W związku z utworzeniem sołectwa, rada gminy chce ustalić zasady, na jakich sołtysowi będzie przysługiwać dieta i zwrot kosztów podróży służbowych. Czy uchwałę w tej sprawie trzeba ogłosić w wojewódzkim dzienniku urzędowym? – pyta czytelnik.
Nie.
Czytaj także: Czy radnego można ukarać obniżeniem diety za nieoddanie głosu?
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) gmina może tworzyć jednostki pomocnicze (np. sołectwa). Organem wykonawczym w sołectwie jest sołtys, którego działalność wspomaga rada sołecka (por. art. 36 ust. 1 u.s.g.). W art. 37b ust. 1 u.s.g. przyjęto, że rada gminy może ustanowić zasady, na jakich przewodniczącemu organu wykonawczego jednostki pomocniczej (w tym sołtysowi) będzie przysługiwać dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej. Rada może także ustanowić zasady, na jakich dieta lub zwrot kosztów podróży służbowej będą przysługiwać członkom rady sołeckiej (por. art. 37b ust. 2 u.s.g.). W orzecznictwie zwraca się uwagę, że skoro rada gminy może (nie musi) ustalić zasady przyznania sołtysom diety i zwrotu kosztów podróży, to nieskorzystanie z tej kompetencji nie daje sołtysom tytułu do tego, aby wymagać od radnych przyznania tych świadczeń (por. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 grudnia 2017 r., sygn. II OSK 773/17, LEX nr 2465220). Podstawową przesłanką dla korzystania z art. 37b ust. 1 u.s.g. powinno być jednak dobro wspólnoty samorządowej. Dieta stanowi ekwiwalent utraconych korzyści, jakich sołtys nie uzyskuje na skutek wykonywania powierzonej mu funkcji. Dieta nie jest wynagrodzeniem za pełnienie funkcji sołtysa. Podobny charakter ma także zwrot kosztów podróży służbowej, odpowiadający wysokości kosztów poniesionych w tym zakresie (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 22 czerwca 2017 r., sygn. II SAB/Lu 70/17, LEX nr 2343294). Kwoty kosztów podróży nie powinny być włączane do kwot diet ani do zryczałtowanej ogólnej kwoty obejmującej obie te wartości (por. np. wyrok WSA w Bydgoszczy z 14 marca 2018 r., sygn. II SA/Bd 727/17, LEX nr 2495484). Rada uprawniona jest tylko do określenia zasad, na jakich sołtysom będą przysługiwać diety i zwrot kosztów podróży, a nie do określenia sposobu ich wypłaty (por. wyrok WSA w Gliwicach z 5 grudnia 2018 r., sygn. IV SA/Gl 657/18, LEX nr 2604885). Przyjmuje się także, że omawiana uchwała nie jest aktem prawa miejscowego, lecz jedynie przepisem wewnętrznym (aktem kierownictwa wewnętrznego). Dotyczy ona tylko sołtysów, a nie nieograniczonego kręgu adresatów oraz reguluje jedną z kwestii związanych z wykonywaniem powierzonych im czynności. Taka uchwała nie wkracza w sferę praw i obowiązków mieszkańców gminy, normując zagadnienie wyłącznie w obrębie organizacji gminy (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 7 września 2017 r., sygn. II SA/Po 149/17, LEX nr 2373461). Brak jest więc podstaw prawnych do ogłoszenia omawianej uchwały w wojewódzkim dzienniku urzędowym (por. np. rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego z 29 stycznia 2019 r., znak KN-I.4131.1.36. 2019.22, Dz.Urz. woj. wielk. z 2019 r. poz. 1091).
Autorka jest radcą prawnym
podstawa prawna: art. 5, art. 36, art. 37b, art. 42 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2019 r. poz. 506)
