Konferencja LUMEN 2017

Punkt zwrotny. Ustawa 2.0. Polska potrzebuje uczelni kształcących na poziomie europejskim i światowego poziomu badań naukowych. Żeby to osiągnąć, należy znacząco zwiększyć nakłady na szkolnictwo i naukę. Środowiska akademickie uważają, że reforma jest konieczna, ale trzeba ją rozumieć i właściwie przeprowadzić.

Publikacja: 17.11.2017 10:16

Konferencja LUMEN 2017

Foto: Jacek Turczyk

III  konferencja Lumen 2017, która odbyła się 13-14 listopada w Warszawie, zgromadziła rektorów polskich i ukraińskich szkół wyższych, przedstawicieli ministerstwa nauki oraz instytucji związanych ze środowiskiem naukowym.

Uczestnicy zastanawiali się między innymi, jak wykorzystać szanse, jakie stworzy uczelniom Ustawa 2.0. Podczas pierwszego dnia obrad dyskusje toczyły się wokół zarządzania uczelniami w Polsce i na świecie w kontekście projektu ustawy o szkolnictwie wyższym.

Drugi dzień konferencji był poświęcony przede wszystkim  omawianiu rozwiązań, które trzeba będzie wprowadzić, jeśli ustawa wejdzie w życie.

Jarosław Gowin, minister nauki i szkolnictwa wyższego, zaznaczył, że planowana reforma zakończy się powodzeniem, jeśli środowisko akademickie będzie współpracować.

– Dzisiejsza konferencja jest bardzo ważna. Za rok albo będziemy mieli nowy ustrój szkolnictwa wyższego, albo obecny. My, rektorzy, musimy zrozumieć treść Ustawy 2.0. i zastanowić się nad tym, jak poprowadzić wspólnotę akademicką, aby zrealizować zmianę strukturalną, którą ustawa przewiduje. Dyskutujmy – powiedział na wstępie prof. Jan Szmidt, przewodniczący KRASP, rektor Politechniki Warszawskiej.                                                                                                                                                                                                        

Rektor w roli lidera

Zdaniem prof. Leonida Huberskiego, przewodniczącego Związku Rektorów Uczelni Ukrainy, rektora Kijowskiego Narodowego Uniwersytetu im. Tarasa Szewczenki w Kijowie, to rektor odpowiada za jakość nauczania i musi podążać za zmianami. – Kto nie daje rady, powinien zwolnić miejsce dla innych – stwierdził prof. Huberski. Z kolei, według prof. Ihora Kotsana, rektora Wschodnioeuropejskiego Narodowego Uniwersytetu im. Łesi Ukrainki, rektor powinien się przede wszystkim zastanowić, jaka jest rola uniwersytetów w społeczeństwie. – Misją uniwersytetu jest edukacja. Na Ukrainie na jednej osi jest państwo, na drugiej biznes, który chce mieć dobrych specjalistów, a na trzeciej są studenci. Uniwersytet powinien stać pośrodku i liczyć się ze zdaniem wszystkich trzech grup – dodał.

Autonomia daje swobodę pracy twórczej

Projekt Ustawy 2.0 daje dużą autonomię uczelniom, pomoże je zreorganizować i da im narzędzia do przeprowadzenia rewolucji w szkolnictwie wyższym i temu zagadnieniu poświęcona była dyskusja, którą prowadził prof. Wiesław Banyś z Uniwersytetu Śląskiego, członek zarządu EUA. Przywództwo w warunkach nowej autonomii uczelni będzie oznaczać większą centralizację władzy w rękach rektora, ale jednocześnie większą odpowiedzialność wobec środowiska zewnętrznego. Dlatego konieczne jest wypracowanie nowych rozwiązań.

– Autonomia to nie przywilej, a konieczność, która warunkuje swobodę pracy twórczej. Praca twórcza wymaga dużej wolności akademickiej. Proste czynności mogą być ściśle regulowane, ale nie praca twórcza. W związku z tym oczekiwania środowiska akademickiego, że ta autonomia będzie się powiększać, są oczywiste. Są one spowodowane troską o jakość. Pracownicy każdego szczebla powinni być rozliczani za jakość kształcenia oraz efektywność wykorzystania środków. Z tego punktu widzenia można powiedzieć, że autonomia jest czymś naturalnym, że może sprzyjać pracy na uczelniach. Przy czym, autonomia i swoboda nie mogą być podyktowane wygodą pracowników i władz uczelni – zauważył prof. Andrzej Eliasz, przewodniczący Komisji ds. Komunikacji i Odpowiedzialności Społecznej KRASP, rektor Uniwersytetu SWPS w latach 1996-2016. Eksperci zgodnie stwierdzili, że poszerzenie autonomii uczelni musi wiązać się z integracją strumieni finansowania.

Różne finansowanie

Zdaniem środowiska akademickiego reforma musi iść w parze ze zwiększeniem środków na naukę, a wydatki te muszą być znacznie wyższe niż dotąd. Niektórzy są zdania, że ustawa marginalnie traktuje kwestie finansowe, m.in. nie podaje źródeł, z których uczelnie mogłyby pozyskiwać pieniądze, zbyt ogólnikowo przedstawia podział środków publicznych. – Ustawa jedynie zwiększa elastyczność w dysponowaniu środkami budżetowymi przez uczelnie. Przepisano wiele zapisów z dotychczasowej ustawy, co nie czyni jej spójną – podkreślił prof. Tadeusz Pomianek, prezydent Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. Podczas dyskusji eksperci dokonali analizy finansowania szkół wyższych zarówno w zakresie kształcenia jak i badań naukowych za ostatnie dziesięć lat. – Okazuje się, że w analizowanym okresie nastąpiło wyrównanie dotacji na studenta dla poszczególnych uczelni i w żaden sposób nie była premiowana jakość kształcenia – dodaje.

Zdaniem prof. Romana Cieślaka, rektora SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego, trzeba się otworzyć na różne, także pozabudżetowe, sposoby zdobywania pieniędzy.

Najlepsze pomysły docenione

Podczas wieczornej gali ogłoszono laureatów konkursu Lumen 2017 zainicjowanego przez PCG Polska. W 2017 organizatorami konkursu są PCG Academia (grupa kapitałowa Public Consulting Group) i Fundacja Rektorów Polskich. W tegorocznej edycji, pomysły zgłaszali członkowie społeczności akademickiej w trzech kategoriach: Rozwój (partnerem jest „Rzeczpospolita”), Zarządzanie (partnerem jest Pearson Central Europe) oraz Współpraca (partnerem jest Bank Zachodni WBK realizujący program Santander Universidades). Zwycięzcą pierwszej kategorii jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, w kategorii Zarządzanie najlepszy okazał się pomysł Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum, zaś w kategorii Współpraca – zwyciężyła Akademia Leona Koźmińskiego. Kapituła konkursu LUMEN 2017 przyznała również Nagrody Specjalne dla: Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, Politechniki Wrocławskiej oraz Uniwersytetu Łódzkiego.

Lumen, od trzech lat wspiera i integruje społeczność osób profesjonalnie zarządzających uczelniami w Polsce. Do grona organizatorów projektu w 2017 roku, obok firmy PCG (Public Consulting Group i PCG Academia), dołączyli: Pearson Central Europe, Bank Zachodni WBK realizujący program Santander Universidades oraz dziennik „Rzeczpospolita”. Patronat honorowy nad wydarzeniem objęło MNiSW oraz Przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP). — Agnieszka Usiarczyk

 

III  konferencja Lumen 2017, która odbyła się 13-14 listopada w Warszawie, zgromadziła rektorów polskich i ukraińskich szkół wyższych, przedstawicieli ministerstwa nauki oraz instytucji związanych ze środowiskiem naukowym.

Uczestnicy zastanawiali się między innymi, jak wykorzystać szanse, jakie stworzy uczelniom Ustawa 2.0. Podczas pierwszego dnia obrad dyskusje toczyły się wokół zarządzania uczelniami w Polsce i na świecie w kontekście projektu ustawy o szkolnictwie wyższym.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona