Reklama

Szkło z miasta tysiąca ogrodów

Trzydzieści szklanych flakoników, czarek, kieliszków, dzbanuszków, świeczników, pochodzących z afgańskiego „miasta tysiąca ogrodów" prezentuje Muzeum Etnograficzne w Krakowie - pisze Monika Kuc.

Aktualizacja: 26.07.2014 12:17 Publikacja: 26.07.2014 12:08

Wystawa szkła z Heratu w Muzeum Etnograficznym w Krakowie. Fot. Marcin Wąsik

Wystawa szkła z Heratu w Muzeum Etnograficznym w Krakowie. Fot. Marcin Wąsik

Foto: materiały prasowe

Do Polski przywiózł je w latach 60 . i 70 badacz Krzysztof Wolski. Przypominają , że tereny te od starożytności słyną ze sztuki szkła. Tajniki jego wytwarzania przekazywano z pokolenia na pokolenie. Rzemiosło kwitło, bo niegdyś przez Herat prowadził jedwabny szlak (z Chin na Bliski Wschód i do Europy), który był miejscem spotkania wielu kultur. Jeszcze kilka wieków temu miasto było znanym i wielkim ośrodkiem kultury, sztuki, nauki oraz handlu, a kupcy ściągali tu ze wszystkich zakątków świata.

Cała uroda tych pozbawionych dekoracji naczyń zawiera się w harmonii kształtów i pięknej kolorystyce. Większość z nich ma barwę błękitną dzięki dodatkowi tlenku kobaltu, ale zdarzają się również w odcieniach zieloni, brązu, fioletu, co jest efektem zastosowania innych tlenków metali.

Szklane naczynia na tym terenie były wyrobami luksusowymi, używanymi przez warstwy wyższe. Wzorowanymi w formie na ceramicznych i metalowych . Miały zastosowanie użytkowe i ozdobne jako naczynia stołowe, pojemniki na medykamenty, maści i pachnidła, spryskiwacze do wody różanej. W Afganistanie – kraju o tradycjach głównie koczowniczych – użycie szkła nigdy nie było powszechne. Na co dzień sięgano po wyroby z bardziej wytrzymałych materiałów (metalu, kamienia, drewna, ewentualnie ceramiki).

Wystawie towarzyszy film Andrzeja Dybczaka, etnologa, który w 2010 roku odwiedził Kabul i zarejestrował proces wytwarzania naczyń szklanych przez współczesnych rzemieślników, ale według tradycyjnych metod , które szklarze stosowali na tych terenach od wieków. Dokument powstał w rodzinnym warsztacie, przeniesionym z Heratu do Kabulu, może jednym z ostatnich, bo niestety w trudnej sytuacji kraju i braku patronatu nad tą wytwórczością, coraz bardziej odchodzi ona w niepamięć.

Monika Kuc

Reklama
Reklama

„Szkło z Heratu. Studium przypadku", wystawa w Muzeum Etnograficznym w Krakowie ( ul. Krakowska 46), czynna do 12 października

Kultura
Sztuka 2025: Jak powstają hity?
Kultura
Kultura 2025. Wietrzenie ministerialnych i dyrektorskich gabinetów
Kultura
Liberum veto w KPO: jedni nie mają nic, inni dostali 1,4 mln zł za 7 wniosków
Kultura
Pierwsza artystka z niepełnosprawnością intelektualną z Nagrodą Turnera
Kultura
Karnawał wielokulturowości, który zapoczątkował odwilż w Polsce i na świecie
Materiał Promocyjny
Działamy zgodnie z duchem zrównoważonego rozwoju
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama