Nowy szef MON Mariusz Błaszczak nie przekaże do Sejmu projektu ustawy Antoniego Macierewicza, która miała pozbawić, już pośmiertnie, generalskich stopni Wojciecha Jaruzelskiego i Czesława Kiszczaka. Nie ma takiej woli w PiS – twierdzą nasze źródła. Dlaczego? – Projekt Antoniego Macierewicza „poszedł za daleko" – przyznają.
Nowe otwarcie w MON
W listopadzie 2017 r. zakończyły się konsultacje projektu ustawy, która pozwoliłaby zdegradować m.in. PRL-owskich generałów. Projekt ten miał pozwolić „na zadośćuczynienie społeczeństwu polskiemu" i „symboliczne rozliczenie epoki Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej".
Jednak od trzech miesięcy nic w tej sprawie się nie dzieje. I – jak twierdzą nasze źródła – ustawa albo zostanie gruntownie zmieniona, albo pójdzie do kosza.
Macierewicz chciał ogłosić uchwalenie ustawy 13 grudnia. Tak się jednak nie stało, bo rząd Beaty Szydło wszedł w fazę „rekonstrukcyjną", a były szef MON znalazł się na celowniku Jarosława Kaczyńskiego. – I dlatego nie dostał zgody na przepchnięcie tego projektu – wskazuje nasz informator.
Teraz sytuacja jeszcze bardziej się skomplikowała. – Wiele projektów, znacznie ważniejszych, leży – mówi nam jeden z posłów PiS. – A ta propozycja jest po prostu zła – tłumaczy.
Antoni Macierewicz nie ukrywał, że projekt jest skierowany przede wszystkim przeciwko generałom: Kiszczakowi i Jaruzelskiemu. Jednak może on objąć wszystkie osoby, które „pełniły służbę wojskową na rzecz totalitarnego państwa i swoją postawą sprzeniewierzyły się polskiej racji stanu". – Projekt tej ustawy daje szerokie pole manewru do degradacji innych wojskowych. Z tego powodu ten projekt był krytykowany także wewnątrz PiS – mówi Tomasz Siemoniak, były szef MON, dziś poseł PO.
Inny polityk tłumaczy to tak: – Teraz jest czas odcinania się od Macierewicza, uspokajania nastrojów w wojsku. Nie ma co dolewać oliwy do ognia.
W ubiegłym tygodniu wysłaliśmy pytania w sprawie tego projektu do Ministerstwa Obrony Narodowej. Odpowiedzi nie otrzymaliśmy.
Poznaj najlepsze samorządy w Polsce
Wojskowi przeciwni
Środowisko weteranów i byłych żołnierzy jest tym projektem oburzone – zarzucono, że zawiera on zasadę odpowiedzialności zbiorowej i naruszanie praw nabytych. Przeciwko takiej regulacji jest m.in. Związek Żołnierzy Wojska Polskiego, Federacja Stowarzyszeń Rezerwistów i Weteranów Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej, która twierdzi, że „to akt zemsty politycznej o charakterze represyjnym". „Degradacja to środek karny stosowany wobec żołnierzy za przestępstwo umyślne. Może to zrobić wyłącznie sąd, nie ustawodawca w trybie postępowania administracyjnego" – wskazuje Związek Żołnierzy Wojska Polskiego. „Przyznanie bliżej nieokreślonym organizacjom prawa występowania do ministra obrony z wnioskami o wszczęcie postępowania degradacyjnego to otwarcie drogi do pomówień i wyrównywania, niekiedy osobistych rachunków" – wskazuje Związek.
Projekt krytycznie ocenił także Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie, uznając, że łamie on konstytucję. Zaskoczone nim jest nawet Porozumienie Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie, które domagało się desowietyzacji armii. – My chcieliśmy symbolicznego rozliczenia członków WRON, które w 2012 r. zostało uznane przez warszawski sąd za organizację przestępczą. Kiszczak został za to skazany – wskazuje dr Jerzy Bukowski z Porozumienia.
Obecnie nie ma możliwości pozbawienia stopnia wojskowego pośmiertnie – może go utracić wyła?cznie z?ołnierz pełnia?cy czynna? słuz?be? wojskowa?. Decyduje o tym sąd, a żołnierz musi być skazany za przestępstwo umyślne, które popełnił jako żołnierz.
Po konsultacjach MON m.in. doprecyzował, że zdegradowani mogą zostać ci, którzy „przyczynili się do utrzymywania lub podtrzymywania reżimu komunistycznego", a opinię będzie wystawiał IPN. Wyłączeni będą ci żołnierze, którzy mają szczególne zasługi dla III RP. Pod naporem krytyki zdecydowano się również usunąć nazwiska Kiszczaka i Jaruzelskiego z uzasadnienia do projektu. O pozbawieniu stopnia generała i admirała zdecyduje prezydent.
Degradacja Jaruzelskiego i Kiszczaka ma wymiar symboliczny – obaj już nie żyją. Nie odbierze też żyjącej wdowie po Czesławie Kiszczaku wysokiej renty po mężu w wysokości 7,5 tys. zł, bo „podstawę wymiaru emerytury lub renty inwalidzkiej stanowi uposażenie należne żołnierzowi". Barbara Jaruzelska pobierała 5 tys. zł emerytury po mężu. Zmarła w czerwcu ubiegłego roku.
masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: i.kacprzak@rp.pl
