WTO w przededniu reformy

Dyrektor generalny WTO Roberto Azevedo oświadczył  w Genewie przedstawicielom krajów członkowskich, że chce ostatecznych uzgodnień w najbliższych dniach, aby ministrowie handlu mogli podpisać się pod pakietem reform na organizowanym co 2 lata spotkaniu na Bali  na początku grudnia.

Pozostaje do rozwiązania istotny paragraf dotyczący ułatwiania handlu, ale jeśli dotychczasowy impet utrzyma się i rozmowy zakończą sukcesem, to porozumienie pobudzi światowy handel i zwiększy zaufanie do WTO jako strażnika światowych reguł w handlu.

Wiarygodność tej organizacji zmalała w ostatniej dekadzie wraz z powolną  śmiercią Rundy z Doha, po której podjęto rozmowy o skromniejszym pakiecie reform.

Azevedo wezwał do zaprzestania trwających od miesięcy sporów o rolnictwo, jedno z trzech zasadniczych elementów porozumienia,  oświadczając ambasadorom przy WTO, ze projekt umowy, jaki przygotowali jest najlepszym z możliwych. Rozmowy kulały z powodu  nieufności, majstrowania przy kolejnych zagadnieniach i handryczenia się o gramatykę i semantykę, a w korcowej fazie negocjacji zgłoszono świadomie nowe postulaty.

- Pacjent wpadł kilka razy w śmierć kliniczną, ale udało nam się przywrócić  mu pracę serca - stwierdził Azevedo.

Jeden szczególne  trudny fragment tekstu o rolnictwie, dotyczący stawek celnych limitów ilościowych,  rozwiązano dość pokrętnie -  wygaśnie w 2019 r., ale jego postanowienia będą nadal stosowane, chyba że kraje członkowskie zrezygnują z nich.

Azevedo, który do września był ambasadorem Brazylii przy WTO ponaglał swych dawnych kolegów podczas intensywnego harmonogramu rozmów, jakich nie widziano w tej organizacji od lat. - Czasami jest zbyt ostry, a nawet wulgarny wobec ambasadorów, gdy mówi im, żeby się zamknęli się,  ale jest ceniony za to wzięcie inicjatywy w swoje ręce - stwierdził jeden z dygnitarzy handlowych w Genewie.

Negocjatorzy dostosowali się do jego rytmu. Kiedy powiedział, ze część tekstu wymaga trochę czarów, to ambasador Japonii oświadczył zgromadzonym: - Jestem gotowy dołączyć do tej magicznej tajemniczej wyprawy.

Ludzie związani z negocjacjami mówią, że  żądania Indii,  Chin i Argentyny  doprowadziły w piątek 15 listopada niemal do załamania, ale kolejne sesje rozwiązały od tamtej pory największe różnice zdań o rolnictwie i bezcłowym traktowaniu najuboższych krajów.

- Jesteśmy bardzo blisko konwergencji, ale jeszcze trochę brakuje - stwierdził jeden z ambasadorów.

Największy  element tego pakietu - ułatwienie handlu  -  trzeba jeszcze uzgodnić. Chodzi w  nim o uproszczenie i znormalizowanie procedur celnych w przesyłaniu dóbr,  paczek i kontenerów przez granice  z minimum biurokracji.