Trybunał w Luksemburgu przyznał w czwartek, że wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczące sędziowskiego systemu dyscyplinarnego są niedopuszczalne. Chodziło o obawy sędziów, że jeśli podejmą inne decyzje, niż chce prokuratura, mogą narazić się na sankcje dyscyplinarne. Argument: upolityczniona Krajowa Rada Sądownictwa i rzecznicy dyscyplinarni.

TSUE uznał, że sprawy te nie mają żadnego związku z prawem UE. Taką argumentację przedstawiał polski rząd.

Wyrok będzie zapewne kubłem zimnej wody dla sędziów, którzy wykorzystują pytania prejudycjalne w konflikcie z władzą polityczną. Nie zamyka to jednak sporu o praworządność. W kolejce czeka sprawa ze skargi Komisji Europejskiej dotycząca Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego.

TSUE pracuje mimo epidemii. Trudno jednak oczekiwać, że kiedy zaraza minie, sprawy praworządności wciąż będą dla władz UE priorytetowe. Ważniejsze się stanie podnoszenie gospodarki i ratowanie rynku pracy. Również w Polsce szaleństwem byłoby czynienie teraz, wzorem lat poprzednich, konfliktu o sądy tematem politycznym i społecznym numer jeden. Rząd będzie musiał zmierzyć się z realnymi, a nie abstrakcyjnymi dla obywateli problemami. Agresywne działania wobec wymiaru sprawiedliwości to już przeszłość.

Dla Zbigniewa Ziobry zacznie się gra o wszystko. Czy zdoła reaktywować sądy, które jeszcze przed pandemią, z milionami czekających spraw, znajdowały się zapaści? Może czas na nowe otwarcie? Koniec wojny ze środowiskiem i wspólne zastanowienie się, jak skutki epidemii przekuć w sukces. Pracujące obecnie w trybie awaryjnym sądy pokazały, że w sytuacji nadzwyczajnej pewne sprawy i czynności można załatwiać bez zbędnych formalizmów. Pokazały też proceduralne rafy i wreszcie, że nowe technologie można wykorzystywać, poprawiając organizację pracy w sądach.

Może kiedy epidemia już minie, przyjdzie czas na wnioski, a potem rozwiązania, które odciążą system z biurokracji i sprawią, że sądy będą funkcjonowały lepiej.

Retoryczne wojenki ze środowiskiem i zaostrzenie kar w kodeksie karnym to żaden wyczyn. Zwalczenie wirusa w sądach, przywracanie terminów, przedawnień i apelacji, wreszcie czas procesów – to dziś największe wyzwanie i na to czekają miliony zaniepokojonych obywateli.