Prof. Dutton dla rp.pl: Flipnoza, czyli perswazja piorunująca

Siłę perswazji pokazał mi mój ojciec, który potrafiłby sprzedać talibom krem do golenia - mówi nam sława brytyjskiej psychologii prof. Kevin Dutton, który 14 listopada przyjeżdża do Polski promować książkę „Zaklinanie umysłu”.

Aktualizacja: 10.11.2018 14:44 Publikacja: 10.11.2018 07:25

prof. Kevin Dutton

prof. Kevin Dutton

Foto: Fotorzepa/Jerzy Dudek

rp.pl: Co to jest flipnoza?

Kevin Dutton: To sztuka błyskawicznej, piorunującej perswazji. Pozwala odwrócić nawet najtrudniejszą sytuację na własną korzyść.

Na przykład?

Pewnego wieczoru, pod koniec wystawnego bankietu dla dygnitarzy ze Wspólnoty Narodów (Commonwealth), Winston Churchill mimochodem zauważa jednego z gości, który ukradł ze stołu drogocenną srebrną solniczkę, wsunął ją do kieszeni smokingu i zmierza w kierunku wyjścia. Jak w tej sytuacji może zareagować Churchill? Rozdarty pomiędzy lojalnością wobec gospodarza a chęcią uniknięcia skandalu, jaki nastąpiłby po podniesieniu alarmu, wpada na pewien pomysł. Bez wahania sam sięga po pieprzniczkę z tego samego kompletu i wkłada ją do własnej kieszeni. Po czym, przysuwając się do swojego „wspólnika”, ukazuje mu swój łup i szepce: „Chyba nas zauważyli, lepiej odłóżmy to z powrotem..”.

W książce roi się od takich przykładów i historyjek. Cytuje pan m.in. dialog między stewardesą a pięściarzem Muhammadem Alim (S: Proszę zapiąć pasy przed startem. A: Jestem Supermanem. Mogę latać bez pasów. S: Superman nie potrzebuje samolotu). Ale co jest przełomowego w opisującej fenomen flipnozy książce „Zaklinanie umysłu”?

Wszelkie inne książki traktujące o perswazji przedstawiają ją jako efekt długotrwałych wysiłków, negocjacji. Moja książka opisuje flipnozę, czyli psychologiczne DNA perswazji, na którą składają się m.in. prostota, roztaczanie subiektywnych korzyści, pewność siebie i empatia. A flipnoza może działać natychmiast, a nie jedynie długofalowo.

A jaka była najciekawsza rzecz, jaką odkrył pan podczas przygotowania książki?

Odkryłem zaskakującą prawdę: perswazja to nie tyle sprawianie, by ludzie robili to, czego nie chcą robić, ale raczej dawanie im motywacji, by chcieli to robić.

Ile czasu zbierał pan materiały przygotowując się do napisania tej książki?

Pisanie zajęło mi dwa lata, ale miałem w pewnym sensie ułatwione zadanie, bo dorastałem we właściwym otoczeniu. Mój ojciec był świetny w perswazji. Potrafiłby sprzedać talibom krem do golenia. Był zresztą handlowcem, ale i psychopatą.

Jeden z rozdziałów „Zaklinania umysłu” zatytułował pan „Psychopata – perswazja we krwi”. Bo psychopaci potrafią być ujmujący, charyzmatyczni i doskonale potrafią „czytać ludzi”. W dodatku choć sami nie potrafią odczuwać empatii, umiejętnie ją udają.

To dlatego tak wielu ich wśród polityków, o czym traktują pana badania?

Faktycznie, wielu polityków znajduje się wysoko na skali pomiaru występowania psychopatycznych cech osobowości. Wystarczy przeanalizować zestaw cech przydatnych w roli światowego przywódcy. To umiejętność podejmowania twardych decyzji i wytrzymywania przy tym dużej presji. Takie osoby stają w obliczu kryzysów mających rozmaite oblicza: od zagrożeń ze strony państw zbójeckich, po klęski żywiołowe. Bez mrugnięcia muszą wysłać młodych obywateli na wojnę, ze świadomością, że nie wszyscy wrócą z niej żywi. Liderzy potrzebują też wybitnych umiejętności autoprezentacji, a także symulowania empatii nawet w sytuacjach, w których kompletnie jej nie odczuwają. Jak to niegdyś ujął Teddy Roosevelt (26. prezydent USA – red.): „Największy sukces w roli polityka odnosi człowiek, który mówi najdonośniej to, co ludzie powszechnie myślą”. Przywódcy muszą mieć najwyższą samoocenę, by w ogóle kandydować, nieustająco wierzyć we własne zdolności do wcielenia w życie założonych celów politycznych, i że znajdą w sobie bezwzględność i wytrzymałość psychiczna konieczną, by poradzić sobie z tymi, którzy staną im na drodze. Jak powiedział mi kiedyś jeden z brytyjskich polityków: „Jedynym sposobem na to, by ustalić, kto wbija ci nóż w plecy w polityce, jest przyjrzenie się odbiciu tej postaci w oczach osoby, która cię dźga cię z przodu!".

A pan sam jest psychopatą?

Bez komentarza!

— rozmawiał Paweł Szaniawski

Kevin Dutton jest brytyjskim psychologiem i pisarzem pracującym na Wydziale Psychologii Eksperymentalnej Uniwersytetu w Oksfordzie. W Polsce ukazała się „Mądrość psychopatów" (2014), poradnik „Odkryj w sobie psychopatę" (2016), a 14 listopada ukaże się „Zaklinanie umysłu”

rp.pl: Co to jest flipnoza?

Kevin Dutton: To sztuka błyskawicznej, piorunującej perswazji. Pozwala odwrócić nawet najtrudniejszą sytuację na własną korzyść.

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kultura
Decyzje Bartłomieja Sienkiewicza: dymisja i eurowybory
Kultura
Odnowiony Pałac Rzeczypospolitej zaprezentuje zbiory Biblioteki Narodowej
Kultura
60. Biennale Sztuki w Wenecji: Złoty Lew dla Australii
Kultura
Biblioteka Narodowa zakończyła modernizację Pałacu Rzeczypospolitej
Kultura
Muzeum Narodowe w Krakowie otwiera jutro wystawę „Złote runo – sztuka Gruzji”