Walka ze smogiem to inwestycja

Choć rząd zapewnia, że walka o czyste powietrze jest dla niego priorytetem (stąd m.in. termomodernizacyjny program dla gmin „Czyste Powietrze"), brakuje rozwiązań systemowych. W Polsce smog to głównie efekt spalania węgla w paleniskach domowych, jednak zdaniem ekspertów walka tylko z kopciuchami nie przyniesie sukcesu. Pozostaje drugi, olbrzymi „producent" smogu – transport.

– Program rządowy definiuje nam system wsparcia w kwestii ogrzewnictwa, jednak za niewystarczającą należy uznać pomoc dla innowacji w ograniczaniu emisji w transporcie – podkreślał Marcin Lewenstein, lider ds. czystych technologii węglowych i gazowych w InnoEnergy, firmie, która oferuje wsparcie dla innowacyjnych rozwiązań w sektorze energetycznym w całej Europie.

Dzięki finansowemu wsparciu KIC InnoEnergy, w Elektrowni Łaziska (Tauron Wydobycie) uruchomiono właśnie pilotażową instalację, która przekształca dwutlenek węgla, wychwycony z bloków energetycznych, w syntetyczny gaz ziemny do napędzania samochodów (SNG).

Zdaniem Andrzeja Guły z Polskiego Alarmu Smogowego największym problemem są polskie domy jednorodzinne. – 70 proc. z 5,5 mln domów, które ogrzewane są węglem, jest niedostatecznie docieplonych. Pożerają gigantyczne ilości energii. Spala się w nich w sezonie 6–7 ton węgla zamiast 2–3 ton – wyliczał Guła, podkreślając, że największy potencjał w walce ze smogiem w Polsce leży w termomodernizacji. Jako energooszczędne powstają przede wszystkim budynki komercyjne. – Inwestor komercyjny jest zainteresowany kosztami, które będzie musiał ponieść za media w ciągu roku. Dlatego stawia na rozwiązania, które pozwolą mu zaoszczędzić – mówiła Agnieszka Kalinowska-Sołtys, wiceprezes Stowarzyszenia Architektów Polskich.

W opinii ekspertów potencjał do oszczędności jest ogromny. – Domy, zwłaszcza w Polsce, są przegrzewane, a 1 st. C więcej to wzrost o 7 proc. zużycia energii i 7 proc. pyłów więcej – wyliczał Adam Palacz, dyrektor ds. rozwoju DK Energy Polska (Grupa Dalkia), która stermomodernizowała blok w Sosnowcu. Koszty ogrzewania 50-metrowego mieszkania spadły z 240 zł do 54 zł na miesiąc.

Zdaniem Marcina Lewensteina, węgiel jeszcze przez jakiś? czas będzie się liczyć w Europie i to do nas należy znalezienie innowacyjnych rozwiązań. – Technologie w elektromobilności są bardzo obiecujące. Dzięki niektórym rozwiązaniom można tak modyfikować transport, by nie był on generatorem smogu – mówił.

W Polsce wysiłki skupiają się głównie na transporcie miejskim. A to błąd. – Elektromobilność, na jaką stawia Europa Zachodnia, za 7–15 lat wypchnie do nas tysiące starych diesli. Nie możemy zapominać, że walka z niską emisją musi się toczyć na wszystkich polach, bo ten problem zostanie do nas „wyeksportowany" – przestrzegał Lewenstein.

Alternatywą może być pomysł firmy HYGEN (start-up InnoEnergy z Łotwy), który opracowuje domową stację dla pojazdów napędzanych gazem ziemnym, gdzie tankowanie trwa zaledwie trzy minuty.

Debata „Smog – wspólny problem" odbyła się w ramach EEC Green w Katowicach, wydarzenia towarzyszącego szczytowi COP24.

>Katarzyna Byczkowska | dyrektor zarządzająca BASF Polska

Podczas pierwszego tygodnia COP24 obserwujemy duże zaangażowanie biznesu w toczące się dyskusje. Mnogość wydarzeń towarzyszących potwierdza, jak ważne są dla przedsiębiorców kwestie środowiskowe i jak ambitne cele wyznacza sobie strona biznesowa, by stawić czoła wyzwaniom klimatycznym.

BASF jest jednym z sygnatariuszy otwartego listu przedstawicieli biznesu (Alliance of CEO Climat Leaders) do przywódców światowych. Dokument jest wyrazem zaangażowania i gotowości do szybkich działań, by zmierzyć się ze zmianami klimatycznymi oraz osiągnąć cele określone w porozumieniach paryskich z 2015 r. Autorzy listu podkreślili, że musimy robić więcej, szybciej i wspólnie.

W listopadzie ogłoszona została nowa strategia BASF. Wyzwania środowiskowe zostały w niej bardzo silnie podkreślone. Do 2030 r. zamierzamy utrzymać emisję dwutlenku węgla na poziomie z roku 2018 pomimo planowanego wzrostu produkcji. Oznacza to potrzebę oddzielenia emisji gazów cieplarnianych od wzrostu organicznego. Aby to osiągnąć, BASF zamierza usprawnić procesy zarządzania, wydajności operacyjnej i integracji w swoich zakładach oraz zapewnić większy udział energii ze źródeł odnawialnych. Do tej pory udało nam się obniżyć emisję gazów cieplarniach o 50 proc. w wartościach bezwzględnych w porównaniu z 1990 r. – przy jednoczesnym dwukrotnym zwiększeniu produkcji.

Ponadto firma BASF postawiła sobie za cel wypracowanie zysku w 2025 r. na poziomie ok. 22 mld euro ze sprzedaży produktów z kategorii tzw. akceleratorów. W znaczący sposób przyczyniają się one do zrównoważonego rozwoju łańcucha wartości.

Na konferencji organizowanej podczas COP24 przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju mieliśmy okazję wziąć udział w dyskusji o społecznej odpowiedzialności biznesu. Rozmawialiśmy o roli, jaką małe, średnie i duże przedsiębiorstwa odgrywają we wprowadzaniu zrównoważonych rozwiązań. Firma BASF Polska została wyróżniona za zaangażowanie w realizację programu „Zrównoważone miasta" United Nations Global Compact Network Poland, którego jesteśmy wieloletnim partnerem. Tworzenie i promocja rozwiązań przyjaznych środowisku to nie tylko odpowiedzialność, ale i wielka szansa, szczególnie dla firm innowacyjnych. Przykładem jest pilotażowy projekt BASF chemicznego recyklingu tworzyw sztucznych „ChemCycling". To przełom w gospodarce o obiegu zamkniętym. Recykling chemiczny stanowi nowy sposób ponownego wykorzystania odpadów z tworzyw sztucznych, które nie są obecnie poddawane recyklingowi. W obszarze GOZ oferujemy też m.in. tworzywa biodegradowalne o szerokim zastosowaniu przez różne branże, w tym rolnictwo.

Jednym z głównych tematów szczytu klimatycznego jest walka ze smogiem. Jakość powietrza to kluczowy obszar zainteresowania BASF, a produkowane przez nas m.in. w Środzie Śląskiej k. Wrocławia nowoczesne katalizatory przyczyniają się do redukcji zanieczyszczeń w transporcie. Uczestniczymy też w rozwoju elektromobilności. Elektryzacja układu napędowego stawia przemysł chemiczny w samym środku transformacji. Dostarczamy rozwiązania stosowane w produkcji baterii do aut elektrycznych pozwalające zmniejszyć zużycie energii i masę całkowitą pojazdu. Zatem warto podkreślić, że cele środowiskowe to nie tylko wyzwanie, ale i szansa, ponieważ pobudzają innowacyjność w biznesie oraz gospodarce.

>Katarzyna Borucka | dyrektor ds. korporacyjnych Coca-Cola HBC Polska

Od lat Coca-Cola aktywnie minimalizuje wpływ swojej działalności na środowisko, skupiając się na ograniczaniu zużycia wody w produkcji, redukcji emisji CO2 i obniżaniu wagi opakowań plastikowych. Co konkretnie robimy? W latach 2001–2017 Coca-Cola HBC Polska zmniejszyła zużycie wody w przeliczeniu na litr wyprodukowanego napoju z 3,24 do 1,80 l. Zmniejszyliśmy też wagę naszych opakowań PET o 45 proc., ograniczając zużycie plastiku. Od 2013 r. emisja CO2 w produkcji spadła, w przeliczeniu na litr napoju, z 71,2 g do 43,2g, czyli o blisko 40 proc. Na te spektakularne efekty składają się energooszczędne technologie i konsekwentne zwiększanie wykorzystania „czystej energii". Wystarczy podać choćby przykład z największej w Polsce fabryki Coca-Cola w Radzyminie, która ma własną elektrownię trójgeneracyjną produkującą prąd, ciepło i chłód.

Wszystkie te praktyki będziemy kontynuować zgodnie z ogłoszonymi niedawno kolejnymi Celami Zrównoważonego Rozwoju 2025. Ale kluczowym zadaniem, jakie sobie postawiliśmy na najbliższą dekadę, to ogłoszona w Davos w styczniu 2018 r. ambicja 2030 „Świat bez Odpadów", znajdująca też odzwierciedlenie w Celach 2025 Coca-Cola Hellenic. Zakłada ona, że już za 12 lat każde zużyte opakowanie po produkcie firmy Coca-Cola, który trafia do konsumenta, lub jego ekwiwalent, zostanie zebrane i przekazane do recyklingu. Każde opakowanie nie tylko w pełni będzie nadawało się do recyklingu, ale też połowa składu opakowań pochodzić będzie z surowców wtórnych. Ambicja ta doskonale wpisuje się w koncepcję Gospodarki w Obiegu Zamkniętym (GOZ). Biorąc pod uwagę nowe założenia polityki UE, nasz cel wpisuje się, a czasem przekracza jej główne założenia. Dlatego Coca-Cola aktywnie uczestniczy w przygotowaniach do wdrożenia zasad tej gospodarki.