Raport: Młodzi lekarze czekają na nowe technologie w szpitalach

Kultura organizacyjna, dostęp do najnowocześniejszego sprzętu i technologii, work-life balance a także możliwość wsparcia mentorskiego są dla przedstawicieli młodego pokolenia personelu medycznego najważniejszymi czynnikami, branymi pod uwagę podczas wyboru miejsca pracy – wynika z raportu Future Health Index 2020, przygotowanego na zlecenie firmy Philips. Piąta już edycja globalnego raportu, w którym drugi rok z rzędu uczestniczą przedstawiciele służby zdrowia z Polski, przedstawia nastroje panujące wśród tej grupy pracowników uwzględniając zarówno ich obawy, jak i nadzieje.

Tegoroczny raport dodatkowo skupia się na tej części pracowników sektora zdrowia, która będzie kształtować służbę zdrowia przyszłości, tj. osobach do 40 roku życia.

- Dzisiejsze młode pokolenie przedstawicieli służby zdrowia w ciągu najbliższych lat stanowić będzie większość globalnej kadry medycznej i to na jego barkach spocznie odpowiedzialność za kształt, formę i jakość usług medycznych. Wnioski płynące z tegorocznej edycji raportu Future Health Index 2020 potwierdzają, że młodzi pracownicy służby zdrowia są ambitni i oddani swoim pacjentom – mówi Reinier Schlatmann, prezes Philips w krajach Europy Środkowo-Wschodniej - To osoby, które wychowywały się i edukowały w rzeczywistości, w której świat jest globalną wioską, a korzystanie z technologii stanowi normę. Nowe technologie postrzegane są przez tę grupę jako podstawowy fundament transformacji ochrony zdrowia, sposób na zapewnienie właściwej i kompleksowej opieki nad pacjentem, a także jako czynnik zmniejszający poziom stresu oraz wpływający na poprawę zadowolenia z wykonywanej pracy – dodaje Schlatmann.

Rzeczywistość pracy w zawodzie a oczekiwania

60 proc. przedstawicieli młodego pokolenia personelu medycznego w Polsce wyraża zadowolenie z pracy w opiece zdrowotnej, ale tylko 41 proc. respondentów z Polski potwierdza, że rzeczywistość pracy w zawodzie jest zgodna z ich oczekiwaniami. Tymczasem średnia dla wszystkich krajów objętych badaniem wynosi odpowiednio 80 proc. i 58 proc.

Podobnie jak w innych krajach objętych badaniem, wielu przedstawicieli młodego pokolenia personelu medycznego w Polsce twierdzi także, że ich wykształcenie nie zapewniło im kilku kluczowych nieklinicznych umiejętności niezbędnych do właściwego wykonywania zawodu. 65 proc. respondentów z Polski uważa, że edukacja nie przygotowała ich do zarządzania w biznesie, a 43 proc. z badanych wskazało na brak edukacji w zakresie poprawy efektywności placówek medycznych.  

- To, co charakteryzuje respondentów raportu Future Health Index 2020 w Polsce to świadomość, że edukacja medyczna nie zapewniła im kilku kluczowych nieklinicznych umiejętności. Tymczasem wykonywanie zawodu, w tak silnie regulowanym prawnie i zróżnicowanym pod względem struktury sektorze wymaga posiadania wiedzy oraz umiejętności o charakterze zarządczym i administracyjnym. Rozumienie procesów organizacyjnych, technologicznych, znajomości prawa i ekonomii rynku zdrowia to atut nie tylko menedżerów zdrowia, ale wszystkich pracowników tego sektora – podkreśla dr n. ekon. Małgorzata Gałązka-Sobotka, dziekan Centrum Kształcenia Podyplomowego Uczelni Łazarskiego, dyrektor Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia oraz Center of Value Based Healthcare - Pragnąc budować system nakierowany na pacjentów, zdolny do stałego podnoszenia wartości zdrowotnej, musimy dostrzegać oczekiwania i zaspakajać potrzeby także pracowników tego sektora. Bez zaangażowania lekarzy i pielęgniarek nie uda się efektywnie realizować celów polityki zdrowotnej. Wielu z przedstawicieli tego środowiska ma ciekawe pomysły na usprawnienie swoich organizacji oraz całego systemu. Często przestrzeń ich wpływu jest jednak ograniczona. Dajmy młodym medykom przestrzeń do rozwoju, stwórzmy im warunki do wdrażania zmian, zburzmy mury hierarchii, które hamują ich inicjatywę, zniechęcają do działania – dodaje Gałązka-Sobotka.

Pomimo sygnalizowanych przez młode pokolenie służby zdrowia rozbieżności pomiędzy oczekiwaniami a rzeczywistością pracy w zawodzie, liderzy ochrony zdrowia w Polsce mają możliwość podjęcia działań, które poprawią poziom zadowolenia młodych medyków z pracy, co ma szansę przełożyć się na wzrost skłonności do polecania przez nich tej ścieżki kariery innym - obecnie 43 proc. respondentów z Polski poleciłoby innym karierę w medycynie (średnia dla wszystkich badanych krajów wynosi 67 proc.). Umożliwienie przez kadrę zarządzającą odbycia dodatkowych szkoleń, czy nowe doświadczenia np. w pracy z technologiami cyfrowymi mogą znacząco wpłynąć na zmniejszenie tych rozbieżności.

Nowe technologie a proces transformacji opieki zdrowotnej

Przedstawiciele młodego pokolenia personelu medycznego wyraźnie podkreślają, że nowe  technologie i zbiory danych mogą znacząco polepszyć ich doświadczenia zawodowe. Aż 76 proc.  ankietowanych w Polsce zgadza się, że cyfrowe technologie mogą zmniejszyć obciążenie wywołane ilością obowiązków służbowych, a 60 proc. spodziewa się, że przyczynią się do zmniejszenia u nich poziomu stresu związanego z pracą. Pomimo, że 43 proc. przedstawicieli młodego pokolenia personelu medycznego w Polsce twierdzi, że wie w jaki sposób wykorzystać cyfrowe dane medyczne pacjentów do podejmowania decyzji zawiązanych z opieką nad pacjentem, nadal jest wiele do zrobienia w tym zakresie. Większość z badanych przyznaje jednocześnie, że szkolenia z wykorzystania nowych technologii (59 proc.) i personel pomocniczy do wprowadzania danych (67 proc.) pomogłyby im bardziej efektywnie wykorzystywać cyfrowe dane dotyczące pacjentów.

- Młode pokolenie sektora opieki zdrowotnej, wychowane u progu czwartej rewolucji technologicznej, w sposób naturalny sięga po nowoczesne środki komunikacji, cyfrowe metody przetwarzania i wymiany danych oraz technologie mobilne i internetowe. Jego przedstawiciele to osoby, które na co dzień swobodnie używają rozwiązań cyfrowych w życiu prywatnym oraz zawodowym, szukają nowej wiedzy i chcą się szkolić, czerpią pasję z pomagania pacjentom, a także chcą angażować się w działania operacyjne swoich placówek, biorąc odpowiedzialność za kształtowanie systemu opieki zdrowotnej  – wyjaśnia dr n. med. Łukasz Kołtowski, kardiolog z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego - Dobrą informacją jest to, że 43 proc.  przedstawicieli młodego pokolenia personelu medycznego w Polsce potrafi wykorzystać cyfrowe dane medyczne pacjentów do podejmowania decyzji zawiązanych z opieką nad pacjentem. Z drugiej strony aż 33 proc. przyznaje, że nie potrafi wykorzystywać tego typu danych w odpowiedni sposób. Wskazuje to na konieczność podjęcia działań edukacyjnych i szkoleniowych w celu zaadresowania potrzeb młodego pokolenia w tym zakresie – dodaje Kołtowski.

Idealne środowisko pracy

Młodzi przedstawiciele personelu medycznego muszą sobie radzić z ogromną odpowiedzialnością i długimi godzinami pracy, co powoduje u nich stres, a potencjalnie też wypalenie zawodowe. Aż 83 proc. polskich respondentów (średnia dla 15 badanych krajów: 74 proc.) przyznaje, że regularnie odczuwa stres związany z pracą, a 75 proc. potwierdza, że zdobyte przez nich wykształcenie medyczne przygotowało ich zaledwie w niewielkim stopniu lub nie przygotowało ich wcale do radzenia sobie z presją związaną z wykonywanym przez nich zawodem. 

Raport Future Health Index 2020 zwraca także uwagę na wyraźną, wśród młodego personelu medycznego, potrzebę funkcjonowania w środowisku pracy sprzyjającym współpracy 
i zapewniającym elastyczność. Przy wyborze placówki medycznej jako miejsca zatrudnienia czynniki takie jak kultura organizacyjna miejsca pracy (dla 94 proc. respondentów w Polsce), dostęp do najnowocześniejszego sprzętu czy technologii (88 proc.), work-life balance (84 proc.), czy wsparcie mentorskie (65 proc.) mają kluczowe znaczenie, ważniejsze nawet niż wysokie wyniki leczenia pacjentów danej placówki (62 proc.), czy jej reputacja (51 proc.).

- Ciężar dokonania transformacji opieki zdrowotnej spoczywa na barkach nowego pokolenia personelu medycznego, lecz zbyt często opinie jego przedstawicieli nie są w pełni rozumiane 
i brane pod uwagę przy wprowadzeniu zmian. Musimy wsłuchać się w te głosy już teraz, żeby przyniosły odpowiedni rezultat w przyszłości — powiedział Jan Kimpen, dyrektor ds. medycznych w Philips.  – Z raportu Future Health Index 2020 wynika, że jesteśmy w kluczowym momencie rozwoju ku przyszłości opieki zdrowotnej. Choć zmiany nie nastąpią z dnia na dzień, zebrane informacje powinny stanowić motywację dla liderów branży opieki zdrowotnej do wyleczenia systemu z niektórych dręczących go bolączek, aby w przyszłości umożliwić osiąganie pożądanych wyników – dodał Kimpen.

Raport Future Health Index 2020 opiera się na danych z szeroko zakrojonego badania ankietowego, zrealizowanego wśród przedstawicieli młodego pokolenia personelu medycznego. Przedstawiono w nim wyniki badań przeprowadzonych wśród niemal 3 tysięcy respondentów z 15 krajów, którzy odpowiedzieli na pytania dotyczące swojego przygotowania do zarządzania opieką medyczną w przyszłości. Raport dla Polski dostępny jest na stronie Future Health Index 2020.