„On bierze to twarde DNA Mediolanu i zagląda mu pod spódnicę” – tak podobno podczas obrad jury architektonicznego konkursu w Barcelonie jeden z jurorów opisywał przyszłego zwycięzcę: uniwersytecki gmach w Mediolanie (Universita Luigi Bocconi) zaprojektowany przez irlandzkie biuro Grafton Architects. W konkursie brały udział budynki z całego świata, powstałe między 1 stycznia 2007 a 20 czerwca 2008 roku.
Budynek uniwersytecki przy skrzyżowaniu hałaśliwej Viale Bligąny i Via Roentgen nie kokietuje‚ nie daje się łatwo wpisać w żadną z architektonicznych mód‚ natomast dobrze wpisuje się w klimat miasta. Masywny i surowy‚ jakby ułożony z olbrzymich betonowych kloców‚ budzi skojarzenia z gmaszyskami z lat 60.
[wyimek]Z budynkami gwiazd rywalizowały: owczarnia‚ toaleta publiczna i domek kempingowy 3x3 m[/wyimek]Dopiero gdy bliżej się przyjrzymy, dostrzegamy za tym megalitem złożoną strukturę. Idąc od strony północnej, widzimy przecinające go wyraźne‚ grube szczeliny. Te nierównomiernie, lecz systematycznie powtarzające się „rowy” tną budynek na wskroś. Wpada tędy światło i zakrzywioną drogą dociera do ukrytych części gmachu. Tak oświetlona jest m.in. Aula Magna‚ najbardziej reprezentacyjna sala wykładowa.
Role specyficznych filtrów słonecznych pełnią też przeszklone przestrzenie biurowe na najwyższych kondygnacjach. Ale aż jedna trzecia powierzchni budynku znajduje się pod ziemią. Formę‚ która tak powstała‚ autorzy projektu porównują z krajobrazem podczas erupcji. Tak wyglądają nachodzące na siebie płyty tektoniczne. Jurorzy, uzasadniając swój werdykt, podkreślali, że przy całej swej masie budynek wspaniale otwiera się na miasto. Przed głównym wejściem u zbiegu ulic powstała publiczna przestrzeń, która znajduje swoje przedłużenie wewnątrz.
Organizatorzy festiwalu zatroszczyli się o to‚ by już na starcie nowej nagrodzie nie zabrakło prestiżu. Przewodniczącym głównego składu jury był lord Norman Foster. Wprawdzie ostatniego‚ rozstrzygającego dnia festiwalu dostał „dzień wolny” (jeden z budynków zaprojektowanych przez jego pracownię zakwalifikował się do ścisłego finału)‚ lecz skład komisji konkursowej i bez niego był wystarczająco mocny – w dyskusjach panelowych brały udział prawdziwe tuzy architektonicznej branży‚ m.in. Massimiliano Fuksas‚ Ken Yeang‚ Michel Rojkind‚ Charles Jencks‚ Cecil Balmond czy Will Alsop.
