Symbole życia stanęły w kopalni

Niemal 50 prac Magdaleny Abakanowicz, bardziej cenionej na świecie niż w Polsce, prezentuje Wałbrzych.

Publikacja: 21.11.2018 18:32

Postaci to cykl słynnych rzeźb Magdaleny Abakanowicz

Postaci to cykl słynnych rzeźb Magdaleny Abakanowicz

Foto: materiały prasowe

Ekspozycję „Magdalena Abakanowicz. Obecność. Istota. Tożsamość" przygotowano w Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia mieszczącym się w dawnej Kopalni Węgla Kamiennego „Julia".

Na terenie o powierzchni 4,5 hektara znajduje się kilkanaście niedawno zrewitalizowanych niedawno zabytkowych obiektów poprzemysłowych wzbogaconych o autentyczne wyposażenie łącznie z kopalnianym parkiem maszynowym udostępnionym zwiedzającym. W tej niezwykłej postindustrialnej przestrzeni, rozlokowane zostały prace Magdaleny Abakanowicz, które powstawały w różnych etapach jej twórczości – od lat 70. XX wieku do końca pierwszej dekady XXI. 

X

Czytaj także: Wystawa „Metamorfizm" pokazuje drogę do sławy Magdaleny Abakanowicz

Hołd dla przyjaźni

Kuratorką wystawy jest Maria Rus Bojan. Po raz drugi przygotowała prezentację prac Magdaleny Abakanowicz, jednej z najbardziej znanych na świecie polskich artystek. W ubiegłym roku współtworzyła we Wrocławiu „Ślady istnienia. W hołdzie dla Magdaleny Abakanowicz" z Mariuszem Hermansdorferem, wieloletnim dyrektorem Muzeum Narodowego we Wrocławiu, twórcą świetnej kolekcji polskiej sztuki współczesnej.

Wówczas, trzy miesiące po śmierci Magdaleny Abakanowicz, w różnych miejscach Wrocławia widzowie mogli zobaczyć 200 dzieł – wiele dotąd niepokazywanych. Obecna ekspozycja została zadedykowana pamięci przyjaźni Magdaleny Abakanowicz ze zmarłym niedawno Mariuszem Hermansdorferem.

„Dzięki Abakanowicz dokonała się rewolucja w tkactwie artystycznym, przez wieki dekoracyjnym, płaskim, przeznaczonym do ozdoby ścian i posadzek" – pisał Hermansdorfer. „Umieściła w przestrzeni mocne, biologiczne, miękkie rzeźby będące symbolami życia. Dzięki niej powstała wstrząsająca wizja społeczeństw podporządkowanych totalnym systemom, tłumy wymóżdżonych, pozbawionych głów, wydrążonych postaci, uszeregowanych w karne zespoły, w kolejki".

W Wałbrzychu między kopalnianymi budynkami oglądać można 24 rzeźby figuralne, a pośród nich m.in. „Rycerzy króla Artura", „Siedzących chłopców", grupy „Postaci".

W jednej z sal umieszczono zaś „Architekturę arborealną", projekt z 1991 r. będący propozycją w konkursie na przedłużenia osi Paryża biegnącej od Luwru przez Łuk Triumfalny aż do La Defense. Przypomniano szkice i fragment makiety budynków w organicznych kształtach pokrytych roślinnością zmieniającą je w wertykalne ogrody.

W największej sali znajduje się m.in. kilka czarnych „Abakanów", od których rozpoczęła się międzynarodowa sława artystki. W 1965 r. otrzymała za te monumentalne tkaniny przestrzenne złoty medal na Biennale Sztuki w Sao Paulo.

Sztuka osobista

Są też „Odwróceni", „Plecy" – tłumy ustawionych w rzędy postaci w różnych pozach (tworzonych przez artystkę z kawałków zgrzebnego, jutowego płótna, spajanego syntetyczną żywicą albo wykonanych z metalu). W rzędzie ułożono także dziesięć wypalonych w glinie skorup-masek czy też kokonów o wielkości ludzkiej głowy. To cykl „Syndrome", pokazywany sporadycznie, bo to bardzo osobiste prace.

W podziemiach najpiękniej wyeksponowane zostały w ceglanych, pogrążonych w półmroku niszach obiekty z cyklu „Anatomia". Tam także natrafimy na tajemnicze stwory jak „Lis" czy „Gruby".

– Tą wystawą zwracamy uwagę na trwanie, niezachwianą obecność Abakanowicz w sztuce, także po śmierci – tak Maria Rus Bojan tłumaczy tytuł wystawy „Obecność. Istota. Tożsamość". – „Istota" odnosi się do faktu, że całe życie poszukiwała istoty rzeczy, przekładającej się na formę. Jej prace są komentarzem do życia, śmierci i tego, co po nas pozostaje. A „Tożsamość" oznacza zdolność artystki do przekładania własnego, traumatycznego życia i historii ojczyzny na język sztuki.

Sława Magdaleny Abakanowicz utrwalana na świecie wystawami w prestiżowych muzeach (m.in. w nowojorskim MoMA – 1999, Centre Pompidou – 2009) sprawiła, że za granicą była dotąd częściej pokazywana i często lepiej jest znana niż w Polsce.

– Mamy nadzieję w roku 2020 zorganizować wielką wystawę indywidualną w londyńskiej Tate Modern – zapowiada Maria Rus Bojan.

Zgromadzone w Wałbrzychu obiekty pochodzą w większości z prywatnej kolekcji artystki. Wystawa, którą można oglądać do końca roku, została przygotowana przez Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia, Magdalenę Mielnicką i Fundację All That Art! we współpracy ze Studiem Magdalena Abakanowicz.

Ekspozycję „Magdalena Abakanowicz. Obecność. Istota. Tożsamość" przygotowano w Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia mieszczącym się w dawnej Kopalni Węgla Kamiennego „Julia".

Na terenie o powierzchni 4,5 hektara znajduje się kilkanaście niedawno zrewitalizowanych niedawno zabytkowych obiektów poprzemysłowych wzbogaconych o autentyczne wyposażenie łącznie z kopalnianym parkiem maszynowym udostępnionym zwiedzającym. W tej niezwykłej postindustrialnej przestrzeni, rozlokowane zostały prace Magdaleny Abakanowicz, które powstawały w różnych etapach jej twórczości – od lat 70. XX wieku do końca pierwszej dekady XXI. 

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl
Rzeźba
Trzy skradzione XVI-wieczne alabastrowe rzeźby powróciły do kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Rzeźba
Nagroda Europa Nostra 2023 za konserwację Ołtarza Wita Stwosza
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Rzeźba
Tony Cragg, światowy wizjoner rzeźby, na dwóch wystawach w Polsce