Przepisy o podsłuchach zaskarżone do Trybunału

Rzecznik Praw Obywatelskich skierował do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją przepisów dotyczących stosowania kontroli operacyjnej przez Policję i inne służby specjalne.

Aktualizacja: 07.12.2015 13:22 Publikacja: 07.12.2015 13:00

Przepisy o podsłuchach zaskarżone do Trybunału

Foto: www.sxc.hu

Wątpliwości RPO Adama Bodnara budzi m.in. brak określenia dopuszczalnego czasu prowadzenia kontroli operacyjnej, jak również zakres materiałów, na podstawie których sąd wydaje postanowienie w tej kwestii.

We wniosku Rzecznik wskazał w pierwszej kolejności konieczność zbadania zgodności z konstytucją  przepisów, które ograniczają zakres informacji, jakie służby muszą  przekazywać sądowi wydającemu postanowienie o zastosowaniu kontroli operacyjnej. Chodzi tylko o takie materiały, które uzasadniają potrzebę zarządzenia kontroli operacyjnej.  - To powoduje, że postanowienie sądu wydawane jest na podstawie materiału selektywnie wybranego przez organ wnioskujący o zastosowanie kontroli, a sąd w istocie zdany jest na informacje przekazane mu przez organ, który arbitralnie dokonał selekcji materiałów zgromadzonych w sprawie. To nie do pogodzenia z Konstytucją - uważa RPO.

Zdaniem RPO, niezgodne z Konstytucją są również przepisy, które nie przewidują górnej granicy czasu stosowania kontroli operacyjnej i tym samym stanowią nadmierną ingerencję państwa w prawa obywatelskie. Kontrola operacyjna może być bowiem stosowana przez bliżej niesprecyzowany przez ustawodawcę "czas oznaczony".

Rzecznik zaskarżył także przepisy poszczególnych ustaw w zakresie, w jakim nie przewidują – po zakończeniu kontroli operacyjnej i ustaniu zagrożeń dla prowadzonego postępowania – doręczenia postanowienia sądu osobie, wobec której kontrola była stosowana, a w konsekwencji prawa do wniesienia przez tę osobę zażalenia na to postanowienie.

- Po zakończonej kontroli operacyjnej, obywatel powinien mieć prawo do złożenia zażalenia na decyzje sądu w zakresie przeprowadzonych względem niego czynności operacyjnych. Z tym uprawnieniem wiązać się po winna konieczność każdorazowego poinformowania obywatela o przeprowadzonych wobec niego czynnościach operacyjnych (po ich zakończeniu) - pisze Rzecznik w uzasadnieniu wniosku do TK.

W jego ocenie w przypadku tak głębokiej ingerencji w prawa i wolności obywatelskie, jaką jest stosowanie czynności operacyjnych, jednostka powinna mieć zagwarantowane środki kontroli zasadności i legalności stosowanych przez służby działań, szczególnie w sytuacji, gdy są one prowadzone w sposób niejawny.

 

- W relacji łączącej obywatela i służby, to obywatel jest na nieporównywalnie słabszej pozycji . Mając na uwadze zaprezentowane wyżej uwagi, skonkludować należy, że ustawodawca w istocie rzeczy pozostawił jednostkę bez możliwości skutecznych narzędzi, mogących zagwarantować mu ochronę konstytucyjnych praw i wolności - pisze Adam Bodnar.

Wątpliwości RPO Adama Bodnara budzi m.in. brak określenia dopuszczalnego czasu prowadzenia kontroli operacyjnej, jak również zakres materiałów, na podstawie których sąd wydaje postanowienie w tej kwestii.

We wniosku Rzecznik wskazał w pierwszej kolejności konieczność zbadania zgodności z konstytucją  przepisów, które ograniczają zakres informacji, jakie służby muszą  przekazywać sądowi wydającemu postanowienie o zastosowaniu kontroli operacyjnej. Chodzi tylko o takie materiały, które uzasadniają potrzebę zarządzenia kontroli operacyjnej.  - To powoduje, że postanowienie sądu wydawane jest na podstawie materiału selektywnie wybranego przez organ wnioskujący o zastosowanie kontroli, a sąd w istocie zdany jest na informacje przekazane mu przez organ, który arbitralnie dokonał selekcji materiałów zgromadzonych w sprawie. To nie do pogodzenia z Konstytucją - uważa RPO.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów