tzw. pocenie objawowe. W takim wypadku nie należy koncentrować się na stosowaniu coraz większej ilości antyperspirantów, tylko skontaktować się z lekarzem – mówi dr Aleksandra Zaremba z Centrum Medycznego Damiana.

[srodtytul]Sposób na pot[/srodtytul]

Jaki jest najlepszy sposób na nadmierną potliwość? Bardzo regularna higiena osobista. Ale także stosowanie odpowiednich kosmetyków zmniejszających drożność ujść gruczołów potowych – czyli antyperspirantów. W ich składzie są zwykle sole glinu (najmocniej działa 20% chlorek glinu w roztworze alkoholowym) lub takie substancje jak aldehydy (formalina) czy tanina.

Na regulację czynności gruczołów korzystnie może wpływać także zabieg kosmetyczny nazywany jontoforezą wodną (w ofercie gabinetów kosmetycznych, sprzęt można też zakupić do użytku domowego), a także blokowanie przekazywania bodźców do gruczołów potowych - np. toksyną botulinową (zabieg wysoko skuteczny, działa od min 4 do niekiedy nawet 12 miesięcy).

- Wpływ na poziom naszej potliwości ma także nasza garderoba. Warto dostosować ubranie do temperatury otoczenia, nosić rzeczy z naturalnych materiałów, które nie prowokują gruczołów potowych do produkcji potu i odpowiednio często je zmieniać. Nadmierne pocenie może spowodować macerację skóry, sprzyja namnażaniu bakterii i grzybów – zwraca uwagę dermatolog.

Pocenie prócz stresu nasilają pikantne przyprawy, wysoka temperatura posiłków, kofeina, nikotyna czy alkohol.

[ramka][b]Czy wiesz, że...[/b]

[ul][li] Gruczoły potowe dzielą się na ekrynowe (częściej sprawiające problem) i apokrynowe. [/li][/ul]

Gruczoły potowe apokrynowe towarzyszą mieszkom włosowym i gruczołom łojowym. Są one większe i bardziej aktywne u mężczyzn.

[ul][li] Ilość potu można zmierzyć ważąc pasek bibuły przyłożony do skóry na określony czas – jest to metoda grawimetryczna. Można też mierzyć parowanie potu ( g/m2)- jest to metoda hydrometryczna.[/ramka] [/li][/ul]

Potliwość jest tematem ogromnie wstydliwym. Mokre ślady na koszuli, wilgotna dłoń czy intensywny zapach skóry – zupełnie nie mieszczą się w przyjętych normach społecznych. I choć w zdecydowanej większości regularna higiena i dobre kosmetyki wystarczą, by całkowicie zatrzeć naturalny zapach skóry, zdarza się, że praca gruczołów jest na tyle intensywna, że nie daje się jej zamaskować zwykłymi środkami.

Na nadmierną potliwość często uskarżają się młodzi, aktywni zawodowo ludzie. Wśród białych i błękitnych kołnierzyków pojawienie się niekontrolowanych śladów jest właściwie niedopuszczalne. Tymczasem z punktu widzenia medycyny, aktywna praca gruczołów potowych jest zjawiskiem naturalnym i ma charakter bardzo indywidualny.

Pozostało 87% artykułu
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Kultura
Laury dla laureatek Nobla
Kultura
Nie żyje Stanisław Tym, świat bez niego będzie smutniejszy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Żegnają Stanisława Tyma. "Najlepszy prezes naszego klubu"