Jestem twórcą naiwnym

Czapski, Skolimowski, Kantor i inni - długa jest lista reżyserów i literatów zajmujących się malarstwem,wśród twórców średniego pokolenia jednym z nich jest Sławek Shuty, od kilku lat streeartowiec bo tak się, może trochę przekornie, określa sam.

Zobacz galerię zdjęć

Pomysł wywiadu miałem w tyle głowy już od dłuższego czasu, choć impulsem była rozmowa z jednym z młodych ludzi planujących założenie galerii w warszawie, wśród listy artystów jakich zamierza czy rozważa zaprosić do współpracy był właśnie Shuty.

Marcin S.Gołębiewski

Sławku co cie skłoniło do malowania?

Sławek Shuty:

Moja, nazwijmy to, przygoda z malarstwem rozpoczęła się w latach dziewięćdziesiątych. Po zakończeniu studiów na Akademii Ekonomicznej w Krakowie próbowałem na różne sposoby nie pracować w zawodzie. Imałem się pracy fizycznej, tułałem się po świecie, emigrowałem zarobkowo do Londynu, byłem nawet w wojsku, w pewnym momencie postanowiłem założyć z kolegą agencję fotograficzną. Pomysł był dobry, ale nie wypalił, został po nim w spadku wynajęty na rok lokal, postanowiłem coś z tym zrobić i zacząłem malować. Te pierwsze obrazy były efektem fascynacji kulturą konsumpcji, niesamowita była ta infekcja, której oddaliśmy się po transformacji ustrojowej.

Zobacz na Empik.rp.pl

Jakie były pierwsze inspiracje? Czym dla ciebie jest malowanie - pasją, czy jeszcze jedną formą ekspresji?

Przenosiłem na płótno symbole i artefakty konsumpcyjne, które wcześniej fotografowałem; żywność, solaria, siłownie, sklepy, alkohol. Malowałem też mapy nowohuckich osiedli. Oczywiście był to stuprocentowy prymitywizm, który sprawiał wielką radość, ale wartości artystycznej raczej nie miał. Od tamtej pory malarstwo stało się moją pasją, którą gdzieś tam próbuję, na ile pozwala czasu, kontynuować. To bardzo odprężające, nanosić na płótno, czy deskę, obraz, nawet jeśli jest to sztuka naiwna.

Pierwszą toją wystawę zorganizowałeś wspólnie z Danielem Rycharskim, jak się spotkaliście?

Daniel znał mnie z moich dokonań poza literackich, filmowych oraz fotograficznych, podczas jednego ze spotkań zaproponował stworzenie wielkoformatowych obrazów techniką szablonu. Oczywiście pomysł został podchwycony, moją słabością jest angażowanie się we wszystkie projekty związane z szeroko rozumianą sztuką, to mnie może rozcieńcza jako literata, ale nie potrafię się oprzeć; był czas, że zajmowałem się nawet snycerką. Padła więc propozycja współpracy i jej efektem było około dwudziestu wielkich płócien inspirowanych horrorami gore z lat osiemdziesiątych, kolaże wykonane przy pomocy szablonów. Obrazy od początku do końca były robione wspólnie. Nazwaliśmy to miejską sztuką ludową, z tego powodu, że praca nad projektem przypominała sceny, które wyczytałem kiedyś w „Chłopach" Reymonta. Zimą, kiedy dzień krótki, społeczność wiejska zbierała się w jednej chałupie, oddając się na przykład robieniu wycinanek, czy ozdób choinkowych, przy okazji słuchając plotek ze świata. Działaliśmy dokładnie na tej samej zasadzie, te wieczory poświęcone pracy i opowieściom zostały przeze mnie opisane w nowelce, dołączonej do katalogu wystawy Dożynki III.

Planujecie dalsze eksperymenty?

Projekt był pierwszą wspólna pracą, potem zrobiliśmy wspólnie kilka krótkich filmików, być może można znaleźć je jeszcze w sieci, to się nazywało Fałszywe Truchła. Finałem naszego spotkania był fabularyzowany dokument pod tytułem "Oblubienica". Po tym fakcie współpraca została zawieszona.

Czy brak formalnego wykształcenia pomaga, czy przeszkadza w pracy?

Mam zamiar brać lekcje szablonu u Ewy Ciepielewskiej i próbować sił na własną rękę. Myślę, że w malowaniu, podobnie jak w pisaniu, wykształcenie w danym kierunku może pomóc, ale nie jest to koniecznie, liczy się pasja i konsekwencja w oddawaniu się jej. Jeżeli chodzi o malarstwo, moja konsekwencja nie jest stuprocentowo konsekwentna, wynika to z ograniczeń czasowych lub braku warsztatu.

Nazwałeś swoją sztukę streetartem, dlaczego?  Znasz polską i zachodnią scenę streetartową,  kogo cenisz i dlaczego?

Używam technik pokrewnych streetartowi, tak naprawdę wiem na ten temat niewiele. Streetart jest dla mnie fascynujący ponieważ, żeby go uprawiać nie musisz mieć wykształcenia, kontaktów w świecie sztuki, nie musisz dorabiać do czystej potrzeby tworzenia żadnej sztucznej ideologii, po prostu realizujesz siebie i pozwalasz korzystać z tego ludziom. Najlepiej znam scenę londyńską, z racji tego, że będąc na emigracji, w chwilach wolnych wałęsałem się ulicami Londynu. Większość prac na murach nie była sygnowana podpisem, miałem jednak przyjemność natknąć się na rzeczy artystów takich jak Banksy, Eine, Jef Aerosol, Faile, Focus oraz Spaceinvader. Jeżeli chodzi o Polską scenę, byłem raz w Trójmieście, gdzie widziałem mnóstwo świetnych murali. Wielka szkoda, że nie mamy czegoś podobnego w Krakowie.

Czy śledzisz wystawy artystów sztuk wizualnych, a może sam kolekcjonujesz?

Na ile jest to możliwe śledzę, jestem wielkim miłośnikiem malarstwa, gdybym miał pieniądze, albo ceny obrazów byłyby w zasięgu moich możliwości, pewnie stałbym się kolekcjonerem. Na razie moje zbiory obejmują produkcje nieznanych, kiczowatych artystów z lat dziewięćdziesiątych. Jestem wielkim fanem sztuki naiwnej, prymitywistów, ezoteryków oraz sztuki inspirowanej substancjami psychodelicznymi.

Jak wygląda twoja współpraca z galeriami, czy ktoś cię reprezentuje?

Nie miałem okazji współpracować z żadną galerią, nie mam do tego głowy. Zarówno w literaturze, jak i filmie, podstawowym nurcie mojej działalności, staram się unikać sytuacji bycia własnym menadżerem. Robię to co lubię i zostawiam to za sobą, jeżeli ktoś to podniesie OK, jeżeli nie, to już nie mój problem. Nie jest to najlepsze podejście, przekonałem się o tym na własnej skórze. Część obrazów z wystawy Dożynki została skradziona, część nie wytrzymała kontaktu z czynnikami atmosferycznymi, z dwudziestu obrazów zostało może dziesięć.

Zastanawiasz się nad tym jak funkcjonuje rynek sztuki? Czy przed pierwszą wystawą, zorganizowaną wspólnie z Danielem, liczyliście na to, że wystarczy tylko coś namalować, a rzeczy zaczną dziać się same?

Gdzieś w tyle głowy tak to właśnie wyglądało, że my tu artyści, twórcy, a tam rzeczy będą dziać się same. To jest oczywiście naiwny tok myślenia, dlatego właśnie lubię określać się jak twórca naiwny. Oczywiście, że feedback jest ważny, ale w chwili, gdy przystępuję do nowego projektu, kompletnie się nad tym nie zastanawiam. Podnieca mnie to, że ja, produkt nowohuckiego blokowiska, mogę porwać się na bycie twórcą.

Daniel Rycharski wystawia już samodzielnie. Co z Tobą? Masz jakieś pomysły na przyszłość?

Tęsknię do płócien, zawsze kiedy idę na jakąś wystawę w mojej głowie zaczynają rodzić się pomysły, mam w zanadrzu kilka projektów, stąd też te lekcje u Ewy. Mam nadzieję, że znajdę na to czas. Wkrótce ukaże się mój komiks "Taltosz", produkcja czysto story-artowa. Planuję realizację filmu animowanego. Poza tym jestem skoncentrowany na pracy filmowej, w zeszłym roku z kolegą Maćkiem Bochniakiem zrobiliśmy krótki metraż pod tytułem "Pokój". Obecnie wraz z Grzegorzem Dryją piszę dla Maćka scenariusz pełnometrażowej fabuły. Rozwijam też własne pomysły. Pod koniec tego roku ukaże się też powieść "Jaszczur".

Nie wydaje ci się, że inni artyści mogą mieć do ciebie stosunek co najmniej dwuznaczny? Jak tu poważnie traktować literata/reżysera zabierającego się za malowanie?