AIDS: Ten wirus musi odejść

Wygrywamy z HIV, liczba nowych zachorowań spada. Do zwycięstwa potrzebujemy więcej edukacji i... mniej dyskryminacji.

Aktualizacja: 01.12.2015 05:38 Publikacja: 30.11.2015 20:15

Foto: materiały prasowe

Hasło tegorocznego Światowego Dnia AIDS przypadającego 1 grudnia to „Getting to zero" – ograniczenie do zera liczby zachorowań spowodowanych wirusem HIV. Według ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) ten cel można osiągnąć w 2030 roku.

Najnowsze dane są obiecujące. Nowych zachorowań w 2014 r. było o ponad jedną trzecią mniej niż w szczycie epidemii w 2004 r. Co trzeci dorosły i co czwarte dziecko jest objęte programem leczenia. Efekt? Liczba zgonów z powodu AIDS to obecnie 1,2 mln rocznie. To wciąż dużo, ale o połowę mniej niż w 2000 roku. Dziś terapią objętych jest 16 mln osób – dwa razy więcej niż pięć lat temu.

W Polsce od początku epidemii (w 1985 r.) zarejestrowano blisko 20 tys. osób z zakażeniem. U ponad 3 tys. rozwinął się AIDS, 1,3 tys. z tego powodu zmarło. Szacuje się jednak, że ta statystyka jest dalece niekompletna – połowa nosicieli wirusa HIV nie wie, że są zakażeni. Terapią objętych jest nieco ponad 8 tys. pacjentów.

Fakty i mity

Eksperci podkreślają, że choć sama choroba jest obecna w świadomości Polaków od początku lat 90. ubiegłego wieku, mity i uprzedzenia wciąż zastępują rzetelną wiedzę. Przypominają, że do zakażenia może dojść przez kontakty zarówno hetero-, jak i homoseksualne, przez wstrzyknięcie zakażonej krwi lub kontakt z nią uszkodzonej skóry i błony śluzowej. Wirusy może wreszcie przenieść matka na dziecko podczas porodu.

Do zakażenia nie może natomiast dojść podczas zwykłych, codziennych czynności, takich jak podanie ręki, używanie wspólnych naczyń i sztućców czy toalety.

Analiza statystyki zakażeń w Polsce wskazuje natomiast, że problem HIV/AIDS przestał dotyczyć zamkniętych i często stygmatyzowanych grup. To nie jest choroba narkomanów i homoseksualistów – takie pojęcie jak „grupa ryzyka" praktycznie przestało mieć znaczenie. Mniej więcej jedna trzecia wszystkich zakażeń to efekt dożylnego stosowania narkotyków. Ale jedna czwarta to pochodna stosunków heteroseksualnych bez zabezpieczenia. Stosunki homoseksualne odpowiadają za 21 proc. zakażeń HIV w naszym kraju. Dwie trzecie zakażonych to osoby ze średnim i wyższym wykształceniem.

Brak wiedzy o HIV/AIDS i przekonanie, że chorują ludzie z marginesu, sprawiają, że chorzy spotykają się z niechęcią środowiska. Przeprowadzone kilka lat temu ankiety wśród osób zakażonych wykazały, że każdy pacjent w pewnym momencie spotkał się z dyskryminacją i stygmatyzacją. Zostali wykluczeni z wydarzeń społecznych, dotknęły ich obelgi, a nawet agresja fizyczna. Jedna z ankietowanych kobiet – wówczas w ciąży – usłyszała od ginekologa, że „nie ma on obowiązku leczyć osoby z HIV". Inny pacjent – mężczyzna po pięćdziesiątce – musiał sam sobie pobierać krew, bo pielęgniarki się bały.

Pozytywnie otwarci

Zmianie tych postaw, edukacji i informowaniu samych pacjentów ma służyć konkurs „Pozytywnie otwarci". Jak podkreślają organizatorzy, to jedyna cykliczna inicjatywa w Polsce finansująca projekty związane ze zwalczaniem HIV/AIDS. Kapituła nagrodziła w sumie ponad 50 projektów, którym partner konkursu – Gilead Sciences (firma farmaceutyczna produkująca leki przeciwwirusowe) – przekazał milion złotych. W tym roku, w piątej edycji konkursu, suma grantów wynosiła 224 tys. zł. Otrzymały je organizacje pozarządowe, samorządowe i placówki ochrony zdrowia za przygotowanie akcji edukacyjnych promujących profilaktykę. Programy skierowane były zarówno do osób z HIV/AIDS, jak i młodzieży oraz osób bez stałego partnera seksualnego. Wyróżnione zostały m.in. Fundacja Dobry Dotyk, Fundacja Edukacji Społecznej, Grupa Edukatorów Seksualnych Ponton, Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny IFMSA-Poland, Polska Fundacja Pomocy Humanitarnej Res Humanae, Polskie Towarzystwo Oświaty Zdrowotnej czy Społeczny Komitet ds. AIDS. Pełna lista nagrodzonych w konkursie wraz z opisem projektów znajduje się na stronie pozytywnieotwarci.pl.

Dziś odbędzie się uroczysta gala wręczenia statuetek tegorocznym laureatom. „Rzeczpospolita" patronuje temu wydarzeniu.

Hasło tegorocznego Światowego Dnia AIDS przypadającego 1 grudnia to „Getting to zero" – ograniczenie do zera liczby zachorowań spowodowanych wirusem HIV. Według ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) ten cel można osiągnąć w 2030 roku.

Najnowsze dane są obiecujące. Nowych zachorowań w 2014 r. było o ponad jedną trzecią mniej niż w szczycie epidemii w 2004 r. Co trzeci dorosły i co czwarte dziecko jest objęte programem leczenia. Efekt? Liczba zgonów z powodu AIDS to obecnie 1,2 mln rocznie. To wciąż dużo, ale o połowę mniej niż w 2000 roku. Dziś terapią objętych jest 16 mln osób – dwa razy więcej niż pięć lat temu.

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Zdrowie
W Szwecji dziecko nie kupi kosmetyków przeciwzmarszczkowych
Zdrowie
Nerka genetycznie modyfikowanej świni w ciele człowieka. Udany przeszczep?
Zdrowie
Ptasia grypa zagrozi ludziom? Niepokojące sygnały z Ameryki Południowej
Zdrowie
Prof. Zbigniew Gaciong: Chcę ukończyć moje projekty
Zdrowie
Gwałtowny wzrost zachorowań na cholerę