Unijni urzędnicy przygotowali dwa rodzaje rekomendacji – ogólne, dotyczące wszystkich państw UE i szczegółowe, dla poszczególnych gospodarek. Wśród tych pierwszych znalazły się rady dotyczące trzech problemów: stabilności makroekonomicznej, rynku pracy i pobudzania wzrostu. Komisja chce m. in., by państwa członkowskie dbały o równowagę na rachunku obrotów bieżących, przestrzegały terminów redukcji deficytów i „wzmocniły ramy budżetowe", czyli ustaliły granice dopuszczalnego zadłużenia. Zdaniem Brukseli, konieczne jest powiązanie ustawowego wieku emerytalnego z oczekiwaną długością życia, wydłużenie faktycznego wieku emerytalnego i stworzenie warunków, by starsze osoby nie traciły atrakcyjności na rynku pracy. Państwa Unii mają też zmniejszyć obciążenia podatkowe nakładane na pracę i zagwarantować, by umowy zapewniały jednocześnie bezpieczeństwo i elastyczność. By pobudzić wzrost gospodarczy Bruksela proponuje m.in. ułatwienie dostępu do kapitału wysokiego ryzyka i wykorzystanie zamówień publicznych do pobudzania konkretnych sektorów gospodarki.
Analizujący unijną politykę gospodarczą specjaliści z niemieckiego ośrodka Centrum für Europäische Politik do większości ogólnych zaleceń Komisji nie mają uwag. Ich zastrzeżenia wzbudza jedynie propozycja instrumentalnego wykorzystywania zamówień publicznych. - Wysiłki podejmowane w celu wywarcia politycznego wpływu na decyzje inwestycyjne zwiększają ryzyko nieefektywnego wykorzystania zasobów finansowych – twierdzą eksperci.
Opublikowane przez Komisję rekomendacje kończą przeprowadzoną po raz pierwszy procedurę koordynacji polityki gospodarczej państw UE. Wprowadzono ją w ubiegłym roku, by zapobiec kolejnym kryzysom gospodarczym. W ramach procedury, zwanej Europejskim Okresem Oceny (European Semester) państwa członkowskie równolegle do Programów Stabilności/Konwergencji przedstawiają KE Krajowe Plany Reform, czyli opisy dobrowolnych działań na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Komisja ocenia, czy reformy te są wystarczające dla osiągnięcia założonych celów, a jeżeli nie – przedstawia własne rekomendacje. Zalecenia UE nie są prawnie wiążące, Komisja oczekuje jednak, że zaczną być realizowane w ciągu 12 – 18 miesięcy.
Rekomendacje Komisji Europejskiej dla Państw Członkowskich w zakresie redukcji zadłużenia i zwiększania konkurencyjności można w większości uznać za zasadne. Zastrzeżenia budzi jedynie fakt mieszania zleceń budżetowych z realizacją celów UE zawartych w strategi „Europa 2020". Takie podejście może utrudniać redukcję zadłużenia przez zobowiązanie do ochrony określonych pozycji budżetowych. Rekomendacje dotyczące rynku pracy zalecające zwiększenie rzeczywistego wieku emerytalnego czy zmniejszenie obciążeń podatkowych nałożonych na pracę, także są uzasadnione. Tutaj należałoby jedynie zastanowić się nad wezwaniem do zniesienia wspólnego opdatkowania par małżeńskich – takie rozwiązanie nie będzie służyć ochronie neutralności wyboru pomiędzy karierą zawodową a powiększaniem rodziny. Należy też podkreślić, że wezwanie do kierowania wydatków publicznych w sposób wspierający rozwój nowych technologii jest chybione – doświadczenie pokazuje że rynek lepiej niż urzędnicy wie, które technologie są ludziom naprawdę potrzebne.
- Witold Wojtas. ekspert FOR