Przybyło terminali płatniczych, szara strefa zmalała

Program Polska Bezgotówkowa przyczynił się do popularyzacji transakcji cyfrowych i zwiększenia wpływów podatkowych.

Publikacja: 07.06.2021 21:00

Przybyło terminali płatniczych, szara strefa zmalała

Foto: Adobe Stock

EY przeprowadził badanie wpływu Programu Polska Bezgotówkowa, który prowadzi Fundacja Polska Bezgotówkowa. Program polega na oferowaniu firmom okresowo bezpłatnych terminali płatniczych (tzw. POS).

– Obliczyliśmy, że spośród ponad 350 tys. terminali, które do końca 2020 r. zostały zainstalowane w ramach programu, ok. 200 tys. by nie powstało, gdyby nie fundacja – mówi Marek Rozkrut, partner i główny ekonomista EY. Według danych NBP na koniec 2020 r. w Polsce było w sumie już 1,03 mln terminali, o prawie 40 proc. więcej niż na koniec 2017 r. Na koniec 2020 r. w Polsce przypadło 27,1 terminali na 1000 mieszkańców (średnia w UE to ponad 33).

Z analizy EY wynika, że wspomniane 200 tys. dodatkowych terminali przyczyniło się do utworzenia 920 tys. dodatkowych indywidualnych kont bankowych i ponad miliona kart płatniczych w Polsce. Jest to efekt rozwoju sieci akceptacji płatności bezgotówkowych, który sprzyja dalszej integracji finansowej. Mieczysław Groszek, prezes fundacji, zwraca uwagę na związany z tym kolejny efekt programu, czyli zmniejszanie szarej strefy. – To wynik ograniczania transakcji gotówkowych, a to z kolei rezultat większego zasięgu terytorialnego i branżowego infrastruktury płatności bezgotówkowych – wyjaśnia.

Z badania EY wynika, że Program Polska Bezgotówkowa, poprzez zastąpienie niezarejestrowanych transakcji gotówkowych raportowanymi płatnościami elektronicznymi, ogranicza nieuczciwą konkurencję i zwiększa dochody sektora finansów publicznych. – Według naszych obliczeń bez Programu Polska Bezgotówkowa szara strefa w Polsce byłaby w 2019 r. o 0,2 proc. PKB (czyli 4,1 mld zł) wyższa, a dochody podatkowe o 0,7–0,9 mld zł niższe. Łącznie w latach 2018–2019 program wygenerował 1–1,3 mld zł dodatkowych wpływów podatkowych – mówi Rozkrut.

– Widzę sens kontynuowania badania. Jest to możliwe dzięki przedłużeniu programu na kolejne cztery lata. Możliwy będzie pomiar efektów swoistego mnożnika, który pojawia się zwykle w tego typu wieloczynnikowych przedsięwzięciach, jako wynik osiągania tzw. masy krytycznej. Nie tylko „gęstnieje" infrastruktura, ale też likwidowane są kolejne „białe plamy", a konsumenci płacą wszędzie i za wszystko bezgotówkowo. I to oni „wymuszają" na akceptantach powszechne instalowanie terminali. Dlatego przyrost tego efektu będzie większy niż prosta ekstrapolacja trendu z pierwszych lat funkcjonowania programu – dodaje Groszek.

EY przeprowadził badanie wpływu Programu Polska Bezgotówkowa, który prowadzi Fundacja Polska Bezgotówkowa. Program polega na oferowaniu firmom okresowo bezpłatnych terminali płatniczych (tzw. POS).

– Obliczyliśmy, że spośród ponad 350 tys. terminali, które do końca 2020 r. zostały zainstalowane w ramach programu, ok. 200 tys. by nie powstało, gdyby nie fundacja – mówi Marek Rozkrut, partner i główny ekonomista EY. Według danych NBP na koniec 2020 r. w Polsce było w sumie już 1,03 mln terminali, o prawie 40 proc. więcej niż na koniec 2017 r. Na koniec 2020 r. w Polsce przypadło 27,1 terminali na 1000 mieszkańców (średnia w UE to ponad 33).

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Finanse
Blisko przesilenia funduszy obligacji długoterminowych
Finanse
Babciowe jeszcze w tym roku. Ministerstwo zapewnia, że ma środki
Finanse
Wschodzące gwiazdy audytu według "Rzeczpospolitej"
Finanse
Szanse i wyzwania na horyzoncie
Finanse
Badania w czasach niepewności