Do Sądu Najwyższego trafiło niedawno pytanie prawne, czy spadek można odrzucić na zapas. Czy klienci często pytają o spadkobranie? – zapytała gościa prowadząca program Anna Wojda.

- Tak. Stosunkowo rzadko dochodzi do odrzucenia spadku przez spadkobierców. Bo wtedy, gdy długi przewyższają wartość majątku spadkowego. Czasami nie wiadomo, czy spadek jest zadłużony, ale zgodnie z regulacją obowiązującą od 18 października 2015 r., dochodzi do przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza i za długi odpowiadamy tylko do wysokości majątku spadkowego. Chyba że spadkobierca przyjmuje spadek wprost. Wtedy odpowiada za długi spadkowe całym swoim majątkiem – wyjaśniła Iwona Lelito.

Co trzeba zrobić, żeby skutecznie zrezygnować ze spadku?

- Rezygnacja ze spadku jest możliwa na dwa sposoby. Za życia spadkodawcy można zrzec się dziedziczenia, następuje to na podstawi umowy, jaką spadkobierca i spadkodawca zawierają przed notariuszem. Jednak wtedy co do zasady zrzeczenie obejmuje także zstępnych spadkobiercy. Chyba że w umowie zostanie zastrzeżone inaczej. Do zrzeczenia się dziedziczenia dochodzi stosunkowo rzadko. Najczęstszym sposobem rezygnacji ze spadku jest jego odrzucenie po śmierci spadkodawcy. Trzeba w terminie 6 miesięcy od dnia otwarcia spadku, czyli daty śmierci spadkodawcy złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w sądzie, w którego okręgu aktualnie mieszkamy lub przebywamy lub u notariusza. Można to zrobić osobiście lub przez pełnomocnika. W oświadczeniu musimy wskazać nazwisko spadkodawcy, datę i miejsce śmierci, ostatnie miejsce jego zamieszkania, tytuł powołania do spadku (z testamentu czy z ustawy). Należy też wymienić spadkobierców ustawowych, wskazać miejsce przechowywania ewentualnego testamentu i dołączyć akt zgonu spadkodawcy. Jeśli nie dotrzymamy tego 6-miesięcznego terminu, nie ma już później możliwości odrzucenia spadku – mówiła adwokat.

Dodała, że gdy spadkobiercą jest małoletni, do odrzucenia spadku konieczna jest zgoda sądu opiekuńczego. O taką zgodę muszą wystąpić przedstawiciele ustawowi małoletniego - rodzice lub opiekunowie. Do czasu rozpatrzenia wniosku nie biegnie termin 6-miesięczny.

Może się okazać, że otrzymaliśmy spadek na podstawie testamentu, a spadkobierca ustawowy żąda zachowku. Co wtedy? Próbować się porozumieć czy iść do sądu?

- Ja radzę klientom, by załatwić sprawę polubownie, ponieważ to chroni przed niepotrzebnymi konfliktami w rodzinie, przed stresem i nadmiernymi kosztami związanymi ze sprawą w sądzie. Lepiej w takiej sytuacji udać się do adwokata, który pomoże wybrać najlepszą drogę postępowania i stwierdzić, czy i komu należy się spadek. Może być tak, że roszczenie o zachowek jest przedawnione. Termin przedawnienia to 5 lat od daty otwarcia testamentu – powiedziała Iwona Lelito.

Jak dodała, do sporów o spadek dochodzi bardzo często, zwłaszcza wtedy, gdy w skład spadku wchodzi nieruchomość, bo powstaje problem, komu ją przyznać i jak uregulować sprawę spłat dla pozostałych spadkobierców. Jednak i takie sprawy udaje się załatwić polubownie, nawet jeśli trafiły już do sądu.

#RZECZoPRAWIE - Iwona Lelito: